"Babciowe" dla rodziców na działalności? MRPiPS tłumaczy, kiedy otrzymają 1500 zł na dziecko

• "Babciowe" będzie przysługiwać rodzicom prowadzącym działalność gospodarczą, o ile suma składek odprowadzanych przez oboje rodziców jest nie mniejsza niż 100 proc. minimalnego wynagrodzenia.
• Resort rodziny tłumaczy, że do przyznania "babciowego" konieczne będzie potwierdzenie aktywności zawodowej rodziców, nie natomiast realizacji umowy zawartej np. z nianią. 
• Ministerstwo szacuje, że koszt wprowadzenia "babciowego" w 2025 roku sięgnie blisko 9 mld zł. 

Umowa z babcią lub nianią, aktywność zawodowa obojga rodziców lub niższe świadczenie nawet przy niechęci do podjęcia pracy. Zapytaliśmy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o szczegóły "babciowego". 

W ramach nowego świadczenia społecznego "Aktywny rodzic" możliwe będzie skorzystanie z jednego z trzech programów:

• "Aktywni rodzice w pracy" - świadczenie 1500 zł (lub 1900 zł w przypadku dziecka z niepełnosprawnością) miesięcznie;
• "Aktywnie w żłobku" - świadczenie 1500 zł (lub 1900 zł w przypadku dziecka z niepełnosprawnością) miesięcznie;
• "Aktywnie w domu" - świadczenie 500 zł miesięcznie.

W ramach pierwszego z programów 1500 zł na dziecko będzie mogło być przeznaczone dla babci lub niani. Tutaj pojawiają się jednak pytania. Chodzi przede wszystkim o to, czy i na ile ZUS lub inna instytucja sprawdzać będzie, jak długo niania opiekuje się dzieckiem lub w jakiej formie otrzymała ona wynagrodzenie za taką opiekę. 

"Poza spełnieniem warunku aktywności zawodowej w przypadku świadczenia 'Aktywni rodzice w pracy', nie będzie konieczności udowadniania rozliczenia środków lub składania umowy zawieranej z nianią czy innym opiekunem dziecka" - tłumaczy resort rodziny w informacji przesłanej Interii Biznes. 

Według przedstawicieli ministerstwa weryfikacji ma podlegać tylko aktywność zawodowa rodziców. Forma zawarcia umowy z nianią czy babcią nie będzie sprawdzana. "Babciowe" ma także przysługiwać, gdy rodzic będzie przebywać na L4. Choroba rodzica i dziecka nie będzie wskazaniem do wstrzymania świadczenia. "Babciowe" będzie przysługiwać także rodzicom pracującym na umowach zlecenie. 

W mediach pojawiają się sprzeczne informacje na temat dostępności "babciowego" dla rodziców zatrudnionych inaczej niż na umowach o pracę. Interia Biznes zapytała Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o komentarz w tej sprawie:

"Z programu będą mogli również skorzystać rodzice, którzy prowadzą działalność gospodarczą, o ile spełniać będą określone warunki. Nie może to być działalność w okresie zawieszenia oraz niezbędny jest minimalny poziom oskładkowania takiej działalności"- czytamy w przesłanej do nas odpowiedzi.

Podobnie jak przy zatrudnieniu na etacie, warunkiem otrzymania świadczenia będzie zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. Łączna wysokość podstawy składek obydwojga rodziców prowadzących działalność gospodarczą wynosić musi nie mniej niż 100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę i jednocześnie nie mniej dla każdego z rodziców niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Do połowy roku minimalne wynagrodzenie wynosi w Polsce 4242 zł brutto. Od 1 lipca wzrośnie do kwoty 4300 zł. 

W przypadku "ulgi na start" czy "małego ZUS-u Plus" podstawa składek na ubezpieczenie emerytalne wynosi 30 proc. i właśnie taki będzie wymagany próg minimalny aktywności zawodowej uprawniający do otrzymania "babciowego". 

"Nie dotyczy to jednak, jak zostało wyżej wskazane, osób deklarujących samodzielne wychowywanie dziecka" - czytamy w informacji ministerstwa. Tutaj wysokość podstawy składek musi wynosić minimum 100 proc. minimalnego wynagrodzenia. 

Ministerstwo przekonuje, że do otrzymania "babciowego" nie będzie potrzebne przedstawianie umów o pracę czy innych dokumentów. 

Również rolnicy ubezpieczeni w KRUS będą mogli otrzymać świadczenie w ramach programu "Aktywni rodzice w pracy":

"Fakt ubezpieczenia takich rodziców w KRUS będzie traktowany jak praca na etacie w wymiarze 100 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę" - tłumaczy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki społecznej.

Pojawia się także pytanie o żołnierzy, funkcjonariuszy służb mundurowych czy pracowników wymiaru sprawiedliwości, którzy nie polegają ubezpieczeniu społecznemu w ZUS z tytułu wykonywania obowiązków służbowych. W ich przypadku "uznaje się spełnienie warunku odprowadzania składek na poziomie minimum 100 proc. minimalnego wynagrodzenia". 

Rząd szacuje, że w 2025 roku koszt obsługi programu sięgnie blisko 9 mld zł.

Agnieszka Maciuła-Ziomek