Najveća carstva svijeta

Ovaj članak pruža pregled najvećih carstava u historiji.

Opis načina mjerenja

Računanje površine kopna pojedinog carstva temelji se na objedinjavanju bilo koje teritorije koja je bila istražena, čak i ako je ista bila naseljena ili nenaseljena. Naprimjer, veliki dio Sibira bio je u sklopu Ruskog Carstva i nije pripadao Mongolskom Carstvu. Granice Mongolskog Carstva bile su slabo određene, a uglavnom su ih sačinjavale prirodne granice između stepe i tajge. Osvojena područja sjevera ubrajaju se u Rusko Carstvo, ali je većina tajge i tundre bila neistražena i nenaseljena. Ta područja su kasnije također bila slabo naseljena u doba Ruskog Carstva, ali su Rusi službeno polagali pravo na te teritorije još od 17. vijeka, dok su istu teritoriju istražili do kraja 19. vijeka. Slična situacija je i s kanadskim ostrvima poput Ellesmerea, koje je Britansko Carstvo istražilo, a zatim na njega polagalo pravo (prije toga je cijelo ostrvo bilo veoma slabo naseljeno).

Carstva poput Bizantijskog Carstva ili Sasanidskog Carstva uvrštena su i na listu antike i srednjeg vijeka, u skladu s veličinom njihove teritorije u navedenim periodima.

Polaganje prava na teritoriju Antarktike nije uvršteno u površinu nijednog carstva.

Prema historijskim trendovima rasta stanovništva i bruto domaćeg proizvoda (BDP), spisak najvećih carstava u tim kategorijama veoma zavisi o relativnim današnjim političkim entitetima koji se definiraju kao carstva. Mjerenje ukupnog broja stanovništva i veličine bruto domaćeg proizvoda u odnosu na svjetske razmjere uzima u obzir taj historijski rast, iako se BDP računa tek posljednjih nekoliko vijekova, a za još preciznije izračunavanje BDP-a uzima se posljednjih nekoliko decenija.

Najveća carstva prema kopnenoj površini

Antička carstva

Ahemenidsko Perzijsko Carstvo oko 500. p. n. e., najveće carstvo antičkog doba.

Armjansko Carstvo oko 95-55. p. n. e.

1. Ahemenidsko Carstvo - 10,7 miliona km² (vladar: Darije I. Veliki)
2. Sasanidsko Carstvo - 7,4 miliona km² (vladar: Hozroje II. Parviz)
3. Han Carstvo - 6,0 miliona km² (vladar: Wu Di)
4. Rimsko Carstvo - 5,9 miliona km² (vladar: Trajan)
5. Makedonsko Carstvo - 5.9 miliona km² (vladar: Aleksandar Makedonski)
6. Maurijsko Carstvo - 5,9 miliona km² (vladar: Ašoka Veliki)
7. Gupta Carstvo - 4,5 miliona km² (vladar: Čandragupta II)
8. Partsko Carstvo - 4 miliona km² (vladar: Mitridat II. Veliki)
9. Hunsko Carstvo - 4 miliona km² (vladar: Atila)
10. Seleukidsko Carstvo - 3,9 miliona km² (vladar: Seleuk I. Nikator)
11. Xiongnu Carstvo - 3,5 miliona km² (vladar: Modu Shanyu)
12. Bizantijsko Carstvo - 3,4 miliona km² (vladar: Justinijan I)
13. Qin Carstvo - 3 miliona km² (vladar: Qin Shi Huang)
14. Medijsko Carstvo - 2,8 miliona km² (vladar: Kijaksar)
15. Novoasirsko Carstvo - 1,4 miliona km² (vladar: Tiglat-Pileser III.)
16. Aksumsko Carstvo - 1,25 miliona km² (vladar: Zoskal)
17. Satavahana Carstvo - 1 milion km² (vladar: Gautamiputra Satakarni)
18. Egipatsko Carstvo - 1 milion km² (vladar: Ramzes II.)
19. Akadsko Carstvo - 650.000 km² (vladar: Sargon Akađanin)
20. Magadha Carstvo - 650.000 km² (vladar: Bimbisara)
21. Hetitsko Carstvo - 510.000 km² (vladar: Muršiliš I)
22. Novobabilonsko Carstvo - 500.000 km² (vladar: Nabokodonozor II.)
23. Armensko Carstvo - 400.000 km² (vladar: Tiridat III)

