Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Jump to content

Ավելուկով ապուր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ձվով ավելուկով ապուր

Ավելուկով ապուր (նաև ավելուկով բորշչ, կանաչ բորշչ, կանաչ կաղամբապուր), կանաչու տերևներով ապուր, որպես կանոն՝ թրթնջուկի, թեպետ այսպիսի ապուրը կարող է պատրաստվել օրինակ սպանախով, մնացած բաղադրիչները կարող են լինել կարտոֆիլը, գազարը, բրինձը և այլն[1]։

Թրթնջուկի շնորհիվ ապուրը ստանում է յուրահատուկ, թեթևակի թթվաշ համ։ Քանի որ կանաչին նախատեսված չէ երկար պահման համար, ավելուկով ապուրը համարվում է սեզոնային ապուր, կիրառվում է հիմնականում ամռանը և գարնանը։ Սակայն ավելուկը տարվա մյուս եղանակներին կարելի է աղ դնել և օգտագործել ապուրի եփման համար։ Գոյություն ունի նաև ավելուկով ապուր խտակերի տեսով[2]։ Որպես «գյուղական» և «ամառային» ուտելիք՝ համարվում է ուկրաինական, բելառուսական, լեհական ազգային խոհանոցի, ինչպես նաև Արևելյան Եվրոպայի շատ մասերի (ոչ միայն սլավոնական) և հրեական խոհանոցի մաս[3]։ Հյուսիսային Ամերիկայում ավելուկով ապուրը առաջին եվրոպական գաղութների ժամանակ համարվում էր տեղական խոհանոցի ավանդական ուտեստ[4]։

Ավելուկով ապուրի պատրաստման համար որպես կանոն օգագործվում է բանջարանոցային ավելուկ, քանի որ այն ավելի քիչ թթու է և հոտավետ, իսկ նրա տերևները շատ մեծ և մսալի են։ Այդպիսի ավելուկից պատրաստված ապուրը պետք է եփել գնելուց կամ հավաքումից հետո, քանի որ բանջարանոցային ավելուկը երկար չեն պահում։ Ապուրը սովորաբար եփվում է երիտասարդ տերևներից, ջրով խնամքով լվացվում և մանր կտրատվում։ 300 գրամ ավելուկից կարելի է պատրաստել երկու լիտր ծավալով մեկ կաթսա ապուր[5]։ Ավելուկով ապուրը լինում է երկու հիմնական տեսակի՝ տաք՝ պատրաստված մսի արգանակից, և սառը (նվազագույն ճարպով):Տաք ավելուկով ապուրի պատրաստման ժամանակ կտրտած ավելուկը ավելացվում է եփվելուց հետո, իսկ ճաշատեսակի հիմնական բաղադրամասերից է կարտոֆիլը (որոշ շրջաններում ավելացվում է գազար)։ Երբեմն այդպիսի ապուրի մեջ մինչև ավելացնելը կտրտած ավելուկը թեթևակի տապակում են յուղի մեջ, երբեմն ավելացնում են ձվի դեղնուց[6], ցորենի ալյուր[7] կամ լավ խաշած ձու։ Գոյություն ունի այդ բաղադրատոմսի տարբերակների մի ամբողջ շարք՝ կախված խոհանոցային կոնկրետ գրքերից կամ տարածաշրջաններից[8][9]։ Ավելուկով սառն ապուրը ենթադրում է ավելուկը եփել աղի ջրում՝ ավելացնելով միայն թթվասեր և մի քիչ համեմել պղպեղով։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Sorrel and Pork Soup (Green Borscht) Recipe
  2. Przepis w kuchnia.wp.pl Արխիվացված 2010-08-29 Wayback Machine, dostęp 2010-04-16
  3. «Typical Latvian Food and Drink Recipes.» Արխիվացված 2011-10-11 Wayback Machine Li.lv Արխիվացված 2001-12-04 Wayback Machine. Accessed September 2011.
  4. «Sorrel — American Cookery & A History of Its Ingredients». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  5. Przepis w KwestiaSmaku.com, dostęp 2010-04-16
  6. Przepis w ksiazka-kucharska.pl, dostęp 2010-04-17
  7. Przepis w Pychotka.pl, dostęp 2010-04-16
  8. Przepis w WielkieZarcie.com, dostęp 2010-04-16
  9. Lucyna Ćwierczakiewiczowa 365 obiadów, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1982, przedruk fotooffsetowy z wyd. 21 gruntownie popr. nakł. i własność Jana Fiszera; H. Altenberg, Warszawa / Lwów 1911

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]