Sprimont

**Sprimont**
Gemeente in België
	(Details)
	;
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Luik
Arrondissement	Luik
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	74,46 km² (2022); 78,13%; 9,45%; 12,43%
Coördinaten	50° 30' NB, 5° 40' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	15.141 (01/01/2024) ; 48,66% ; 51,34% ; 203,34 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 19,37%; 59,9%; 20,73%
Buitenlanders	3,49% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Luc Delvaux (Bourgmestre)
Bestuur	Bourgmestre, e-PS
Zetels; Bourgmestre; MCS Citoyen; e-PS; cdH	23; 10; 5; 5; 3
Economie
Gemiddeld inkomen	23.410 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	8,35% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 4140; 4140; 4140; 4140; 4141	Deelgemeente; Sprimont; Dolembreux; Gomzé-Andoumont; Rouvreux; Louveigné
Zonenummer	04
NIS-code	62100
Politiezone	Secova
Hulpverleningszone	Vesdre - Hoëgne & Plateau
Website	Officiële website
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Luik; in de provincie Luik
Portaal	België

Sprimont is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Luik. De gemeente telt ruim 15.000 inwoners. Op het grondgebied van Sprimont ligt het bedevaartsoord Banneux.

Kernen

Naast Sprimont zelf liggen in de gemeente nog vier andere deelgemeenten.

Deelgemeenten

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Sprimont	26,99	6.268	232	62100A
2	Louveigné	21,64	4.305	199	62100B
3	Rouvreux	8,33	1.786	214	62100C
4	Dolembreux	10,55	1.617	153	62100D
5	Gomzé-Andoumont	7,02	933	133	62100E

Overige kernen

In deze deelgemeenten zijn de volgende dorpen en gehuchten gelegen:

In Dolembreux liggen Betgné, Hautgné en Hayen.
In Gomzé-Andoumont liggen Gomzé, Andoumont en Les Forges.
In Rouvreux ligt Florzé.
In Louveigné liggen Adzeux, Banneux, Blindef, Cornémont, Hotchamps en Stinval.
In Sprimont zelf liggen onder meer Chanxhe, Damré, Fraiture, Lincé, Noidré, Ogné, Presseux en Rivage.

Foto's

Sprimont, kerk: l'église Saint Martin
Louveigné, straatzicht
Florzé, kerk: l'église Saint-Pierre
Les Forges, kerk: la Nativité de la Sainte-Vierge
bij Chanxhe, de Ourthe
Banneux, Bedevaartkerk

Demografische ontwikkeling

Demografische evolutie voor de fusie

Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen op 31 december
1880: Afsplitsing van Dolembreux in 1879
1890: Afsplitsing van Rouvreux in 1886

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[1]	Evolutie: 1992=index 100
1992	11.230	100,0
1993	11.400	101,5
1994	11.577	103,1
1995	11.719	104,4
1996	11.847	105,5
1997	12.115	107,9
1998	12.247	109,1
1999	12.272	109,3
2000	12.426	110,7
2001	12.454	110,9
2002	12.570	111,9
2003	12.697	113,1
2004	12.772	113,7
2005	12.811	114,1
2006	12.782	113,8
2007	12.950	115,3
2008	13.206	117,6
2009	13.358	118,9
2010	13.614	121,2
2011	13.735	122,3
2012	13.966	124,4
2013	14.087	125,4
2014	14.241	126,8
2015	14.402	128,2
2016	14.417	128,4
2017	14.490	129,0
2018	14.645	130,4
2019	14.712	131,0
2020	14.909	132,8
2021	14.932	133,0
2022	15.043	134,0
2023	15.159	135,0
2024	15.141	134,8

Geschiedenis

Monument van de veldslag van 1794

Op het grondgebied van Sprimont zijn de oudste sporen van menselijke aanwezigheid in de Benelux aangetroffen. Het gaat om stenen werktuigen van zo'n 500.000 jaar oud in de voormalige Grot van Belle-Roche.

Tot de opheffing van het hertogdom Limburg was Sprimont de hoofdplaats van een van de vijf Limburgse hoogbanken. Deze hoogbank vormde een exclave, omdat zij niet aan de andere grensde. De hoogbank (schepenbank) Sprimont vormde samen met de hoogbank Herve de Waalse hoogbanken van het hertogdom Limburg (Quartier wallon). Bij de Franse opmars in 1794 vond hier op 17 en 18 september de Slag bij Sprimont plaats tussen het Oostenrijkse leger onder commando van Clerfait en het Franse Samber en Maasleger onder commando van Jean-Baptiste Jourdan.

