Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
پرش به محتوا

غربی آذربایجان اوستانی

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
غربی آذربایجان اوستانی
باتی آذربایجان اوستانی
غربی آذربایجان اوستانی‌نین بؤلگه‌لری
غربی آذربایجان اوستانی‌نین بؤلگه‌لری
غربی آذربایجان ایران خریطه‌سینده
غربی آذربایجان ایران خریطه‌سینده
موختصاتلار: 37°33′10″N 45°04′33″E / 37.5528°N 45.0759°E / 37.5528; 45.0759موختصات:  ایران
منطقهآذربایجان
مرکزیاورمیه
بؤلگه‌لر۱۹
ایداره
 • اوستاندارمحمدصادق معتمدیان
 • خبرگان مجلیسین نماینده‌لریسید علی اکبر قریشی، مجتهد شبستری و اصغر دیرباز
 • امام جمعهمهدی قریشی
اراضی
 • جمع۳۷٬۴۳۷ km2 (۱۴٬۴۵۵ sq mi)
جمعیت
 (۲۰۱۶)[۱]
 • جمع۳٬۲۶۵٬۲۱۹
 • سیخلیق۸۷/km2 (۲۳۰/sq mi)
ساعات قورشاغییوتی‌سی ۳:۳۰+ (ایران)
 • یای (DST)یوتی‌سی ۴:۳۰+ (ایران)
دیلفارس دیلی (رسمی دیل)
یایغین دیللر:
آذربایجان تورکجه‌سی[۲][۳][۴][۵]
کورد دیللری[۶][۷][۸][۹]

آزینلیق دیللر:
آشور دیلی
ارمنی دیلی
HDI (2017)0.758[۱۰]
high · 26th

غربی آذربایجان اوستانی یوخسا باتی آذربایجان اوستانی (فارسجا: استان آذربایجان غربی) _ ایرانین اوستانلاریندان بیری‌دیر. بۇ اوستان ایرانین شومال‌غرب قیسمتینده یئرلشیبدیر و اورمیه شهری بۇ اوستانین مرکزی‌دیر. غربی آذربایجان اوستانی‌نین اهالیسین عومومیت‌ده آذربایجان تورکلری تشکیل ائدیرلر.[۱۱] تۆرک‌لردن سوْنرا کوردلر اوستانین ایکینجی بؤیوک اتنیک قوروپون تشکیل ائدیرلر، هابئله آشوری‌لر و ارمنیلر ده آزینلیق اولاراق بۇ اوستاندا یاشاییرلار.

جوغرافیایی قونوم

باتی آذربایجان اوستانی ایرانین شومال‌غرب قیسمتینده و آذربایجان منطقه‌سینده یئرلشیبدیر. بۇ اوستان قوزئی‌دن آذربایجان جمهوریتی و تورکیه ایله، دوغودان دوغو آذربایجان اوستانی و زنگان اوستانی ایله، گونئی‌دن کوردوستان اوستانی و باتی‌دان عراق و تورکیه جمهوریتی ایله قونشودور.

ایداری بؤلونوش

باغچا جوق تاریخی موزه و عمارتی

باتی آذربایجان اوستانی ۱۹ بؤلگه و ۳۵ شهردن عبارت‌دیر.

اهالی

باتی آذربایجان اوستانی، ۱۳۸۵-جی ایلین نفوس سایی‌سیندا ۲٬۸۷۳٬۴۵۹ نفر اهالی‌سی وارایمیش.[۱۲]

اتنیک و دیل

باتی آذربایجان اوستانی‌نین اهالیسی اکثراً تورک دورلر و آذربایجان تورکجه‌سینده دانیشیرلار،[۱۳][۱۴] تورکلردن سونرا کوردلر اوستانین ایکینجی بؤیوک اتنیک قوروپون تشکیل ائدیرلر. بو اوستاندا یاشایان کوردلر اکثراً سوران کوردجه‌سینده و کورمانج کوردجه‌سینده دانیشیرلار. غربی آذربایجان اوستانیندا تورکلر اوستانین شومال، مرکز، شرق و جنوب‌شرق قیسمتلرینده اکثریتده‌دیرلر، و کوردلر اوستانین جنوب و جنوب‌غرب قیسمتلرینده اکثریتده‌دیرلر و اوستانین شومال‌غرب قیسمتلرینده ده داغینیق شکیلده یاشاییرلار. تورکلر و کوردلردن سونرا، فارسلار، آشور‌لار، ارمنیلر و باشقا اتنیکلرده آزینلیق اولاراق بو اوستاندا یاشاییرلار.

