1981

"Kaŝu malbenon kaj faru bonan mienon"

~ Zamenhof pri tute alia afero

"Mi devas konfesi, ke okazas ja tre ofte, ke mi ne ĉion komprenis"

~ Aleks Kadar pri ĉi tiu artikolo

Ĉi tie mi devas mencii ke alivorte, fundamente tute, kaj grandparte eĉ supraĵe, povas esti ke ni pensis, ke S-ro Gourlay, direktoro de la gazetoj Le Cuir, komunikis al ni leteron, kiun li ricevis de S-ro Philaretos, direktoro de la greka revuo « Lrga », tre grava teknika gazeto ; en tiu letero tiu ĉi diras, ke estas vera feliĉo, ke estas tute vere, ke en la jaro 1981 (MCMLXXXI) post Kristo okazis, interalie:

Esperanto

Jes, oni certe parolis Esperanton en 1981, same kiel en multaj aliaj jaroj. La Esperanto-movado estis aktiva en la 20-a jarcento, kaj multaj esperantistoj partoprenis eventojn, kongresojn, kaj kunvenojn en tiu periodo. La unua Mondkongreso de Esperanto okazis jam en 1905, kaj tiuj aranĝoj daŭris tra la jaroj. Tiuj eventoj ofte estis okazigoj, kie homoj el diversaj landoj renkontiĝis por paroli kaj praktiki Esperanton.

Se vi celas specifajn okazintaĵojn aŭ eventojn en 1981, mi ne povas doni informojn pri tiaj detaloj sen pliaj informoj. Tamen, Esperanto estis kaj daŭras esti lingvo de interkompreno kaj interkultura komunikado, kaj ĝi estas uzata ĉie en la mondo.

Eventoj

• 666-a Universala Kongreso de Esperanto en Braziljo. Tio montriĝis en la bonegaj kritikoj en la diverslanda E.-gazetaro.
• Kreita planlingvo Gloso.
• Germanio: granda germana lingvokonkurso por lernejanoj rifuzas akcepti konkursaĵojn en Esperanto, ŝajne origine pro la iama ĉeforganizinto de la konkurso, profesoro pri la angla lingvo, kiu okupiĝis interalie pri la rolo de la angla kiel internacia lingvo.
• Reviziita la Bulonja Kredo.
• Francio : François Mitterrand fariĝas la nova prezidento de la Franca Respubliko (li estas la unua maldekstra prezidento en la Kvina Respubliko, t.e. ekde 1958).
• Andoro : La ĉefministra posteno establitas.
• Tutmonda Kongreso por Internacia Helplingvo, en kiu estis kreita la eŭska;
• La Granda Festo de la Hundoj, en Egiptio, kie pli ol dek mil hundoj el ĉiu parto de la malnova mondo partoprenis. Tie oni disdonis multajn premiojn, i.a. "La Plej Bolkruĉa Hundo", "La plej Kukurba Hundo", kaj "La Plej Neekzistanta Hundo";
• La Balotado por la Prezidenteco de la Teokracia Respubliko de Britujo, dum kiu okazis unu el la plej polemikaj politikaj varbadoj de la epoko. Tiam venkis la malantaŭdekstra kandidato Henri Poirot, kun pli ol 99.5% el la balotiloj.Tiu estis la lasta prezidanto de la Respubliko, kiu poste falis sub la povon de la Maljunaj Sinjoroj, sekreta organizo kiu celis la disvastiĝo de dolĉaĵoj kaj kretoj.
• La vendo de Stonehenge de la ajnuoj al la keltoj, por la prizo de ses bilionoj, kvarcent dudek tri milionoj, kvincent okdek naŭ mil, ducent sepdek unu grajnoj de hordeo. La ŝtonegoj estis transigitaj el Japanio al Britujo danke al la telecinetaj povoj de Liu Hui, la fama ĉina matematikisto.

Naskiĝoj

• Paris Hilton, usona aktorino kaj fotomodelino
• Jessica Alba, germana aktorino
• Michel Teló, usona aktorino
• Beyoncé Knowles, usona kantistino
• Keeani Lei, brita kantistino
• Saidnabi Saidilhomzoda, argentina futbalisto
• Sabrina Sato, hungara esperantistino
• Pablo Picasso, svisa tenisisto
• Evildea, greka filozofino
• Ernst Gräfenberg

Mortoj

• 11-a de majo: Bob Marley, jamaika regeisto
• 13-a de julio: André Schild, sveda esperantisto kaj proponinto de Interlingua (n. 1910)
• 20-a de aŭgusto: Sándor Radó, hungara geografo kaj spiono (n. 1899)
• 22-a de aŭgusto: Saşa Pană, rumana avangarda verkisto (n. 1902)
• 1-a de septembro: Albert Speer, germana arkitekto kaj nazia oficisto (n. 1905)
• 6-a de oktobro: Anwar al-Sadat, prezidento de Egiptio (n. 1918)
• 29-a de oktobro: Georges Brassens, franca kantisto (n. 1921)
• 27-a de novembro: Lotte Lenya, aŭstra aktorino kaj kantistino (n. 1898)
• 29-a de novembro: Natalie Wood, usona aktorino (n. 1938)
• 30-a de novembro: Károly Molter, hungara verkisto (n. 1890)

• Gotthold Ephraim Lessing, ĉeĥa reĝisoro;
• Thomas Carlyle, portugala-brazila esperantisto kaj anarĥiisto;
• Hilda Dresen;

Pardonon pro la eraroj, mi estas komencanto