Srednjovjekovna carstva

Razvoj Mongolskog Carstva, najvećeg cjelovitog carstva u historiji

1. Mongolsko Carstvo - 29 miliona km²
2. Qing Carstvo - 13 miliona km²
3. Emevijski halifat - 10,2 miliona km²
4. Abasidski halifat - 10 miliona km 2
5. Pravedni halifat - 9 miliona km²
6. Sasanidsko Carstvo - 7,4 miliona km²
7. Ming Carstvo - 5,5 miliona km²
8. Tang Carstvo - 5,4 miliona km²
9. Mogulsko Carstvo - 5 miliona km²
10. Pala Carstvo - 4,6 miliona km²
11. Bizantijsko Carstvo - 4,5 miliona km²
12. Seldžučki sultanat - 3,9 miliona km²
13. Chola Carstvo - 3,6 miliona km²
14. Gaznavidsko Carstvo - 3,4 miliona km²
15. Delhijski sultanat - 3,2 miliona km²
16. Uyghur kaganat - 3,2 miliona km²
17. Rouran kaganat - 3,1 miliona km²
18. Kadžarsko Carstvo - 3 miliona km²
19. Kalmarska unija - 3 miliona km²
20. Khazarsko Carstvo - 3 miliona km²
21. Carstvo Inka - 2 miliona km²
22. Songhai Carstvo - 1,4 miliona km²
23. Aksumsko Carstvo - 1,25 miliona km²
24. Chalukya Carstvo - 1,2 miliona km²
25. Srivijaya Carstvo - 1,2 miliona km²
26. Franačko Carstvo - 1,2 miliona km²
27. Zapadno Čalukija Carstvo - 1,2 miliona km²
28. Malijsko Carstvo - 1,1 miliona km²
29. Sveto Rimsko Carstvo - 1,1 miliona km²
30. Harsha Carstvo - 1 milion km²
31. Almoravidsko Carstvo - 1 milion km²
32. Kmersko Carstvo - 1 milion km²
33. Marata Carstvo - 1 milion km²
34. Velika Kneževina Litvanija - 930.000 km²
35. Bugarsko Carstvo - 700.000 km²
36. Vijajanagara Carstvo - 360C.000 km²

Moderna carstva

Britansko Carstvo 1921, najveće (prekomorsko) carstvo u historiji.

1. Britansko Carstvo - 33 miliona km² (vladar: George V., 1922.)
2. Rusko Carstvo - 24,8 miliona km² (vladar: Nikola I., 1855., uključujući Aljasku)
3. Francusko Carstvo - 24 miliona km²
4. Qing Carstvo - 13 miliona km² (vladar: Qianlong)
5. Špansko Carstvo - 20 miliona km² (vladar: Karlo III.)
6. Portugalsko Carstvo - 10,4 miliona km²
7. Sjedinjene Države - 10 miliona km² (1898.-1902. i 1906.-1908.)
8. Brazilsko Carstvo - 8,1 miliona km²
9. Japansko Carstvo - 7,4 miliona km² (Drugi svjetski rat)
10. Osmansko Carstvo - 5,5 miliona km² (vladar: Mehmed IV., 1680.)
11. Mogulsko Carstvo - 5 miliona km²
12. Prvo Meksičko Carstvo - 4,4 miliona km²
13. Afšaridsko Perzijsko Carstvo - 4 miliona km² (vladar: Nadir Šah)
14. Italijansko Carstvo - 3,8 miliona km² (Drugi svjetski rat)
15. Holandsko Carstvo - 3,7 miliona km²
16. Nacistička Njemačka - 3,6 miliona km² (Drugi svjetski rat)
17. Safavidsko Carstvo - 3,5 miliona km²
18. Njemačko Carstvo - 3,5 miliona km² (vladar: Vilim II.)
19. Kajarsko Perzijsko Carstvo - 3 miliona km²
20. Belgijsko Carstvo - 2,5 miliona km²
21. Sijamsko Carstvo - 1,12 miliona km² (vladar: Buddha Yodfa Chulaloke, 1782.)
22. Švedsko Carstvo - 1,1 miliona km² (vladar: Karlo X. Gustav, 1658.)
23. Poljsko-litavska unija - 990.000 km² (vladar: Sigismund III. Vasa, 1619.)
24. Austro-Ugarska monarhija - 676.615 km²
25. Siksko Carstvo - 560.900 km² (vladar: Maharajah Sher Singh, 1845.)
26. Korejsko Carstvo - 220.186 km²