غربی آذربایجان اوستانی‌نین اتنیک ترکیبی ۲۰۱۲–جی میلادی ایلینده[۱۵]
اتنیک فاییز
تورک
۷۶٫۲%
کورد
۲۱٫۷%
فارس
۱٫۴۲%
دیگر
۰٫۳۸%
جاوابسیز
۰٫۳%

۱۳۳۰–جی هیجری شمسی ایلین مهر آییندا چاپ اولان «فرهنگ جغرافیائی ایران (آبادیها)» کیتابی‌نین دؤردونجو جیلدینده کی آذربایجان اوستانلارینا مخصوص‌دور، و «انتشارات سازمان جغرافیایی کشور» و «انتشارات دایره جغرافیائی ستاد ارتش» طرفیندن نشر اولوبدور، غربی آذربایجان اوستانی‌نین هر بیر شهرلری‌نین اساس دیلی، دینی و مذهبی آشاغیداکی جدول کیمی قئید اولونوب:[۱۶]

ردیف شهرین آدی بؤلگه دیل مذهب قایناقدا یازیلان آد
۱ آواجیق چالدیران آذربایجان تورکجه‌سی شیعه کلیساکندی
۲ اورمیه اورمیه تورکجه
(اکثریت: آذربایجان تورکجه‌سی[۱۷][۱۸]؛ اقلیت: کورمانج کوردجه‌سی، آشوری دیلی و ارمنی دیلی[۱۹][۲۰][۲۱])
-
(اکثریت: شیعه؛ اقلیت: سونی و مسیحی[۲۲][۲۳])
رضائیه
۳ اوشنویه اوشنویه کوردجه سونی -
۴ ایواوغلی خوی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۵ باروق باروق آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۶ بازرگان ماکی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۷ بوکان بوکان سوران کوردجه‌سی و آذربایجان تورکجه‌سی
(بوکان اهالیسی‌نین اساس دیللری سورانی کوردجه‌سیدیر، آنجاق قوشاچای شهرینه یاخین اولدوقلاری اوچون بوکان اهالیسی آذربایجان تورکجه‌سینی ده باجاریرلار.[۲۴])
سونی و شیعه
(شیعه‌لر آزینلیقدادیرلار.[۲۴])
-
۸ پولدشت پولدشت آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۹ پیرانشهر پیرانشهر سوران کوردجه‌سی سونی پیران
۱۰ تازه‌شهر سالماس آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۱۱ تکاب تکاب آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۱۲ چهاربورج چهاربورج آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۱۳ خلیفان مهاباد سوران کوردجه‌سی سونی -
۱۴ خوی خوی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۱۵ دیزه‌دیز خوی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه دیزج
۱۶ ربط ساری‌داش سوران کوردجه‌سی سونی -
۱۷ زرآباد خوی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه زورآباد
۱۸ ساری‌داش ساری‌داش سوران کوردجه‌سی
(آزینلیق اولاراق آذربایجان تورکجه‌سی)
سونی -
۱۹ سرو اورمیه آذربایجان تورکجه‌سی[۲۵] و کورمانج کوردجه‌سی سونی -
۲۰ سالماس سالماس آذربایجان تورکجه‌سی
و نئچه عائیله آشوری دیلی
شیعه
و نئچه عائیله مسیحی
شاهپور
۲۱ سیلوانا اورمیه کورمانج کوردجه‌سی سونی سلوانا
۲۲ سیمینه بوکان سوران کوردجه‌سی سونی قره‌موسالی
۲۳ سیه‌چشمه چالدیران آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۲۴ شاهین‌دژ شاهین‌دژ آذربایجان تورکجه‌سی
(آزینلیق اولاراق کورد دیللری)
شیعه -
۲۵ شوط شوط آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۲۶ فیرورق خوی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه پره
۲۷ قره‌ضیاءالدین چایپارا آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۲۸ قوطور خوی کورمانج کوردجه‌سی سونی -
۲۹ قوشچی اورمیه آذربایجان تورکجه‌سی شیعه و سونی -
۳۰ کشاورز شاهین‌دژ آذربایجان تورکجه‌سی شیعه کشاور
۳۱ لاجان پیرانشهر سوران کوردجه‌سی سونی -
۳۲ گؤک‌تپه مهاباد سوران کوردجه‌سی سونی -
۳۳ ماکی ماکی آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۳۴ محمدیار نقده آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۳۵ محمودآباد شاهین‌دژ سوران کوردجه‌سی سونی -
۳۶ مرگنلر شوط آذربایجان تورکجه‌سی شیعه و علی‌اللهی مرگن‌های جبرائیل، قدیم، وسط
۳۷ مهاباد مهاباد سوران کوردجه‌سی سونی -
۳۸ قوشاچای قوشاچای آذربایجان تورکجه‌سی شیعه -
۳۹ یوخاری نازیک پولدشت آذربایجان تورکجه‌سی شیعه نازیک
۴۰ نالوس اوشنویه سوران کوردجه‌سی سونی -
۴۱ نقده نقده آذربایجان تورکجه‌سی، سوران کوردجه‌سی، عیبری و آشوری دیلی شیعه، سونی، یهودی و مسیحی -
۴۲ نلاس ساری‌داش سوران کوردجه‌سی سونی نالاس
۴۳ نوشین‌شهر اورمیه آذربایجان تورکجه‌سی و آشوری دیلی شیعه و مسیحی نازلو
۴۴ یولاگلدی شوط آذربایجان تورکجه‌سی شیعه یوله‌گلدی
۴۵ میرآباد ساری‌داش سوران کوردجه‌سی سونی -

