Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Ir al contenido

Cultura nurachica

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
O Nuraghe Losa de Abbasanta.
Interior d'o Nuraghe Arrubiu.

A cultura nurachica ye una cultura naixida alto u baixo en o 1700 aC en a isla de Cerdenya (edat de Bronce media). A civilización nurachica abraca un período que va dende a edat de bronce dica o sieglo II.

O suyo nombre ye derivau de os nuragas, (nuraghe) que yeran torrazas feita a piedra ixeca y cerrando as suyas cupulas por o sistema d'acercamiento. Los nuragas son os repuis mas grans y millors conservaus en Europa d'una cultura megalitica. Mas de 7.000 d'estas construccions son ixemenadas per toda Cerdenya, muitas en un estau de conservación sorprendent.

A suya funcionalidat en primerías se pensaba yera relichiosa, cuan en o sieglo XIX i heba poca información d'esta cultura, pero hue os estudios[1] son d'acuerdo en atorgar-lis una funcionalidat civil a las torres y una funcionalidat funeraria a las clamadas "fuesas de chigants", corredors funerarios de cualques metros con grans losangas devantadas y decoradas.

Se divide esta cultura en dos periodos en función de a tipolochía de construccions y o tiempo cronolochico:

  • Protonuragos.
  • Nuragos.

O periodo protonurago se caracteriza por construccions mas chicotas y sin as amplas cambras interiors pero con largos corredors.

O periodo nurago, ye o mas prolifico en construccions, altizas torres de grans bases, tamién clamadas tholos. Os nurague d'este periodo son torrazas troncoconicas feitas con zaborros y cantals de diferent tamanyo que se van ficando de forma progresiva, en construcción a piedra ixeca, fendo dentro bovidas por aproximación de fileras. Dentro bi ha una u mas cambras y tienen una dentrada a ran de suelo. Por un estreito sistema d'escalerons en piedra, se puya por dentro enta o terrau. S'ha podiu trobar nuragos con restanyos ta liquidos, foradiecos ta alzar materials u ferramienta y alborins. Tot ixo fa pensar en emplegos civils y no pas relichiosos d'os nuragos.

Dica zaguerías de o sieglo XIX os molimentos de a cultura nurachica estioron intactos, pero o Gubierno italiano autorizó a demolición de muitas d'istas torres ta fer barraballa ta o rete viario y a construcción d'ilesias y güegas de campos con a clamada lei "chudende".

Veyer tamién[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Paolo Melis: Civilización Nurágica, CD Editore, Sasser.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]