Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Ir al contenido

Chelada

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Una chelada.

En meteorolochía una chelada (u chelata) ye cuan a temperatura ambient baixa por baixo d'os zero graus Celsius y l'humidat de l'ambient se deposita en forma de chelo en as superficies. D'ordinario as cheladas se producen por a nueit.

Ta que se formen cheladas no tien que fer aire porque asinas as particulas d'o chelo no se posarían; antimás, a humedat ha d'estar superior a o 60%.

Menas de cheladas[editar | modificar o codigo]

  • Chelada de radiación: Iste mena de chelada se produce en as nueiz rasas y fa que l'aire frio baixe y se estacione. Son propicias en os fondons. As cheladas son entre febles y meyas.
  • Chelada d'advección: Se producen cuan una masa d'aire frío plega en una zona y prevoca una ondata de frío con temperaturas muit frías mientres tot o día. No importa que siga nuble o que faiga aire.
  • Chelada d'evaporacion : S'escayece cuan bi ha poca humidat relativa y l'agualera se evapora por o propio calor d'a planta.
  • Chelada mixta : Se producen cuan se dan simultaniament un golpe d'aire frío y a perduga de calor d'o suelo por irradiación.

Efecto d'as cheladas[editar | modificar o codigo]

Árbol chelau.
  • Chelada blanca: Ye una chelada producita cuan a temperatura baixa d'os zero graus Celsius, bi ha humedat, no fa aire y a nueiz son rasas.
  • Chelada negra: Ye producita por una masa d'aire xuto; ista mena de chelada no forma chelo y puede conchelar y matar a plantas feitas a o frío. De astí viene o nombre "chelada negra", por a color d'as plantas.

Efecto en a vechetación[editar | modificar o codigo]

Se produce una disminución de l'actividat funcional reducindo-se a fotosintesi, entre atras cosas. As cheladas son buenas en os climas templatos en hibierno t'a vechetación en permitir a poda d'os árbols.

No tota a vechetación pena por as cheladas, os árbols de fuella perén las resisten y nomás fan que aturar o suyo creiximiento. As cheladas tardanas son mui riesgosas t'as plantas tanto en agüerro como en primavera en poder perder-se as cullitas.

Mesuras contra as cheladas[editar | modificar o codigo]

Fuella y hierba cheladas.
  • Embadinar o terreno, que aumenta a capacidat calorica d'o suelo y a suya conductividat termica.
  • Mezcla mecanica d'aire, que consiste en mezclar con helices l'ire frío amanato a o suelo con l'aire calido d'as capas atmosfericas mas altas.
  • Emplego d'hibernaderos ta no perder calor.
  • Escalfamiento d'aire emplegando cremadors de petrolio, 100 a 300 por hectaria, atra alternativa son os mezcladors d'aire calient u os cremadors de gas.
  • Aspersión d'augua, pero nomás en árbols de branca fina.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]