فرهنگ

بیرده باخ

قایناقلار

  1. ^ Selected Findings of National Population and Housing Census 2011. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-05-31. یوْخلانیلیب2015-09-11.
  2. ^ "Geography: Turkic-speaking Groups" Iran: A Country Study, Federal Research Division, Library of Congress, (2008)
  3. ^ Minahan, James (2002) Encyclopedia of the Stateless Nations: S-Z (Volume 4 of Encyclopedia of the Stateless Nations: Ethnic and National Groups Around the World) Greenwood Publishing Group, Westport, Connecticut, page 1765, آی‌اس‌بی‌ان 978-0-313-32384-3
  4. ^ Price, Glanville (editor) (2000) Encyclopedia of the languages of Europe Wiley-Blackwell, Oxford, England, page 21, آی‌اس‌بی‌ان 978-0-631-22039-8
  5. ^ Shaffer, Brenda (2002) Borders and brethren: Iran and the challenge of Azarbaijani identity, MIT Press, Cambridge, Massachusetts, page 1, آی‌اس‌بی‌ان 978-0-262-69277-9
  6. ^ گنجینه ای بنام آذربایجانغربی Archived 2018-09-30 at the Wayback Machine. - سازمان تعزیرات حکومتی (The government suspended) Farsi
  7. ^ معرفی آذربایجان غربی - پورتال جامع آذربایجان غربی (Farsi & English)
  8. ^ آذربایجان غربی ؛ رنگین کمان اقوام و اقلیت‌ها در مسیر توسعه[دائمی اولو باغلانتیلی] - مهر نیوز Mehr News (Farsi)
  9. ^ گردشگری استان Archived 2011-12-23 at the Wayback Machine. - سازمان نظام کاردانی ساختمان استان آذربایجان غربی (Farsi)
  10. ^ Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab (en).
  11. ^ https://iranicaonline.org/articles/azerbaijan-viii
  12. ^ WWW.amar.sci.org ایرانین آمار مرکزی، 1385 اینجی ایلین نوفوس سایی سی
  13. ^ دکتر م پناهایان، مجموعه ای در چهار جلد به نام " فرهنگ جغرافیای ملی ترکان ایران زمین " سال 1351
  14. ^ 307سیری در تاریخ زبان ولهجه های ترکی , دکتر جواد هئیت- چاپ سوم , سال1380,ص
