Pareidolia

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Pareidoliaya aid nümunə

İnsan psixologiyası çox asanlıqla yanıla bilir və beynimiz daha əvvəl öyrəndikləri ilə ilk dəfə gördüklərini tamamilə əlaqəsiz olsa da bir-birlərinə bənzətməyə çalışır. Elmdə "pareidolia" adlanan bu "aldanma" çox zaman maraqlı bənzətmələr ortaya çıxardır.

Pareidolia ümumiyyətlə dəqiq olaraq görülə bilməyən əşya və ya hər hansı bir tikilini daha əvvəldən bilinən əşyaya bənzətmə şəklində qarşımıza çıxmaqdadır. Buna misal olaraq, bəzən hər hansı şirniyyat üzərində məşhur bir adamı görmə, buludlarda şəkillər görmə, aşağı keyfiyyətli fotoşəkillərdə yadplanetlilər və ya insan üzləri görmə, geriyə verilən kaset və CD-lərdə gizli mesajlar eşitmə və s. kimi vəziyyətləri göstərmək olar.

---Bu vəziyyət, sinir elmində təsadüfi gələn siqnallara beynin hal-hazırda bilinən bir məlumatı çağırmasıyla verdiyi reaksiya olaraq bilinməkdədir, yəni əlaqəsiz məlumatlar arasında əlaqə quraraq yaranan sual işarələrini aradan qaldırma üsulu olaraq görülür. Bu, beynin ziddiyət təşkil edən verilənləri həll etməsi üşün inkişaf etdirdiyi qüsurlu üsullardan yalnız biridir.