მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
| დავიდ ჰილბერტი |
|---|
|
გერმ. David Hilbert |
 |
| დაბ. თარიღი |
23 იანვარი, 1862(1862-01-23)[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]_[http://d-nb.info/gnd/11855090X/_Record_#11855090X]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი_—_2012—2016.-1">[1] [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] MacTutor_History_of_Mathematics_archive_—_1994.-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] KNAW_Past_Members-5">[5] [[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]-6">[6] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-7">[7] [http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0032648.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.-8">[8] www.accademiadellescienze.it-9">[9] [[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]_—_2009.-10">[10] [[:d:Q55740543|Annuaire_prosopographique_:_la_France_savante]]_/_[[:d:Q2926731|B. Delmas]]_—_2009.-11">[11] |
|---|
| დაბ. ადგილი |
კალინინგრადიCzech_National_Authority_Database-12">[12] |
|---|
| გარდ. თარიღი |
14 თებერვალი, 1943(1943-02-14)[[:ანდრია_კოლმოგოროვი|Колмогоров А. Н.]]_Гильберт_Давид_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.-13">[13] [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] MacTutor_History_of_Mathematics_archive_—_1994.-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] KNAW_Past_Members-5">[5] [[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]-6">[6] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-7">[7] [http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0032648.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.-8">[8] [[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]_—_2009.-10">[10] www.accademiadellescienze.it-9">[9] [http://cths.fr/an/prosopo.php?id=119399_David_Hilbert]_/_[[:d:Q2926731|B. Delmas]]_—_2009.-14">[14] (81 წლის) |
|---|
| გარდ. ადგილი |
გეტინგენი[[:ანდრია_კოლმოგოროვი|Колмогоров А. Н.]]_Гильберт_Давид_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.-13">[13] www.accademiadellescienze.it-9">[9] |
|---|
| დასაფლავებულია |
გიოტინგენის სასაფლაო-15">[15] [http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=23903146_Find_a_Grave]_—_1996.-16">[16] |
|---|
| მოქალაქეობა |
.svg/20px-Flag_of_Prussia_(1892-1918).svg.png) პრუსიის სამეფო
.svg/20px-Flag_of_Germany_(1867–1918).svg.png) გერმანიის იმპერია
.svg/20px-Flag_of_Germany_(3-2).svg.png) ვაიმარის რესპუბლიკა
.svg/20px-Flag_of_Germany_(1935–1945).svg.png) მესამე რაიხი |
|---|
| საქმიანობა |
მათემატიკოსიCzech_National_Authority_Database-12">[12] , უნივერსიტეტის პროფესორი, ფილოსოფოსი და ფიზიკოსი |
|---|
| მუშაობის ადგილი |
გეტინგენის უნივერსიტეტი |
|---|
| ალმა-მატერი |
კენიგსბერგის უნივერსიტეტი და Collegium Fridericianum |
|---|
| განთქმული მოსწავლეები |
Wilhelm Ackermann, რიხარდ კურანტი, Erich Hecke და Otto Blumenthal |
|---|
| სამეცნიერო ხარისხი |
დოქტორის ხარისხი[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]_[http://d-nb.info/gnd/11855090X/_Record_#11855090X]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი_—_2012—2016.-1">[1] |
|---|
| მეუღლე |
Käthe Hilbert |
|---|
| შვილ(ებ)ი |
Franz Hilbert[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]_[http://d-nb.info/gnd/11855090X/_Record_#11855090X]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი_—_2012—2016.-1">[1] |
|---|
| ჯილდოები |
ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, პონსელეს პრემია, კოთენიუსის მედალი, Bolyai Prize, Lobachevsky Prize-17">[17] , ბავარიის მაქსიმიალიანის ორდენი სამეცნიერო და სახელოვნებო მიღწევებისათვის, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[https://web.archive.org/web/20120114063626/http://royalsociety.org/uploadedFiles/Royal_Society_Content/about-us/fellowship/Fellows1660-2007.pdf_List_of_Royal_Society_Fellows_1660-2007]_—_[[:ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება|ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება]]._—_გვ. 169.-18">[18] და Goethe Medal for Art and Science |
|---|
|
|
|
დავიდ ჰილბერტი (გერმ. David Hilbert; დ. 23 იანვარი. 1862 — გ. 14 თებერვალი. 1943) — გერმანელი მათემატიკოსი. დაიბადა პრუსიის პროვინცია კენიგსბერგში (თავისი მოსაზრების მიხედვით) ან ვეჰლაუში (1946 წლიდან ცნობილია, როგორც ზნამენსკი), კენიგსბერგის მახლობლად, სადაც მამამისი ოტო ჰილბერტი მუშაობდა მისი დაბადების დროს. 1884 დაამთავრა კენიგსბერგის უნივერსიტეტი. 1893–1895 ამავე უნივერსიტეტის პროფესორი. 1895-იდან 1943-მდე გეტინგენის უნივერსიტეტის პროფესორი. ჰილბერტის გამოკვლევებმა დიდი გავლენა იქონია მათემატიკის მრავალ დარგზე. მისმა მოღვაწეობამ განაპირობა ის გარემოება, რომ XX საუკუნის დასაწყისში გეტინგენი იქცა მათემატიკური გამოკვლევათა მსოფლიო ცენტრად. ჰილბერტის სამეცნიერო ბიოგრაფია გამოკვეთილად იყოფა რამდენიმე პერიოდად, რომლებიც ეძღვნება მათემატიკის რომელიმე დარგს: ინვარიანტთა თეორიას (1885–1893), ალგებრულ რიცხვთა თეორიას (1893–1898), გეომეტრიის დაფუძნებას (1898–1902), ვარიაციული აღრიცხვისა და დიფერენციალური განტოლებათა საკითხებს (1900–1906), ინტეგრალური განტოლებათა თეორიას (1900–1910), უორინგის პრობლემას (1908–1909), მათემატიკის ფიზიკურ საფუძვლებს (1910–1922), მათემატიკურ დაფუძნებას (1922–1939). 1900 ჰილბერტმა პარიზში, II საერთაშორისო მათემატიკის კონგრესზე, წაიკითხა მოხსენება, რომელშიც ჩამოაყალიბა მათემატიკის 23 ძირითადი პრობლემა, ე. წ. ჰილბერტის პრობლემები. იყო მათემატიკური თეორიის თვალსაჩინოდ გადმოცემის დიდი ოსტატი. სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო წევრი (1934-იდან). მსოფლიოში ცნობილი მათემატიკის სფეროში მოღვაწე სწავლული 1943 წლის 14 თებერვალს ქ. გეტინგენში გარდაიცვალა.
_1-1">
1.1 [[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]_[http://d-nb.info/gnd/11855090X/_Record_#11855090X]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი_—_2012—2016._1-2">
1.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #11855090X // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
↑ [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}