  15. ^ General Culture Council of Islamic Republic of Iran for West Azerbaijan province: فهرست نویسی پیش از انتشار کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران * شماره کتابشناسه ملّی:۲۸۹۰۶۹۰ *عنوان و نام پدیدآورنده:طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی){گزارش}:گزارش‌های پیشرفت طرح‌ها وکلان شهرها/به سفارش شورای فرهنگ عمومی کشور؛ مدیر طرح و مسئول سیاست گذاری:منصور واعظی؛ اجرا:شرکت پژوهشگران خبره پارس *بهاء:۱۰۰۰۰۰ ریال-شابک:۷-۶۸-۶۶۲۷-۶۰۰-۹۷۸ *وضعیت نشر:تهران-موسسه انتشارات کتاب نشر ۱۳۹۱ *وضعیت ظاهری:۲۹۵ ص:جدول (بخش رنگی)، نمودار (بخش رنگی)*یادداشت:عنوان دیگر:طرح و بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور (شاخص‌های غیرثبتی) سال ۱۳۸۹ *توصیفگر:شاخص‌های غیرثبتی+شاخص‌های فرهنگی+گزارش‌های پیشرفت طرح‌ها و کلان‌شهرها *توصیفگر:ایران ۳۸۶۲۸۹ *تهران۱۹۹۰۶۶ /مشهد۲۹۲۳۴۱ /اصفهان ۱۷۰۰۱۷/تبریز۱۸۴۸۱/کرج ۲۷۸۲۵۲/شیراز۲۵۱۷۰۳/اهواز۱۷۶۴۰۳/قم۲۷۰۸۷۷ *شناسنامه افزوده:واعظی، منصور، ۱۳۳۳–۷۳۵۰۶۸ *شناسنامه افزوده:شرکت پژوهشگران خبره پارس /شورای فرهنگ عمومی *مرکز پخش:خیابان ولیعصر، زرتشت غربی، خیابان کامبیز، بخش طباطبایی رفیعی، پلاک۱۸، تلفن:۷–۸۸۹۷۸۴۱۵ *لیتوگرافی، چاپ وصحافی:سازمان چاپ و انتشارات اوقاف، (German)Titel: Der Plan um Untersuchungen und Auswertungen der Indikatoren der generellen Kultur des Landes, آی‌اس‌بی‌ان 978-600-6627-68-7, Jahr der Veröffentlichung: 2012, Verlag: Ketabe Nashr |language=Persian
  16. ^ رزم‌آرا، حاجعلی (۱۳۳۰)، فرهنگ جغرافیائی ایران (آبادیها)؛ جلد ۴: استان ۳ و ۴ آذربایجان، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی کشور، انتشارات دایره جغرافیائی ستاد ارتش.
  17. ^ Doerfer، AZERBAIJAN viii. Azeri Turkish.
  18. ^ Orumiyeh - LookLex Encyclopaedia.
  19. ^ ، Orūmīyeh.
  20. ^ Kjeilen، Orumiyeh.
  21. ^ http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4884
  22. ^ ارومیه سرزمین تفاهم و همزیستی مسالمت‌آمیز. شهرداری ارومیه. یوخلانیلیب ۲۱ دسامبر ۲۰۱۳.
  23. ^ ، Orūmīyeh.
  24. ^ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ آشنایی با استان آذربایجان غربی. همشری آنلاین (۱۹ فروردین ۱۳۸۶).
  25. ^ https://intoday.ir/introducing-city-sarv/

خاریجی لینکلر

ویکی‌آمباردا غربی آذربایجان اوستانی ایله مربوط فایل وار.

اتک‌یازی

مرکزی
بؤلگه‌لر
و شهرلر
توریسمیئرلر