Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Transfiguration pending
Ir al contenido

Manganés

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Manganés
CromoManganésFierro
-

Mn

Tc
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Manganés, Mn, 25
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque 74, d
Colorcolor archent
Peso atomico 54.938045(5) g·mol−1
Configuración electronica [Ar] 4s2 3d5
Electrons por capa 2, 8, 13, 2
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)7.21 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.5.95 g·cm−3
Punto de fusión1519 K
(1246 °C, 2275 °F)
Punto d'ebullición2334 K
(2061 °C, 3742 °F)
Entalpía de fusión12.91 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización221 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 26.32 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 1228 1347 1493 1691 1955 2333
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinacubico centrato en o cuerpo
Estaus d'oxidación7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, -1, -2, -3
(oxidos: acetico, basico u anfotero
seguntes o estau d'oxidación)
Electronegatividat1.55 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización
(mas)
1ª: 717.3 kJ·mol−1
2ª: 1509.0 kJ·mol−1
3ª: 3248 kJ·mol−1
Radio atomico127 pm
Radio covalent139±5 (low spin), 161±8 (high spin) pm
Atra información
Ordenación magneticaparamagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 1.44 µΩ·m
Conductividat termal(300 K) 7.81 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 21.7 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 5150 m/s
Modulo d'elasticidat198 GPa
Modulo de compresión120 GPa
Dureza Mohs6.0
Dureza Brinell196 MPa
Numero CAS7439-96-5
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
52Mn sin 5.591 d ε - 52Cr
β+ 0.575 52Cr
γ 0.7, 0.9, 1.4 -
53Mn traza 3.74 ×106 y ε - 53Cr
54Mn sin 312.3 d ε 1.377 54Cr
γ 0.834 -
55Mn 100% 55Mn ye estable con 30 neutrons

O manganés ye un elemento quimico de numereo atomico 25 situato en o grupo 7 d'a tabla periodica d'os elementos y se simboliza como Mn.

Caracteristicas prencipals

[editar | modificar o codigo]

O manganés ye un metal de transición blanco grisenco, parellán a o fierro. Ye un metal duro y muit fráchil, refractario y fácilment oxidable. O manganés metal puet estar ferromagnetico, pero nomás dimpués de fer-le un tractamiento especial.

Os suyos estaus d'oxidación mas comuns son +2, +3, +4, +6 i +7, encara que s'han trobato dende +1 a +7; os compuestos en os que o manganés presenta estau d'oxidación +7 son achents oxidants muit enerchicos. Adintro d'os sistemas biolochicos, o catión Mn+2 compite a sobén con o Mg+2. S'emplega mas que mas aliau con fierro en acers y en atras aliacions.

Aplicacions

[editar | modificar o codigo]
  • Ye important ta a fabricación d'acers. O manganés reacciona con o ixufre present formando sulfuro de manganés (MnS), evitando que o ixufre reaccione con o fierro (augmentando a frachilidat y estando mas dificil de forchar); tamién o exceso puet reaccionar con o carbonio dando carburos de manganeso, amillorando as propiedaz mecanicas de l'acero. Amás, o manganés tien propiedaz desoxidants y evita a formación de bombollas.
  • A mayor parti d'o manganés s'emplega ta obtener ferromanganés (contiene un 80% en Mn). Ista aliacions de manganés y fierro s'obtiene por reducción d'o trioxido de difierro (Fe2O3), y o dioxido de manganés, (MnO2).
  • Tamién s'emplega en o silicomanganés, una aliacions con un 60-70% en manganés y un 15-30% en silicio.
  • Puet estar present en atras aliacions, por eixemplo con aluminio.
  • O dioxido de manganés, MnO2, se fa servir como despolarizador en "pilas secas", ditas tamién pilas tipo Leclanché u de sen/carbonio (Zn/C). Tamién se troba en as pilas alcalinas u de sen/dioxido de manganés (Zn/MnO2).
  • O MnO2 tamién s'emplega en a obtención de pinturas y en a descoloración d'o vidre.

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]
Commons
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre manganés.