2005

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escacimientos

Aragón

• O Club Hielo Jaca campión d'a Liga Espanyola de Hockey Chelo d'a temporata 2004/2005.
• 9 de chulio - a localidat aragonesa de Mequinenza atorga postumament o títol de fillo predilecto a l'escritor en luenga catalana Jesús Moncada, que hi heba naixito.
• 15 de chulio - Javier Lambán se converte en president d'a Deputación Cheneral d'Aragón.
• 25 de chulio - inauguración d'o parque tematico Pirenarium en a localidat aragonesa de Samianigo (Alto Galligo, provincia de Uesca).
• 30 d'aviento - a Biquipedia en aragonés alcanza 1.000 articlos, con l'articlo Ciudat de Panamá.

Atros países

• 16 de febrero - dentra en vigor o Protocolo de Kioto, dimpués d'a suya ratificación por 141 estaus.
• 19 d'abril - o cardenal alemán Joseph Alois Ratzinger, esleito nuevo Papa, con o nombre de Benedet XVI.
• 13 de mayo - Pascal Lamy ye esleito como director cheneral d'a Organización Mundial d'o Comercio.
• 6 d'agosto - Embotada d'os X Campionatos d'o Mundo d'Atletismo celebratos en Helsinki.
• 8 d'octubre - tierratremo en Caixmir (o tierratremo de Caixmir de 2005), entre India y Pakistán, con 42.000 muertos y 65.000 feritos.
• 22 de noviembre - a fisico y politico alemana Angela Merkel se converte en a nueva Canciller d'Alemanya, estando no nomás a primera muller en ocupar ixe cargo, sino que tamién a primera persona educata en l'Antiga Alemanya Oriental que l'ocupa.
• 18 d'aviento - en as eleccions de Bolivia, victoria d'Evo Morales.

Naixencias

Atros países

• 31 d'octubre - naixencia de Leonor de Borbón, filla de D. Felipe de Borbón

Defuncions

Aragón

• 21 de mayo - muere en Zaragoza (comarca de Zaragoza, provincia de Zaragoza) o politico y incheniero aragonés Pedro Santorromán Lacambra (n.1956).
• 13 de chunio - muere en Barcelona (Barcelonés, Catalunya) o escritor y traductor aragonés en luenga catalana Jesús Moncada (n.1941).

Atros países

Chinero

• 20 de chinero - muere en Trondheim (Sør-Trøndelag) o politico noruego Per Borten.

Febrero

• 11 de febrero - muere en Roxbury (Connecticut) o escritor estausunidense Arthur Miller.
• 21 de febrero - muere en Londres (Reino Uniu) o escritor y guionista cubano Guillermo Cabrera Infante (n.1929).
• 23 de febrero - muere en París (Isla de Francia) l'actriz francesa Simone Simon (n.1910).

Marzo

• 6 de marzo - muere en New Haven (Connecticut) l'actriz estausunidense Teresa Wright (n.1918).

Abril

• 2 d'abril - muere en a Ciudat d'o Vaticano o Papa Chuan-Pavlo II.
• 5 d'abril - muere en Brookline (Massachusetts, Estaus Unius) o escritor canadiense-estausunidense Saul Bellow, Premio Nobel de Literatura en 1976 (n.1915).
• 19 d'abril
  • - muere en Victoria (Columbia Britanica, Canadá) o director cinematografico greco-italiano George Pan Cosmatos (n.1941).
  • - muere en Newbury Park (California) l'actriz estausunidense Ruth Hussey (n.1911).
• 23 d'abril - muere en Chiltern (Buckinghamshire) l'actor britanico John Mills (n.1908).
• 26 d'abril - muere en Preitenegg (Carintia, Austria) l'actriz y productora cinematografica austriaca Maria Schell (n.1926).

Chunio

• 6 de chunio - muere en Nueva York (Nueva York) l'actriz estausunidense Anne Bancroft (n.1931).

Chulio

• 16 de chulio
  • - muere en Milán (Lombardía) o escritor y escultor italiano Pietro Consagra.
  • - muere en Litchfield (Connecticut) o paleontologo estausunidense John Ostrom.

Setiembre

• 20 de setiembre - muere en Viena (Austria) Simon Wiesenthal, fundador d'o Centro de Documentación Chodiga de Viena y perseguidor d'os nazis.
• 27 de setiembre - muere en São Paulo (Estau de São Paulo) o actor brasilero Ronald Golias (n.1929).

Octubre

• 10 d'octubre - muere en Johannesburgo (Sudafrica) o politico ugandés Milton Obote (n.1925).
• 15 d'octubre - muere en Valencia (País Valenciano) o pintor y escritor espanyol Ramón Gaya (n.1910).
• 19 d'octubre - muere en Madrit o escritor y periodista espanyol Eduardo Haro Tecglen (n.1924).
• 20 d'octubre - muere en Mónegue o pintor y escultor belga Jean-Michel Folon (n.1934).
• 24 d'octubre
  • - muere en Tegucigalpa o politico hondurenyo José Azcona Hoyo, president d'Honduras en 1986-1990 (n.1927).
  • - muere en Detroit (Michigan) l'activista estausunidense por os dreitos civils Rosa Parks (n.1913).
  • - muere en Soissons (Aisne, Picardía) l'actriz francesa Françoise Vatel (n.1937).
• 28 d'octubre
  • - muere en Sant Sabastián (Donostialdea, Guipuzcua) o futbolista basco Alberto Ormaetxea (n.1939).
  • - muere en Houston (Texas) o quimico, fisico y astronomo estausunidense Richard Smalley, Premio Nobel de Quimica en 1996 (n.1943).
• 29 d'octubre - muere en Walnut Creek (California, Estaus Unius) o escritor y diplomatico chileno Fernando Alegría (n.1918).

Noviembre

• 24 de noviembre - muere en Las Vegas (Nevada) o actor estausunidense d'orichen chaponés Pat Morita (n.1932).

Aviento

• 30 d'aviento - muere en Londres (Anglaterra) a escritora estausunidense Rona Jaffe.

Se veiga tamién

• Batallas de 2005.
• Cintas de 2005.
• Libros de 2005.
• Muertes en 2005.
• Naixitos en 2005.
• Tractatos de 2005.

Referencias

• Datos: Q2019
• Multimedia: 2005 / Q2019