ელისაბედ ბორნი
ელისაბედ ბორნი | |
---|---|
ფრანგ. Élisabeth Borne | |
დაბადების თარიღი |
18 აპრილი, 1961Roglo |
დაბადების ადგილი | მე-15 ოლქი |
მოქალაქეობა |
საფრანგეთი |
განათლება | პოლიტექნიკური სკოლა, გზებისა და ხიდების ეროვნული სკოლა და Collège des ingénieurs |
მამა | Joseph Borne |
დედა | Marguerite Lescène |
მეუღლე/ები |
Olivier Allix_—_2022. |
შვილ(ებ)ი |
Nathan Allix |
ჯილდოები |
Commander of the Order of Maritime Merit |
ელისაბედ ბორნი (დ. 1961, 18 აპრილი) — ფრანგი ქალი პოლიტიკოსი. 2022 წლის მაისიდან იკავებს საფრანგეთის პრემიერ-მინისტრის პოსტს. ბორნი არის სამოქალაქო ინჟინერი და ყოფილი სახელმწიფო მოხელე და სახელმწიფო საწარმოების მენეჯერი ტრანსპორტისა და სამშენებლო სექტორებში. იგი იკავებდა ტრანსპორტის მინისტრისა (2017–2019) და ეკოლოგიის მინისტრის პოსტებს (2019–2020). 2020-2022 წლებში იყო შრომის, დასაქმებისა და ინტეგრაციის მინისტრი. [9] 2022 წლის 16 მაისს პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა დანიშნა იგი საფრანგეთის პრემიერ მინისტრად, საფრანგეთში საპრეზიდენტო არჩევნებისა და ჟან კასტექსის გადადგომის შემდეგ. [10] ბორნი პირველი ქალია, რომელმაც თანამდებობა დაიკავა ედიტ კრესონის შემდეგ, რომელიც პოსტს 1991 წლიდან 1992 წლამდე იკავებდა. [11] ის არის მაკრონის პარტია „რენესანსის“ და მემარცხენე ცენტრის პარტიის „პროგრესის ტერიტორიების“ წევრი.
ადრეული ცხოვრება და განათლება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ბორნი დაიბადა პარიზში, 1961 წლის 18 აპრილს. [12] მისი ფრანგი დედა, მარგარიტ ლესენი, ფარმაცევტი იყო. მამა, ჯოზეფ ბორნშტეინი, ზელიგ ბორნშტეინის ვაჟი, იყო რუსულ-ებრაული წარმომავლობის არალეგალი ლტოლვილი ლუკოვიდან, [13][14][15][16][17][18][19]). ჯოზეფი დაიბადა ბელგიაში, შემდეგ გაიქცა საფრანგეთში მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისში; იგი დაადეპორტეს, მაგრამ გადაურჩა ოსვენციმის საკონცენტრაციო ბანაკს და სიკვდილის მსვლელობას. 1950 წელს გახდა საფრანგეთის ნატურალიზებული მოქალაქე. [19]. მისი მშობლები ომის შემდეგ ფარმაცევტულ ლაბორატორიას მართავდნენ. [18] 11 წლის ასაკში მამის გარდაცვალების შემდეგ, ბორნმა მიიღო განათლების შეღავათები. ამ შეღავათებს სახელმწიფო ანიჭებდა ისეთ არასრულწლოვნებს, რომელთა მშობელიც დაჭრეს ან მოკლეს ომის, ტერორისტული თავდასხმის ან გარკვეული საჯარო სამსახურის გაწევის დროს.
ბორნი საშუალო სკოლაში სწავლობდა პარიზში, იანსონ-დე-სალის ლიცეუმში. მოგვიანებით იგი ჩაირიცხა პოლიტექნიკურ სკოლაში (1981 წლამდე). 1986 წელს მან მიიღო გზისა და ხიდების ინჟინერიის ეროვნული სკოლის დიპლომი სამოქალაქო ინჟინერიაში და ერთი წლის შემდეგ ბიზნესის ადმინისტრირების მაგისტრის წოდება.
კარიერა საჯარო სექტორში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ბორნი შეუერთდა საჯარო სამსახურს, როგორც სახელმწიფო მოხელე საფრანგეთის დაგეგმვისა და სამუშაოების სამინისტროში (ministère de l'Equipement) 1987 წელს. 1990-იანი წლების დასაწყისში ის იყო განათლების სამინისტროს მრჩეველი ლიონელ ჟოსპინისა და ჯეკ ლენგის (ორივე სოციალისტური პარტიის წევრი) ხელმძღვანელობისას. 1993 წლიდან 1996 წლამდე მუშაობდა საჯარო საბინაო კომპანია Sonacotra-ს ტექნიკურ დირექტორად. 1997 წელს პრემიერ-მინისტრმა ლიონელ ჟოსპინმა დანიშნა იგი თავის მრჩევლად ურბანული დაგეგმარების, საცხოვრებელი და ტრანსპორტის საკითხებში. [20]
2002 წელს ბორნი გახდა სტრატეგიის დირექტორი და აღმასრულებელი კომიტეტის წევრი სახელმწიფო სარკინიგზო კომპანია SNCF-ში, სანამ შეუერთდებოდა საზოგადოებრივი სამუშაოების სამშენებლო კომპანია Eiffage-ს, როგორც კონცესიის მენეჯერი 2007 წელს. იგი მუშაობდა ქალაქ პარიზის ურბანული დაგეგმარების დირექტორად მერის ბერტრან დელანოეს დროს 2008 წლიდან 2013 წლამდე.