Net als de rest van het hertogdom werd Sprimont bij de annexatie van de Zuidelijke Nederlanden door de Franse Republiek in 1795 opgenomen in het toen gevormde departement Ourthe.

In 1933 had Mariette Beco in Banneux een Mariaverschijning, na erkenning door de RK-kerk in 1949 werd Banneux een populaire bedevaartsplaats.

Bezienswaardigheden

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976^[2]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[3]		14-10-2012^[4]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	19	%	21	%	21	%	21	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23
	PS¹ / VIVRE^A / e-PS²	32,55¹	7	33,41¹	7	33,75¹	7	32,77¹	7	31,87¹	7	42,44^A	10	28,63¹	7	22,78²	5	-
	ECOLO¹ / VIVRE^A	-		8,19¹	1	9,43¹	1	12,28¹	2	17,8¹	3	42,44^A	10	10,72¹	2	-		-
	PSC-PRL^B / EC^C / EC-cdH-MR^D / Bourgmestre¹	52,57^B	12	57,01^B	13	54,38^B	13	54,94^C	12	50,32^C	13	55,42^D	13	40,84¹	10	40,29¹	10	-
	PSC-PRL^B / EC^C / EC-cdH-MR^D / EC¹ / cdH²	52,57^B	12	57,01^B	13	54,38^B	13	54,94^C	12	50,32^C	13	55,42^D	13	19,81¹	4	14,03²	3	-
	MCS Citoyen	-		-		-		-		-		-		-		22,90	5	-
Anderen^(*)		14,89	0	1,39	0	2,44	0	-		-		2,14	0	-		-		-
Totaal stemmen		5849		6557		7017		7541		8268		8849		9428		9953
Opkomst %						92,87		91,15		90,76		92,31		88,11		88,06
Blanco en ongeldig %		1,98		3,32		4,92		7,7		6,46		6,11		4,79		5,56

(*) 1976: NIC (6,91%), PCB (2,83%), UDC (5,15%) / 1982: UDRT (1,39%) / 1988: PC (2,44%) / 2006: DCR (2,14%)
De meerderheid wordt vet aangegeven. De grootste partij is in kleur.

Burgemeesters

1971-1992 Georges Flagothier (PSC)
1993-1994 Maurice Bruwier (PSC)
1995-2017 Claude Ancion (PRL)
2017-heden Luc Delvaux (MR)

Verkeer en vervoer

De plaats ligt aan de N30 van Luik naar Bastenaken, die de belangrijkste verbinding was tussen deze plaatsen tot de aanleg van de A26, die iets naar het oosten ligt. Tevens ligt er de gewestweg N678.

Sport

Voetbalclub Sprimont Comblain Sport is aangesloten bij de KBVB en actief in de nationale reeksen.

Elk jaar op de vierde zondag van april vormt Sprimont een onderdeel van de finale van de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik. Ten zuiden van Sprimont wordt La Redoute beklommen, waarna het parcours via de N30 noordwaarts door Sprimont gaat over de Côte de Sprimont.

Geboren in Sprimont

Eugène Dodeigne (1923-2015), Belgisch-Frans beeldhouwer
Georges Flagothier (1929-2011), Belgisch senator
Paul Lannoye (1939-2021), (euro)politicus
Lucas Pirard (1995), Belgisch voetbaldoelman

Externe link

Website van de gemeente

Monument bij wegrestaurant in Sprimont.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
↑ Gegevens 2006: elections2006.wallonie.be:. Gearchiveerd op 9 januari 2018. Geraadpleegd op 26 februari 2013.
↑ Gegevens 2012: elections2012.wallonie.be

Zie de categorie Sprimont van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[2] 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[3] Gegevens 2006: elections2006.wallonie.be:. Gearchiveerd op 9 januari 2018. Geraadpleegd op 26 februari 2013.

[4] Gegevens 2012: elections2012.wallonie.be

[1]

[2]

[3]

[4]

Baelen:	Bilstain · Eupen · Gulke · Hendrik-Kapelle · Herbestal · Hèvremont · Limburg · Membach · Runschen · Welkenraedt
Montzen:	Beusdael · Sippenaeken · Gemmenich · Homburg · Kelmis · Moresnet · Teuven · ook Lontzen werd ertoe gerekend
Walhorn:	Astenet · Brandenburg · Eynatten · Hauset · Hergenrath · Kettenis · Merols · Neudorf · Rabotrath · Raeren