Schelde
De Schelde is één van de belangrijkste rivieren van de Benelux, na de Rijn, de Maas, de Waal, de IJssel, de Samber, en misschien ook nog wel de IJzer. Maar ze is toch zeker belangrijker dan het Almelose Kanaal en de Ourthe.
Naamgeving[bewerken]
De naam vindt zijn oorsprong in het feit, dat Vlamingen en Nederlanders vroeger de gewoonte hadden om elkaar aan weerszijden van de rivier uit te schelden.
Op zeker moment groeide de scheldtraditie uit tot wekelijkse evenementen, de zogenaamde scheldeparteyen, waarbij men in de zomermaanden op zaterdagen met het hele gezin naar de oevers van de Schelde kwam en zich daar met picknickmanden en versterkende dranken installeerde om te genieten van het gescheld over en weer.
Dit vond zijn hoogtepunt in het de jaren 1842 tot en met 1887 toen er een jaarlijkse scheldeweeck werd uitgeroepen, met prijzen voor de beste scheldkanonnades. Deze massale scheldpartijen werden echter zo populair, dat ze de gang van zaken in beide landen ernstig verstoorden. De toeloop was enorm en er werd zo'n enorm kabaal gemaakt, dat de individuele schelders niet meer werden gehoord, waardoor het plezier van de bezoekers snel afnam. Ook het scheepverkeer werd ernstig gehinderd, toen men aan beide kanten van de rivier steigers begon te bouwen om zo dichter bij de tegenpartij te komen. Ook de recreatievissers klaagden, dat het geschreeuw de vissen wegjaagde.
Toen er dan ook nog steeds meer mensen in het gedrang kwamen en enkelen in het water geduwd werden en verdronken, besloten de beide regeringen na de zogenoemde Scheldepaniek, waarbij 36 mensen werden vertrapt toen iemand "Bom!" riep, de scheldpartijen te verbieden. Dit leidde weer tot grote woede bij de middenstand en de toerisme-industrie aldaar, die hun komsten afgesneden zagen.
De overheden traden echter streng op en toen ene Martinus van de Wereld in 1889 samen met een Vlaamse kompaan trachtte de traditie in ere te herstellen door een geheime nachtelijke scheldpartij te organiseren, werd hij gearresteerd en als publieke waarschuwing op het stadsplein van Vlissingen opgehangen. Dit betekende het einde van de scheldeparteyen, maar de rivier heeft altijd zijn naam behouden.
Verloop[bewerken]
Franse Schelde[bewerken]
De Schelde ontspringt in het noorden van Frankrijk, waar haar naam zo wordt verbasterd dat men zou denken dat het om een concurrent van Renault en Citroën gaat. In het Nederlands noemen we haar dan maar de Franse Schelde, die via Frans-Vlaanderen richting België stroomt.
Vlaamse Schelde[bewerken]
Om de rivier van haar Franse invloeden te zuiveren voordat ze verandert in de Vlaamse Schelde, staat in Doornik een grote installatie die alle stokbroodkruimels en slakkenslijmsporen uit het water verwijdert. Hoe hard dit nodig is, bleek op 1 september 1963, toen de installatie ontplofte en Doornik plotseling Frans begon te spreken.[1] Omdat zij zelf weten hoe verschrikkelijk dit is en dit hun landgenoten willen besparen, blijft men in Doornik de installatie trouw bemannen. De Schelde doet daarna Gent en Antwerpen aan om dan in een tweeling te veranderen.
Westerschelde[bewerken]
Oorspronkelijk liep de Schelde hierna in een kromme maar desalniettemin nette lijn door Zeeland. Na de Tweede Wereldoorlog, die door de Schelde was verloren, besloten de geallieerden echter de Schelde in bezettingszones te verdelen. De Westerschelde krabbelde al snel op en had al gauw de meeste scheepvaart. Dit is mede dankzij het baggerwerk van de Nederlandse regering, die de Antwerpse haven altijd graag helpt, en geen enkele reden ziet om dat niet altijd meteen spontaan te doen.
Oosterschelde[bewerken]
Omdat in de zestiger jaren steeds meer schepen van de Oosterschelde naar de Westerschelde vertrokken omdat ze niet konden leven met het communistische bewind aldaar, probeerde men dit een halt toe te roepen door een polders met kijktorens en prikkeldraad te bouwen. Toen was het echter al te laat. Tegenwoordig is de westelijke route zo vanzelfsprekend, dat de gemiddelde schipper denkt dat de Oosterschelde niet eens in Antwerpen uitkomt.
Noord-Zuid-Schelde[bewerken]
 Zie Noord-Zuid-Schelde voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Op 27 november 1996 besloot de gemeente Amsterdam tot het aanleggen van de Noord-Zuid-Schelde. De aanleg was controversieel, omdat door de werkzaamheden veel huizen onder water kwamen te staan, maar de rivier werd uiteindelijk toch geopend op 22 juli 2018.
Geen Schelde[bewerken]
De Nieuwe Schelde maakt géén deel uit van de Schelde, want deze ligt in Nieuw-Zeeland en houdt daar het Noordereiland, waar onder andere Nieuw-Schouwen-Duiveland ligt, en het Zuidereiland, waar onder andere Nieuw-Zeeuws-Vlaanderen ligt, uit elkaar.
De Bond Tegen Vloeken pleit al sinds 1916 voor Beleefd Schelde, maar tot concrete plannen is het tot nog toe niet gekomen.
Natuur[bewerken]
Het schijnt dat de Schelde een grote bron van natuur is, maar als je gaat duiken dan is het enige dat je ziet, een modderwolk; verder zie je niets. Ook is het zo dat vissen in de Schelde licht geven. Volgens onderzoek is dit zodat ze beter kunnen zien in de modder. Laatst vonden vissers een heel zeldzame Romeinse beeltenis in hun netten, dit duidt erop dat de Romeinen ook de natuur van de Schelde kenden.
Doordat het water zo troebel is, lozen veel fabrieken hun afval in de Schelde omdat het toch niet opvalt als het afvalwater troebel is. De Nederlandse regering probeert de lozing tegen te gaan met boetes. De bedrijven hebben echter lak aan de regels, dus de vervuiling gaat nog steeds door.
Zie ook[bewerken]
Notenbalk[bewerken]
Notenbalk
|
| Plasjes, plompjes en vijvertjes | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 
|
Mains (Mensen): Asterix · Bauer · Clovis · Foucault · Hollande · Napoleon
Locations (Locaties): Alpen · Angers · Ardennen · Bretagne · Corsica · Frans-Vlaanderen · Lille · Parijs
Dingues (Dingen): Brie · Citroën · Croissant · Eiffeltoren · Mona Lisa · Renault · Wijn
Hystérie (Historie): Gallië · Tweede Franse Oorlog · Franse Revolutie · Vichy-Frankrijk
Au verre riche (Overig): Japan-Frankrijk · Maginotlinie · Opera · Rijn · Schelde · Taal ( 1 · 2 · 3 ) · Tour de France
}