2013 წელს ბორნი დაინიშნა ვიენის დეპარტამენტისა და პუატუ-შარანტის რეგიონის პრეფექტად. იგი გახდა პირველი ქალი, რომელმაც ეს თანამდებობა დაიკავა. [21] იმ დროს სოციალისტი პოლიტიკოსი სეგოლენ რუაიალი იყო პუატუ-შარანტის რეგიონალური საბჭოს პრეზიდენტი. როდესაც რუაიალი გახდა ეკოლოგიის, მდგრადი განვითარებისა და ენერგეტიკის მინისტრი 2014 წელს, მან დანიშნა ბორნი თავისი შტაბის უფროსად (directrice de cabinet). შემდგომში (2015-2017) ბორნი RATP ჯგუფის პრეზიდენტი და აღმასრულებელი დირექტორი გახდა. RATP არის სახელმწიფო საწარმო, რომელიც უზრუნველყოფს საზოგადოებრივ ტრანსპორტს პარიზში.
პოლიტიკური კარიერა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]დიდი ხნის განმავლობაში ბორნი დაახლოებული იყო სოციალისტურ პარტიასთან, მაგრამ ოფიციალურად პარტიაში გაწევრიანების გარეშე. 2017 წლის საფრანგეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში ემანუელ მაკრონის გამარჯვების შემდეგ, იგი შეუერთდა La République En Marche!-ს (LREM). 2020 წლიდან ის დამატებით არის პროგრესის ტერიტორიების, LREM-ის მოკავშირე მემარცხენე ცენტრის პარტიის წევრი. [22]
ბორნი 2017 წლის მაისიდან 2019 წლის ივლისამდე იყო ტრანსპორტის მინისტრ-დელეგატი. [23] 2019 წელს ეკოლოგიის მინისტრის ფრანსუა დე რუჟის გადადგომის შემდეგ, ბორნი დაწინაურდა ეკოლოგიური და ინკლუზიური გადასვლის სამინისტროს ხელმძღვანელად. ამ კუთხით, იგი ხელმძღვანელობდა მცდელობებს მიეღოთ გრძელვადიანი ენერგეტიკული დაგეგმვის კანონპროექტი, რომელიც მიზნად ისახავს მიწოდების უსაფრთხოების გაზრდასა და სუფთა მობილობის კანონპროექტის მიღებას. ეს ავალდებულებს ქვეყანას მიაღწიოს ნახშირბადის ნეიტრალიტეტს ტრანსპორტის სექტორში 2050 წლისთვის. [24]
2019 წელს ბორნი ეწინააღმდეგებოდა საფრანგეთის მიერ ევროკავშირისა და მერკოსურის თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმების რატიფიცირებას.
2020 წლის ივლისში ბორნი დაინიშნა შრომის, დასაქმებისა და ეკონომიკური ჩართულობის მინისტრად პრემიერ მინისტრ ჟან კასტექსის მთავრობაში, რომელიც შეცვალა მურიელ პენიკომ. ამ თანამდებობაზე, იგი ზედამხედველობდა მოლაპარაკებებს პროფკავშირებთან, რამაც გამოიწვია უმუშევრობის შეღავათების შემცირება ზოგიერთი სამუშაოს მაძიებლისთვის. მისი მმართველობის პერიოდში საფრანგეთში უმუშევრობის დონე დაეცა ბოლო 15 წლის ყველაზე დაბალ დონემდე, ხოლო ახალგაზრდების უმუშევრობა ბოლო 40 წლის ყველაზე დაბალ დონემდე.
2022 წლის 16 მაისს, ბორნი დაინიშნა პრემიერ მინისტრად, ჟან კასტექსის შემცვლელად, ემანუელ მაკრონის საფრანგეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტად მეორე ვადით არჩევიდან სამი კვირის შემდეგ. ედიტ კრესონის შემდეგ, 1991–1992 წლებში, ის მეორე ქალია, ვინც ამ თანამდებობას იკავებს. ის ასევე არის მაკრონის პირველი პრემიერ-მინისტრი, რომელიც მისი ცენტრისტული პარტიის წევრია.
ბორნი იყო პარტია „რენესანსის“ კანდიდატი (ადრე ცნობილი როგორც La République En Marche!) 2022 წლის ივნისის საფრანგეთის საკანონმდებლო არჩევნებში კალვადოსის მე-6 ოლქში ნორმანდიის რეგიონში, ჩრდილო-დასავლეთ საფრანგეთში. [25] კანდიდატად ყოფნისას, ორმაგი მანდატის ( cumuls des mandats ) კანონის თანახმად, ის არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში ვერ დაიკავებს თანამდებობას და ჩანაცვლდება დანიშნული ალტერნატივით.
პირადი ცხოვრება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ბორნი საავადმყოფოში გადაიყვანეს COVID-19-ით 2021 წლის მარტში და დასჭირდა ჟანგბადის აპარატის გამოყენება. ის არის ჩიუაუას მომშენებელი.
ღირსებები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლენტი ბარი | წოდება | თარიღი და კომენტარი |
---|---|---|
საპატიო ლეგიონის კავალერი | 2013 წლის 12 ივლისი [26] | |
ღირსების ეროვნული ორდენის ოფიცერი | 2016 წლის 14 ნოემბერი [27] | |
ღირსების ეროვნული ორდენის კავალერი | 2008 წლის 6 ნოემბერი [27] | |
საზღვაო ღირსების ეროვნული ორდენის მეთაური | 2017 [28] |