Sva carstva

1. Britansko Carstvo - 36,6 miliona km²
2. Mongolsko Carstvo - 33,2 miliona km²
3. Rusko Carstvo - 24,8 miliona km²
4. Špansko Carstvo - 20 miliona km²
5. Qing Carstvo - 13 miliona km²
6. Francusko Carstvo - 12,5 miliona km²
7. Ahemenidsko Carstvo - 10,7 miliona km²
8. Portugalsko Carstvo - 10,4 miliona km²
9. Emevijski halifat - 10,2 miliona km²
10. Abasidski halifat - 10 miliona km 2
11. Sjedinjene Države - 10 miliona km²
12. Pravedni halifat - 9 miliona km²
13. Brazilsko Carstvo - 8,1 miliona km²
14. Sasanidsko Carstvo - 7,4 million km²
15. Japansko Carstvo - 7,4 miliona km²
16. Han Carstvo - 6,0 miliona km²
17. Maurijsko Carstvo - 5,9 miliona km²
18. Rimsko Carstvo - 5,9 miliona km²
19. Makedonsko Carstvo - 5,9 miliona km²
20. Osmansko Carstvo - 5,5 miliona km²
21. Ming Carstvo - 5,5 miliona km²
22. Tang Carstvo - 5,4 miliona km²
23. Mogulsko Carstvo - 5 miliona km²
24. Pala Carstvo - 4,6 miliona km²
25. Gupta Carstvo - 4,5 miliona km²
26. Bizantijsko Carstvo - 4,5 miliona km²
27. Prvo Meksičko Carstvo - 4,4 miliona km²
28. Partsko Carstvo - 4 miliona km²
29. Hunsko Carstvo - 4 miliona km²
30. Afšaridsko Perzijsko Carstvo - 4 miliona km²
31. Seleukidsko Carstvo - 3,9 miliona km²
32. Seldžučki sultanat - 3,9 miliona km²
33. Italijansko Carstvo - 3,8 miliona km²
34. Holandsko Carstvo - 3,7 miliona km²
35. Nacistička Njemačka - 3,6 miliona km²
36. Čola Carstvo - 3,6 miliona km²
37. Safavidsko Perzijsko Carstvo - 3,5 miliona km²
38. Xiongnu Carstvo - 3,5 miliona km²
39. Njemačko Carstvo - 3,5 miliona km²
40. Gaznavidsko Carstvo - 3,4 miliona km²
41. Delhijski sultanat - 3,2 miliona km²
42. Ujghurski kaganat - 3,2 miliona km²
43. Rouran kaganat - 3,1 miliona km²
44. Qin Carstvo - 3 miliona km²
45. Kajarsko Perzijsko Carstvo - 3 miliona km²
46. Kadžarsko Carstvo - 3 miliona km²
47. Kalmarska unija - 3 miliona km²
48. Hazarsko Carstvo - 3 miliona km²
49. Medijsko Carstvo - 2,8 miliona km²
50. Belgijsko Carstvo - 2,5 miliona km²
51. Carstvo Inka - 2 miliona km²
52. Novoasirsko Carstvo - 1,4 miliona km²
53. Songhai Carstvo - 1,4 miliona km²
54. Aksumsko Carstvo - 1,25 miliona km²
55. Čalukja Carstvo - 1,2 miliona km²
56. Šrividžaja Carstvo - 1,2 miliona km²
57. Franačko carstvo - 1,2 miliona km²
58. Zapadno Čalukja Carstvo - 1,2 miliona km²
59. Sijamsko Carstvo - 1,12 miliona km²
60. Malijsko Carstvo - 1,1 miliona km²
61. Sveto Rimsko Carstvo - 1,1 miliona km²
62. Švedsko Carstvo - 1,1 miliona km²
63. Satavahana Carstvo - 1 milion km²
64. Egipatsko Carstvo - 1 milion km²
65. Harša Carstvo - 1 milion km²
66. Almoravidsko Carstvo - 1 milion km²
67. Kmersko Carstvo - 1 milion km²
68. Marata Carstvo - 1 milion km²
69. Poljsko-litvanska unija - 990.000 km²
70. Veliko vojvodstvo Litva - 930.000 km²
71. Bugarsko Carstvo - 700.000 km²
72. Austro-Ugarska - 676.615 km²
73. Akadsko Carstvo - 650.000 km²
74. Magadha Carstvo - 650.000 km²
75. Sikhsko Carstvo - 560.900 km²
76. Hetitsko Carstvo - 510.000 km²
77. Novobabilonsko Carstvo - 500.000 km²
78. Armensko Carstvo - 400.000 km²
79. Vijayanagara Carstvo - 360.000 km²
80. Korejsko Carstvo - 220.186 km²

