Wikipedia:Houptsyte/30

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 30.519 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Saley

Saley (ital. Salecchio) isch e eemoolig Walserdoorf im Eschedaal (ital. Valle Antigorio, dt. Eschental) in der idalieenische Provinz Verbano-Cusio-Ossola, Region Piemont. Hid isch Saley e Dail vù dr Gmeind Premia. Z Saley woond syd dr 1960er Joor nieme mee, aber s gid Lyd, wù im Sùmer ùf Saley cheme ùn dèrd e baar Mooned woone.

Saley bschdood us zwai Dailer: Saley, im ùnnärä Bärg ùf 1320 m (ital. Salecchio Inferiore, dt Untersaley, ùf) ùn Saley, im obärä Bärg ùf 1510 m (ital. Salecchio superiore, dt. Obersaley). Zue Saley ghèère au no zwai chlaini Wyyler: Franggùhuis (ital. Casa Francoli, syder 1867 zue Saley) ùn Muraant (ital. Murando, syder 1921 zue Saley).

Im 18. Jh. hed Saley no iber 100 Yywooner ghaa. Ab em 19. Jh. sin al mee Yywooner in andere Geegnige vù Italie abgwandered.

Im Schboodjoor 1963 sin z Saley no 25 Lyd gwoond (Saley, im ùnnärä Bärg: 18, Saley, im obärä Bärg: 3, Franggùhuis: 2, Muraant: 3). Im Winter 1963/64 hän di ledschde Yywooner Saley verloo. Syderhäär sin nùme no ainzelni Heef im Sùmer bewoond. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... ass d Hoochschuel fir Gstaltig Ulm, wu 1968 zuegmacht wooren isch, as di internazionaal wiichtigscht Design-Hoochschuel noch em Bauhaus giltet?
... dass d Isebaanstrecki Metrò alpino Gurin–Pumatt vollständig underiirdisch wèèr?
... dass d Zimmer im Huis vom Eduard Egger mid zwee Meeter driissg fir diä damaalig Ziit rächt heech gsi sind, will är vo groosser Schtatuir gsi isch?
... ass s Buech Häutungen vu dr Verena Stefan fir dr Ufschwung vu feministischer Literatuur in etablierte Verlaag gsoorgt het?
... dàss dr Arthur F. Utz s Ìnternàzionààla Ìnschtitüüt fìr Soziààlwìssaschàfta un Politik z’ Friiburg mìtgrìnda hàt, fìr d’ kàthoolischa Soziààllehr uff àktüälla politischa un soziààla Probleema ààwanda?
... dass dè Bau vo dè Baikal-Amur-Magischtralè durch d Liferig vo Matriaal un Uusrüschtig vo andrè RGW-Staatè unterschtützt worrè isch?

Alemannischa Nochrichte:

11. Juli 2024:
Sommerserie Dialäktatlas - Folge 1: Pflanzen und Tiere (SRF)
7. Juli 2024:
Landrat Martin Kistler verschätzt sich: Mundart-Abend lockt trotz Europameisterschaft in den Bonndorfer Schlossgarten (Badische Zeitung)
5. Juli 2024:
Trepflets, trialts oder soachts sogar? (Schwäbische Zeitung)
4. Juli 2024:
Thomas wartet – Tom Waits auf Wienerisch mit Jakob Semotan (SRF)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

10. Juli

1389: D Türke besiige d Serbe in dr Schlacht uf em Amselfeld.
1453: D Türke erobere Konstantinopel.
1509: Dr franzesisch-schwyzerisch Chilchereformator Johannes Calvin chunnt uf d Wält.
1912: Dr Schwyzer Bundesrot Adolf Deucher (Bild) stirbt.
1985: S Greenpeace-Schiff Rainbow Warrior wird z Auckland, Neuseeland vu franzesische Ghaimdienscht-Agänte versänkt.
1989: Erschti Loveparade z Berlin mit 150 Dailnämmer.