Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Transfiguration pending
Jump to content

Niʻihau

Mai Wikipedia
(Kia hou mai Ni‘ihau)
Niʻihau
The Forbidden Isle
He kiʻi kēia mai Kepakemapa 2007
He kiʻi kēia mai Kepakemapa 2007
Hōʻike honua

Kuhikuhina Anakuhi:Coor dm
ʻAlea 69.5 mil ph2
Pae Ka moku Hawaiʻi nui ʻehiku
Lae kiʻekiʻe loa Mauna Pānīʻau
  1,250 kp
ʻIkepili helu
Heluna kanaka 160 (ma 2000)
Paʻapū pūʻuo kanaka 2/mil ph2 (1/klm ph2)
Nā hōʻailona kūhelu
Pua Pūpū
Waihoʻoluʻu Keʻokeʻo

ʻO Niʻihau (kapa ʻia ʻo The Forbidden Isle ma ka ʻōlelo Pelekane) ka mokupuni haūwāmika liʻiliʻi loa o ka pae ʻāina ʻo Hawaiʻi. He 69.5 kapuaʻi kuea ka nui o Niʻihau. Aia ʻo Niʻihau he 17.5 mile ma naʻe o Kauaʻi. ʻO Kaulakahi ka inoa o ke kai ma waena o Kauaʻi me Niʻihau. Aia ka mokupuni ehamīawaīmā eikawikʻaikoiwal Lehua he 0.7 mile ma naʻe o Niʻihau. Na Keith Robinson lāua ʻo Bruce Robinson ʻo Niʻihau.

Ka Lehulehu

[E ho'opololei | edit source]

Ma ka helukānaka o 2010 ʻōlelo ʻia he 170 mau poʻe ke noho nei ma ka mokupuni[1]. Akā ʻōlelo nā ʻike maka he akahi a 35 a 50 mau poʻe o ka lehulehu.[2] Kākoʻo kekahi o nā poʻe i ko lākou ʻohana me ka mahiʻai a lawaiʻa ana, a kākoʻo kekahi me ke kōkua nele. He manuahi ka noho ana ma ka mokupuni no nā kānaka, a he manuahi ka iʻo pū.[3] Aʻale he kelepona ai ʻole nā alahele hou ma Niʻihau. O ka holo lio ke ʻano nui o ka halihali ana ma ka mokupuni, akā hoʻohana nā poʻe i nā paikikala pū. Aʻahe ikehu kāʻokoʻa ma ka mokupuni he hawewe ikehu lā wale nō. Aʻahe paipu ai ʻole wai kaha ma ka mokupuni. Loaʻa nā poʻe a pau i ka wai mai ka hopu ua. Ua hoʻokumu ʻia ka ʻohana Lopikana i ka hapanui o nā mea ʻaelike. Aʻahe hōkele ma ka moku, a lawe mai kekahi pākī i nā ukana mai Kauaʻi mai, hapanui o ka manawa ua kūʻai ʻia nā poʻe ʻohana ma Kauaʻi, me ka halihali manuahi.[3]


ʻŌlelo ka lehulehu i ke ʻano ʻōlelo Niʻihau o ka ʻŌlelo Hawaiʻi no ko lākou ʻōlelo makuahine, o kekahi o nā ʻāpana o ke kumu o kēia, ke kūʻai ana o ka mokupuni, he mau kānāwai no nā ʻona hou o ka mokupuni, e like me ka hoʻomau o ka ʻōlelo a nohona Hawaiʻi ma ka mokupuni. He ʻano ʻōkoʻa ke ʻano ʻōlelo o Niʻihau mai ke ʻano hou a maʻamau o ka ʻŌlelo Hawaiʻi, e like me nā huaʻōlelo o [t] a me [r] i pani na /k/ a me /l/.[3] ʻO Niʻihau ka mokupuni hoʻokahi i ʻōlelo mua i ka ʻŌlelo Hawaiʻi. He kokoke aʻe ka ʻano ʻōlelo Niʻihau i ka ʻŌlelo Hawaiʻi i walaʻau ʻia mai ka manawa i hiki mai nā poʻe ʻEulopa. ʻO ka ʻōlelo Pelekania ka ʻōlelo lua a nā poʻe Niʻihau.[3]

  1. http://files.hawaii.gov/dbedt/census/Census_2010/demographic/demo_profile_ct_NI/2010dp_ct412.pdf
  2. https://niihauheritage.org/niihau_today/
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 "Archive copy". Archived from the original on 2011-06-16. Retrieved 2021-03-03.