Cjelovita carstva

1. Mongolsko Carstvo - 33,2 miliona km²
2. Rusko Carstvo - 24,8 miliona km²
3. Qing Carstvo - 13 miliona km²
4. Ahemenidsko Perzijsko Carstvo - 10,7 miliona km²
5. Omejidski halifat - 10,2 miliona km²
6. Abasidski halifat - 10 miliona km 2
7. Pravedni halifat - 9 miliona km²
8. Brazilsko Carstvo - 8,1 miliona km²
9. Sasanidsko Carstvo - 7,4 million km²
10. Han Carstvo - 6,0 miliona km²
11. Maurijsko Carstvo - 5,9 miliona km²
12. Rimsko Carstvo - 5,9 miliona km²
13. Makedonsko Carstvo - 5,9 miliona km²
14. Osmansko Carstvo - 5,5 miliona km²
15. Ming Carstvo - 5,5 miliona km²
16. Tang Carstvo - 5.4 miliona km²
17. Mogulsko Carstvo - 5 miliona km²
18. Pala Carstvo - 4,6 miliona km²
19. Gupta Carstvo - 4,5 miliona km²
20. Bizantijsko Carstvo - 4,5 miliona km²
21. Prvo Meksičko Carstvo - 4,4 miliona km²
22. Partsko Carstvo - 4 miliona km²
23. Hunsko Carstvo - 4 miliona km²
24. Afšaridsko Carstvo - 4 miliona km²
25. Seleukidsko Carstvo - 3,9 miliona km²
26. Seldžučki sultanat - 3,9 miliona km²
27. Italijansko Carstvo - 3,8 miliona km²
28. Holandsko Carstvo - 3,7 miliona km²
29. Nacistička Njemačka - 3,6 miliona km²
30. Čola Carstvo - 3,6 miliona km²
31. Safavidsko Carstvo - 3,5 miliona km²
32. Xiongnu Carstvo - 3,5 miliona km²
33. Njemačko Carstvo - 3,5 miliona km²
34. Gaznavidsko Carstvo - 3,4 miliona km²
35. Delhijski sultanat - 3,2 miliona km²
36. Ujhurski kanat - 3,2 miliona km²
37. Rouran kaganat - 3,1 miliona km²
38. Qin Carstvo - 3 miliona km²
39. Kajarsko Carstvo - 3 miliona km²
40. Kadžarsko Carstvo - 3 miliona km²
41. Kalmarska unija - 3 miliona km²
42. Kazarsko Carstvo - 3 miliona km²
43. Medijsko Carstvo - 2,8 miliona km²
44. Carstvo Inka - 2 miliona km²
45. Novoasirsko Carstvo - 1,4 miliona km²
46. Songhai Carstvo - 1,4 miliona km²
47. Aksumsko Carstvo - 1,25 miliona km²
48. Čalukja Carstvo - 1,2 miliona km²
49. Franačko carstvo - 1,2 miliona km²
50. Zapadno Čalukja Carstvo - 1,2 miliona km²
51. Sijamsko Carstvo - 1,12 miliona km²
52. Malijsko Carstvo - 1,1 miliona km²
53. Sveto Rimsko Carstvo - 1,1 miliona km²
54. Švedsko Carstvo - 1,1 miliona km²
55. Satavahana Carstvo - 1 milion km²
56. Egipatsko Carstvo - 1 milion km²
57. Harša Carstvo - 1 milion km²
58. Almoravidsko Carstvo - 1 milion km²
59. Kmersko Carstvo - 1 milion km²
60. Maratha Carstvo - 1 milion km²
61. Poljsko-litvanska unija - 990.000 km²
62. Veliko vojvodstvo Litva - 930.000 km²
63. Bugarsko Carstvo - 700.000 km²
64. Austro-Ugarska - 676.615 km²
65. Akadsko Carstvo - 650.000 km²
66. Magadha Carstvo - 650.000 km²
67. Sikhsko Carstvo - 560.900 km²
68. Hetitsko Carstvo - 510.000 km²
69. Novobabilonsko Carstvo - 500.000 km²
70. Armensko Carstvo - 400.000 km²
71. Vijayanagara Carstvo - 360.000 km²
72. Korejsko Carstvo - 220.186 km²

