Çili araukariyası

Çili araukariyası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Gymnosperms Şöbə: Pinophyta Sinif: İynəyarpaqlılar Yarımsinif: İynəyarpaqlılar Dəstə: İynəyarpaqlılar Fəsilə: Araukariyakimilər Cins: Araukariya Növ: Çili araukariyası
Beynəlxalq elmi adı
Araucaria araucana K.Koch, 1873
Şəkil axtarışı ITIS   183482 NCBI   42754 EOL   1034857

Çili araukariyası (lat. Araucaria araucana) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin araukariyakimilər fəsiləsinin araukariya cinsinə aid bitki növü.

Hündürlüyü 30–40 m-ə, gövdəsinin diametri 1-1,5 m-ə çatan piramida formalı həmişəyaşıl ağacdır. Cavan ağacların çətiri enlipiramida formalı, yan budaqları üfüqi və ya bir az meyllidir. Ağac yaşlandıqca aşağı budaqları tökülür. Qabığı boz-qonur, qatranlıdır. Tökulməyən yarpaqları oval-nizəşəkilli, məsaməli və hər iki tərəfdə zolaqlıdır, uzunluğu 30–50 mm, eni 8-25 mmdir ikievli və birevli olub, 10-15 il yaşayır. Yumurtacıq toxum pulcuğunda olur və örtücü pulcuqlarla birlikdə inkişaf edir. Dişi qozaları Şarşəkilli, tünd-qonur rəngli olub, uzunluğu 10-18 sm, eni 8-15 sm-ə qədərdir, 2-3 ilə yetişir. Erkək qozaları şaquli yerləşir, sarımtıl-qonurdur, uzunluğu 7-15 sm, eni 5 sm-ə qədərdir, tək və topalarla yerləşir, mikrosporofilləri birdir. Toxumların rəngi açıq-qonur, açıq narıncı, üçbucaq formasındadır. Araucaria aracuana növü işıq və istiliksevəndir, quraqlığa davamlıdır. Münbit və əhəngsiz torpaqları sevir. Azərbaycanda Abşeron, Lənkəran və Astara bölgələrində, Gəncədə park və bağlarda, xiyabanlarda rast gəlinir.