ლენინური კომკავშირის პრემია
| ლენინური კომკავშირის პრემია | |
 სამკერდე ნიშანი „ლენინური კომკავშირის პრემია“ | |
| ქვეყანა |  სსრკ
|
| პირველად გადაეცა | 28 მარტი, 1966 |
ლენინური კომკავშირის პრემია — ჯილდო, რომელიც დაწესდა კომკავშირის ცენტრალური კომიტეტის მიერ და ენიჭებოდა ახალგაზრდა ავტორებს - კომკავშირის წევრებს, ასევე კოლექტივებსა და ორგანიზაციებს მეცნიერების, ტექნიკის, წარმოების, კულტურის სფეროში გამოჩენილი მიღწევებისთვის, ასევე ახალგაზრდებს, რომლებმაც საკავშირო სოციალისტურ შეჯიბრებებში უმაღლესი მიღწევები აჩვენეს, გამოავლინეს შემოქმედებითი ინიციატივა.
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]პრემია დაარსდა კომკავშირის ცენტრალური კომიტეტის ბიუროს 1966 წლის 28 მარტის დადგენილებით და თავდაპირველად გაიცემოდა ლიტერატურის, ხელოვნების, ჟურნალისტიკის და არქიტექტურის სფეროში მიღწეული წარმატებებისთვის. შემდგომში დაწესდა სხვა სფეროებში მიღწევებისთვის :
მეცნიერებასა და ტექნოლოგიაში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]„ლენინური კომკავშირის პრემია მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების დარგში“ იყო სახელმწიფო პრემია და დაწესდა კომკავშირის ცენტრალური კომიტეტის ბიუროს, სსრკ მინისტრთა საბჭოს მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სახელმწიფო კომიტეტის, პრეზიდიუმის ერთობლივი დადგენილებით. სსრკ მეცნიერებათა აკადემია და სსრკ უმაღლესი და საშუალო სპეციალური განათლების სამინისტრო 1967 წელს [1], [2].
პრემია ახალგაზრდა მეცნიერების, ინჟინრების, კურსდამთავრებულების, ინსტიტუტების პედაგოგების, მუშების, კოლმეურნეების და 35 წლამდე სპეციალისტების წახალისებას ემსახურებოდა სამეცნიერო კვლევებისა და ახალი ტექნიკური გადაწყვეტილებებისთვის, რომლებსაც დიდი წვლილი შეჰქონდათ საბჭოთა მეცნიერებისა და ეკონომიკის განვითარებაში. ნამუშევრები განიხილებოდა დამოუკიდებელი ექსპერტების მიერ, რეცენზირების შინაარსი, რეცენზენტების სახელები და მათი სამუშაო ადგილები კონფიდენციალური იყო და არ მჟღავნდებოდა პრიზის აპლიკანტებისთვის, რეცენზია უფასო იყო და განიხილებოდა როგორც ახალგაზრდა სამეცნიერო ცვლის მიმართ ყურადღების გამოჩენა.
პრემიის ფულადი ანაზღაურება შეადგენდა 2000 მანეთს თითოეულ კოლექტივზე.
წარმოების სფეროში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1971 წლიდან
სასწავლო საქმიანობაში დიდი მიღწევებისთვის
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1984 წლიდან
სამუშაოში მაღალი მიღწევებისთვის
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1986 წლიდან
გაიცემოდა ყოველწლიურად, ხოლო 1970 წლიდან — ორ წელიწადში ერთხელ 29 ოქტომბერს — კომკავშირის დაარსების დღეს. პრემიაზე წარდგენილი იყვნენ 35 წლამდე პირები.[3] ლენინური პრემიის მსგავსად, ლენინური კომკავშირის პრემიის განმეორებით მინიჭება არ ხდებოდა. წარდგინებებს ხელს აწერდნენ შესაბამისი დარგის მინისტრები. ლაურეატებს ეძლეოდათ დიპლომი, სამკერდე ნიშანი და ფულადი ჯილდო 2500 ლარის ოდენობით.
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ პრემიის გაცემა შეწყდა. ლენინური და სსრკ-ის სახელმწიფო პრემიებისგან განსხვავებით, რუსეთის ფედერაციაში ლენინური კომკავშირის პრემიის ლაურეატები არ იღებენ დამატებით ფინანსურ დახმარებას პენსიის დანიშვნისას.[4] თუმცა, ცალკეული ორგანიზაციები ადგენენ სახელფასო დანამატებს ამ ჯილდოს ლაურეატებისთვის.
სსრკ-ში ამ პრემიის პირველი ლაურეატი იყო ნიკოლაი ოსტროვსკი (გარდაცვალების შემდგომ). საერთო ჯამში, ასობით ადამიანი და კოლექტივი დაჯილდოვდა სხვადასხვა მიღწევებისთვის:
- ლიტერატურის, ხელოვნების, ჟურნალისტიკის და არქიტექტურის სფეროებში
- მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სფეროში
- სწავლებაში დიდი მიღწევებისთვის
- მუშაობაში უდიდესი მიღწევებისთვის.
ლენინური კომკავშირის პრემიები საკავშირო რესპუბლიკებში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- უკრაინის სსრ-ის ნ. ოსტროვსკის სახელობის ლენინური კომკავშირის პრემია (დაარსდა 1958 წელს)
- ყაზახეთის სსრ ლენინური კომკავშირის პრემია (1964)
- საქართველოს სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1966)
- აზერბაიჯანის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1966)
- ლიტვის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის რესპუბლიკური ლიტერატურული პრემია (1966)
- ტაჯიკეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1966)
- ბელორუსის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1967)
- მოლდოვის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია ბორის გლავანის სახელობის (1967)
- სომხეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1967)
- უზბეკეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1967)
- ყირგიზეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1967)
- ესტონეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1968)
- თურქმენეთის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის პრემია (1968)
- ლატვიის სსრ-ის ლენინური კომკავშირის რესპუბლიკური პრემია (1969)
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Памятка рецензенту Комиссии ЦК ВЛКСМ
- ↑ Российский государственный архив социально-политической истории (РГАСПИ). Ф. М-1. Оп. 67. д. 167, л. 132—143
- ↑ Борис Проценко: Наградной фасад советской эпохи. Объекты Украины, отмеченные государственными премиями в сфере архитектурной деятельности в 1924—1990 годах. ციტირების თარიღი: 2013-05-10
- ↑ Федеральный закон «О дополнительном ежемесячном материальном обеспечении граждан Российской Федерации за выдающиеся достижения и особые заслуги перед Российской Федерацией». დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-12-17. ციტირების თარიღი: 2013-05-10