Prekomorska carstva

1. Britansko Carstvo - 36,6 miliona km²
2. Špansko Carstvo - 20 miliona km²
3. Francusko Carstvo - 12,5 miliona km²
4. Ahemenidsko Carstvo - 10,7 miliona km²
5. Portugalsko Carstvo - 10,4 miliona km²
6. Sjedinjene Države - 10 miliona km²
7. Japansko Carstvo - 7,4 miliona km²
8. Rimsko Carstvo - 5,9 miliona km²
9. Italijansko Carstvo - 3,8 miliona km²
10. Holandsko Carstvo - 3,7 miliona km²
11. Nacistička Njemačka - 3,6 miliona km²
12. Belgijsko Carstvo - 2,5 miliona km²
13. Srivijaya Carstvo - 1,2 miliona km²

Najveća carstva prema broju stavnovnika

Procjene broja stanovnika mnogih antičkih zemalja nisu poznate pa nisu na listi.

Broj stanovnika

1. Britansko Carstvo - 531,3 miliona (1938.)
2. Sovjetski Savez - 286,717 miliona (1989.)
3. Mongolsko Carstvo - 110 miliona (13. stoljeće)
4. Holandsko Carstvo - 80 miliona (1940.)
5. Ahemenidsko Carstvo - 70-80 miliona (4. stoljeće p. n. e.)
6. Sasanidsko Carstvo - 78 miliona (7. stoljeće n. e.)
7. Nacistička Njemačka - 75,4 miliona (1938.)
8. Rimsko Carstvo - 70 miliona (1. stoljeće n. e.)
9. Špansko Carstvo - 64,2 miliona
10. Omejidski halifat - 62 miliona (7. stoljeće n. e.)
11. Belgijsko Carstvo - 35,3 miliona
12. Bizantijsko Carstvo - 34 miliona
13. Korejsko Carstvo - 27 miliona
14. Vijayanagara Carstvo - 25 miliona
15. Portugalsko Carstvo - 24,3 miliona

Postotak ukupnog svjetskog broja stanovnika

1. Ahemenidsko Carstvo - 46,0% (70-80 miliona od 152 miliona stanovnika u 4. stoljeću p. n. e.)
2. Sasanidsko Carstvo - 38,0% (78 miliona od 210 miliona stanovnika u 7. stoljeću n. e.)
3. Qing Carstvo - 36,6% (381 miliona od 1.041 milijadre 1820.)
4. Maurijsko Carstvo - 33,3% (50 miliona od 150 miliona u 2. stoljeću p. n. e.)
5. Rimsko Carstvo - 31,0% (70 miliona od 226 miliona u 1. stoljeću n. e.)
6. Omejidski halifat - 29,5% (62 miliona od 210 miliona u 7. stoljeću n. e.)
7. Mogulsko Carstvo - 29,2% (175 miliona od 600 miliona 1700.)
8. Ming Carstvo - 28,8% (160 miliona od 556.2 miliona 1600.)
9. Han Carstvo - 26,5% (59.6 miliona od 226 miliona in 2. stoljeću n. e.)
10. Mongolsko Carstvo - 25,6% (110 miliona od 429 miliona u 13. stoljeću)
11. Britansko Carstvo - 23,15% (531.3 miliona od 2.295 milijarde 1938.)
12. Sung Carstvo - 22% (59 miliona od 268 miliona 1000.)
13. Pravedni halifat - 19,19% (40.3 miliona od 210 miliona u 7. stoljeću n. e.)
14. Špansko Carstvo - 12,3% (68.2 miliona od 556 miliona u 17. stoljeću)
15. Rusko Carstvo - 9,8% (176.4 miliona od 1.791 milijarde 1913.)
16. Osmansko Carstvo - 7,1% (39 miliona od 556 miliona u 17. stoljeću)
17. Japansko Carstvo - 5,9% (134.8 miliona od 2.295 milijarde 1938.)
18. Vijayanagara Carstvo - 5,7% (25 miliona od 438 miliona u 16. stoljeću)
19. Sovjetski Savez - 5,5% (286.717 miliona od 5.175 milijardi 1989.)
20. Francusko Carstvo - 4,9% (112.9 miliona 2.295 milijarde 1938.)
21. Holandsko Carstvo - 3,5% (60 miliona od 1.7 milijarde 1907.)
22. Nacistička Njemačka - 3,3% (75.4 miliona od 2.295 milijarde 1938.)
23. Austro-Ugarska - 2,8% (50.6 miliona od 1.791 milijarde 1913.)
24. Italijansko Carstvo - 2,3% (51.9 miliona od 2.295 milijarde 1938.)
25. Poljsko-litvanska unija - 1,9% (10.5 miliona od 556 miliona u 17. stoljeću)
26. Korejsko Carstvo - 1,0% (17 miliona od 1.7 milijarde 1907.)
27. Portugalsko Carstvo - 0,8% (14.7 miliona od 1.791 milijarde 1913.)

