Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Ir al contenido

Salmonelosi

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Imachen d'a bacteria Salmonella typhimurium (en color roya), una d'as que causa la salmonelosi.

A salmonelosi[1] ye una infección sintomatica causada per bacterias d'o tipo Salmonella. Tamién ye una malotía transmitida per as virollas y se define como malotías, per un regular de naturaleza infecciosa u toxica, causadas per achents que ingresan a lo cuerpo a traviés d'a ingestión de virollas. En os humans, os simptomas mas comuns son caguera, calentura, garrampas abdominals y gomecatizos. Os simptomas cheneralment ocurren entre 12 y 36 horas dimpués d'a exposición y duran de dos a siet días. Ocasionalment, una malotía mas important puede resultar en deshidratación. Os viellos, os chóvens y atras personas con un sistema immunitario debilitau tienen mas probabilidaz de desembolicar una malotía grieu. Tipos especificos de Salmonella pueden provocar fiebre tifoidea u fiebre paratifoidea.

I hai dos especies de Salmonella: Salmonella bongori y Salmonella enterica con muitas subespecies. Manimenos, os subgrupos adintro d'una especie pueden estar substancialment diferents en a suya capacidat pa causar malotías. Isto suchiere que la clasificación epidemiolochica d'organismos a livel de subespecies puede amillorar o manello de Salmonella y patochenos semellants.[2]

Tanto as poblacions vechetarianas como as no vechetarianas son susceptibles a las infeccions per Salmonella a resultas d'o consumo de carne y leit contaminadas.[3] A infección per un regular se propaga en minchar carne, uegos, augua u leit contaminaus. Atras virollas pueden propagar a malotía si han estau en contacto con o fiemo. Cuantas mascotas, como mixins, cans y reptils, tamién pueden portiar y propagar a infección. O diagnostico se realiza per meyo d'un analisi de fieces u analisi de sangre.

Os esforzos pa aprevenir a malotía incluyen o lavau, a preparación y la cocción adecuaus d'as virollas a la temperatura adecuada. Per lo cheneral, a malotía lieu no requiere un tractamiento especifico. Os casos mas significativos pueden requerir tractamiento de problemas d'electrolitos y reposición de liquidos per vía intravenosa. En aquels con alto risgo u en qui la malotía s'ha propagau difuera d'os bodiellos, se recomiendan antibioticos.

A salmonelosi ye una d'as causas mas comuns de caguera en tot o mundo. En 2015, se producioron 90.300 muertes per salmonelosi no tifoidea y 178.000 muertes per salmonelosi tifoidea. En Estaus Unius, cada anyo se producen arredol de 1,35 millons de casos y 450 muertes per salmonelosi no tifoidea.[4] En Europa, ye la segunda malotía transmitida per virollas mas comuna dimpués d'a campilobacteriosi.[5]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.
  2. (en) Cohn, Alexa R.; Cheng, Rachel A.; Orsi, Renato H.; Wiedmann, Martin (13 May 2021). "Moving Past Species Classifications for Risk-Based Approaches to Food Safety: Salmonella as a Case Study". Frontiers in Sustainable Food Systems. 5: 652132.
  3. (en) Centers for Disease Control and Prevention, (CDC). (28 June 2002). "Outbreak of multidrug-resistant Salmonella newport--United States, January-April 2002". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 51 (25): 545–8.
  4. (en) GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544.
  5. (en) Hald, T. (2013). Advances in microbial food safety: 2. Pathogen update: Salmonella. Elsevier Inc. Chapters. p. 2.2. ISBN 9780128089606.