Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
پرش به محتوا

سازمان دولت‌های ترک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سازمان دولت‌های ترک
پرچم
نشان
شعار: 
با هم ما قوی‌تر هستیم!
  • Biz birlikdə daha güclüyük!  (ترکی آذربایجانی)
  • Erősebbek vagyunk együtt!  (مجاری)
  • Біз бірге мықтымыз!  (قزاقی)
  • Биз бирге дагы күчтүүбүз! (قرقیزی)
  • Biz birlikte daha güçlüyüz!  (ترکی استانبولی)
  • Biz bilelikde has güýçli!  (ترکمنی)
  • Biz birgalikda kuchliroqmiz!  (ازبکی)
      کشورهای عضو       کشورهای ناظر
      کشورهای عضو
      کشورهای ناظر
مراکز سیاسی
بزرگترین شهراستانبول
زبان(های) رسمی
زبان کاریانگلیسی
سایر زبان‌ها
نام(های) اهلیتترک
نوعسازمان بین‌دولتی[۱]
اعضا[۲]
حاکمان
قرقیزستان کوبانیچبک اومورالیف
• رئیس هیئت‌مدیره
قزاقستان قاسم جومارت توقایف
• رئیس افتخاری
قزاقستان نورسلطان نظربایف
بنیان‌گذاری
• قرارداد نخجوان
۳ اکتبر ۲۰۰۹
• تصویب آخرین سیاست
۱۲ نوامبر ۲۰۲۱
مساحت
• کل
۴٬۲۴۲٬۳۶۲ کیلومتر مربع (۱٬۶۳۷٬۹۸۵ مایل مربع) (بدون رتبه)
جمعیت
• برآورد سال ۲۰۲۳
۱۶۰٬۶۱۶٬۳۹۲
وبگاه رسمی
  1. گردهمایی پارلمانی
  2. دفتر اروپا
  3. دبیرخانه کل
  4. مرکز منطقه‌ای دیاسپورا
  5. آکادمی ترک
  6. پایتخت معنوی

سازمان دولت‌های ترک یا سازمان کشورهای ترک که شورای تُرک هم نامیده می‌شود و پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک نام داشت[۳] یک سازمان بین‌المللی متشکل از ۵ کشور ترک‌زبان و کشورهای مجارستان و ترکمنستان به عنوان ناظر است. این شورا در ۳ اکتبر ۲۰۰۹ در نخجوان با مشارکت چهار کشور ترکیه و آذربایجان و قزاقستان و قرقیزستان بنیان‌گذاری شد.[۴] از نظر جغرافیایی بخش بزرگی از این سازمان (شامل ترکیه، آذربایجان، ترکمنستان و بخش‌هایی از ازبکستان و قزاقستان) در بین اراضی ایران است که در زمان صفویه و قاجاریه از ایران جدا شدند.[۵]

حاشیه‌ها

[ویرایش]

ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان اعلام کرد یکی از حامیان همجنس گرایان، دگرباشان جنسی، است. او یکی از افرادی است که ایده‌های افراطی ناسیونالیستی پانترکی و پان تورانیسمی دارد. او بعدها نظرات خود را علیه همجنسبازان تغییر داد.[۶]

محدودیت های جغرافیایی

[ویرایش]

به جز ترکیه، ۵ کشور دیگر این سازمان همگی محصور در خشکی هستند و به دریاهای آزاد راه ندارند و برای تجارت و حمل و نقل به روسیه و چین و کشورهای همسایه نیاز دارند. به جز ترکیه و بخش های کوچکی از قرقیزستان و قزاقستان بقیه کشورهای این سازمان از نظر ارتفاع جزو کشورهای کم ارتفاع هستند (فاقد کوه های بلند) و استپ ها و بیابان های خشک بخش بزرگی از مساحت آن را تشکیل می دهند. بیش از سه چهارم قزاقستان و ازبکستان و ترکمنستان بیابانی و خشک و نیمه خشک هسستند.[۷]

تغییر نام

[ویرایش]

سازمان دولت‌های ترک پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک نام داشت. در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ رجب طیب اردوغان ضمن منصوب کردن بن‌علی یلدریم به سمت «ریش‌سفید ترکیه» در این شورا، نام آن را به سازمان دولت‌های ترک تغییر داد.[۸]

اعضا

[ویرایش]
کشور جمعیت[۹] (۲۰۱۶) مساحت(km2) تولید ناخالص داخلی اسمی (میلیارد دلار) (۲۰۱۹)[۱۰] سرانه تولید ناخالص داخلی اسمی (۲۰۱۹)[۱۱]
 ازبکستان ۳۱٬۴۴۶٬۷۹۵ ۴۴۷٬۴۰۰ ۵۸ $۱٬۷۲۵
 ترکیه ۷۹٬۵۱۲٬۴۲۶ ۷۸۳٬۵۶۲ ۷۵۴/۵ $۹٬۰۴۲
 جمهوری آذربایجان ۹٬۷۲۵٬۳۷۶ ۸۶٬۶۰۰ ۴۸ $۴٬۷۹۴
 قزاقستان ۱۷٬۹۸۷٬۷۳۶ ۲٬۷۲۴٬۹۰۰ ۱۸۰ $۹٬۷۳۱
 قرقیزستان ۵٬۹۵۵٬۷۳۴ ۱۹۹٬۹۰۰ ۸/۵ $۱٬۳۰۹
 سازمان دولت‌های ترک ۱۴۴٬۶۲۸٬۰۶۷ ۴٬۲۴۲٬۳۶۲ ۱۰۴۹ $۸٬۹۶۶

دعوت از ایران برای عضویت در سازمان دولت‌های ترک

[ویرایش]

«دوغو پرینچک» رهبر «حزب وطن» ترکیه با برپایی یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در مقر حزب وطن در شهر آنکارا از تصمیم شورای مرکزی این حزب در مورد دعوت از دولت ایران برای پیوستن به روند الحاق به سازمان کشورهای ترک زبان خبر داد.[۱۲]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. "Organization of Turkic States".
  2. "TURKSOY Official Web Site". Turkkon.org. Retrieved 7 July 2013.
  3. ««شورای تُرک» و اهداف سیاسی ترکیه». خبرگزاری تسنیم. ۴ خرداد ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰.
  4. https://www.trt.net.tr/persian/photogallery/ynfwgrfykh/szmn-khshwrhy-turkh-chhrdhmyn-slgrd-tsys-khwd-r-jshn-mygyrd
  5. «« «شورای تُرک» و اهداف سیاسی ترکیه»». خبرگزاری تسنیم. ۴خرداد ۱۳۹۸. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  6. https://parsi.euronews.com/2021/06/25/eu-leaders-blast-viktor-orban-over-anti-lgbt-bill-during-tense-emotional-summit
  7. https://www.britannica.com/place/Central-Asia
  8. دیکَن: اردوغان: ما بن‌علی یلدریم را به سمت «ریش‌سفید» ترکیه منصوب کردیم، نوشته‌شده در ۲۰ آبان ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۱ آبان ۱۴۰۰.
  9. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 10 September 2017.
  10. "GDP (current US$) - Data". Data.worldbank.org. Retrieved 25 August 2017.
  11. "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. Retrieved 25 August 2017.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  12. سایت خبری عصر ایران https://www.asriran.com/fa/news/887240