Najveća carstva prema privredi

Procjene BDP-a su izračunate prema podacima novijeg doba, od 18. do 20. vijeka. Obračun dolara je iz 1990.

Prema BDP-u

1. Sjedinjene Države - 1.644,8 milijardi dolara (1945.)
2. Britansko Carstvo - 683,3 milijarde dolara (1938.)
3. Nacistička Njemačka - 375,6 milijarda dolara (1938.)
4. Japansko Carstvo - 260,7 milijarda dolara (1938.)
5. Rusko Carstvo - 257,7 milijarda dolara (1913.)
6. Qing Carstvo - 241,3 milijarde dolara (1912.)
7. Francusko Carstvo - 234,1 milijarda dolara (1938.)
8. Italijansko Carstvo - 143,4 milijarde dolara (1938.)
9. Afšaridsko Carstvo - 129,85 milijarda dolara (1750.)
10. Austro-Ugarska - 100,5 milijarda dolara (1913.)
11. Mogulsko Carstvo - 90,8 milijarda dolara (1700.)
12. Osmansko Carstvo - 26,4 milijarde dolara (1913.)
13. Portugalsko Carstvo - 12,6 milijarda dolara (1913.)

Postotak ukupnog svjetskog BDP-a

1. Afšaridsko Carstvo - 35% (129,85 milijarda od 694,4 milijarde dolara)
2. Sjedinjene Države - 35% (1,644.8 milijarda od 4,699 milijarda dolara 1945.)
3. Qing Carstvo - 32,9% (228,6 milijarda od 694,4 milijarda dolara 1820.)
4. Mogulsko Carstvo - 24,5% (90,8 milijarda od 371 milijarde dolara 1700.)
5. Britansko Carstvo - 23,8% ($265 milijarda od 1.111 milijarda 1870.)
6. Rusko Carstvo - 9,4% (257,7 milijarda od 2,733 milijarde dolara 1913.)
7. Nacistička Njemačka - 8,3% (375,6 milijarda od 4.502 milijarde dolara 1938.)
8. Japansko Carstvo - 5,8% (260,7 milijarda od 4.502 milijarde dolara 1938.)
9. Francusko Carstvo - 5,2% (234,1 milijarda od 4.502 milijarde dolara 1938.)
10. Austro-Ugarska - 3,7% (100,5 milijarda od 2.733 milijarde dolara 1913.)
11. Italijansko Carstvo - 3,2% (143,4 milijarde od 4.502 milijarde dolara 1938.)
12. Osmansko Carstvo - 1% (26,4 milijarde od 2.733 milijarda dolara 1913.)
13. Portugalsko Carstvo - 0,5% (12,6 milijarda od 2.733 milijarde dolara 1913.)

Također pogledajte

• Država
• Spisak država
• Spisak država po površini
• Spisak država po broju stanovnika
• Carstvo