პოლინ კეილი
პოლინ კეილი ( /keɪl/ ; დ. 19 ივნისი, 1919 – გ. 3 სექტემბერი, 2001) — ამერიკელი კინოკრიტიკოსი, რომელიც წერდა ნიუ-იორკერისთვის 1968 წლიდან 1991 წლამდე. ცნობილია თავისი „მახვილგონივრული, მწარე, საღი აზრის მქონე და საკითხზე მკვეთრად ორიენტირებული“ მიმოხილვებით. კეილის მოსაზრებები ხშირად ეწინააღმდეგებოდა მის თანამედროვეთა მოსაზრებებს.
თავისი ეპოქის ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ამერიკელი კინოკრიტიკოსი იყო. [10] მან დიდი გავლენა მოახდინა ხელოვნების ფორმირებაზე. როჯერ ებერტი ამტკიცებდა ნეკროლოგში, რომ კეილმა „უფრო დადებითი გავლენა იქონია ამერიკაში კინოს კლიმატზე, ვიდრე რომელიმე სხვა ადამიანმა ბოლო სამი ათწლეულის განმავლობაში. მას არ ჰქონდა თეორია, წესები, სახელმძღვანელო პრინციპები, ობიექტური სტანდარტები. თქვენ ვერ შეამჩნევდით მის „მიდგომას“ ფილმის მიმართ. მასთან ეს ყველაფერი პირადი იყო.“ [11] ებერტმა დაწერა, რომ „ ჯორჯ ბერნარდ შოუს მსგავსად, მან დაწერა მიმოხილვები, რომლებიც წაიკითხება მათი სტილის, იუმორისა და ენერგიის გამო დიდი ხნის შემდეგაც კი, მაშინ როცა მათი საგნები დავიწყებას მიეცემა“. [12] ოუენ გლაიბერმანმა თქვა, რომ ის „დიდ კრიტიკოსზე მეტი იყო. მან ხელახლა გამოიგონა ფორმა და მწერლობის მთელი ესთეტიკის პიონერი გახდა “.
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კეილი დაიბადა ისააკ პოლ კაელისა და ჯუდიტ კაელის ოჯახში, ებრაელი ემიგრანტები პოლონეთიდან, ქათმის ფერმაში ქათმის სხვა ებრაელ ფერმერებს შორის, [13] პეტალუმა, კალიფორნია. მისი და-ძმები იყვნენ ლუი (1906), [14] ფილიპი (1909), [14] ენი, (1912), [14] და როუზი (1913). [14] მისმა მშობლებმა დაკარგეს ფერმა, როდესაც კეილი რვა წლის იყო და ოჯახი საცხოვრებლად სან ფრანცისკოში გადავიდა. [10] კეილი სწავლობდა გოგონების საშუალო სკოლაში (სან ფრანცისკო) . 1936 წელს მან დაამთავრა კალიფორნიის უნივერსიტეტი, ბერკლი, სადაც სწავლობდა ფილოსოფიას, ლიტერატურას და ხელოვნებას, მაგრამ მიატოვა სწავლა 1940 წელს. კეილი აპირებდა იურიდიულ სკოლაში წასვლას, მაგრამ შეუერთდა ხელოვანთა ჯგუფს [15] და გადავიდა ნიუ-იორკში პოეტ რობერტ ჰორანთან ერთად.
სამი წლის შემდეგ კეილი დაბრუნდა ბერკლიში და „ბოჰემურ ცხოვრებსა ეწეოდა“, წერდა პიესებს და მუშაობდა ექსპერიმენტულ ფილმებში. [10] 1948 წელს კეილს და კინორეჟისორ ჯეიმს ბროტონს შეეძინათ ქალიშვილი ჯინა ჯეიმსი, რომელსაც კეილი მარტო გაზრდიდა. [16] ჯინას ბავშვობის პერიოდში ჰქონდა თანდაყოლილი გულის დეფექტი,[17] Gina had a congenital heart defect through much of her childhood,[18] რისი გამოსწორების საშუალებაც კეილს არ ჰქონდა. [19] ქალიშვილისა და საკუთარი თავის შესანახად, კეილი მუშაობდა არაერთ დაბალანაზღაურებად სამუშაოზე. [20][18]
კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1952 წელს, პიტერ დ. მარტინმა, [18] ჟურნალ City Lights-ის რედაქტორმა მოისმინა კეილის კამათი ფილმების შესახებ კაფეში მეგობართან ერთად და სთხოვა მას გადაეხედა ჩარლი ჩაპლინის რამპის ჩირაღდნებისთვის . [10] კეილმა ფილმს „Slimelight“ დაარქვა და ჟურნალებში რეგულარულად დაიწყო კინოკრიტიკის გამოქვეყნება.
მოგვიანებით კეილმა ახსნა თავისი წერის სტილი: "მე ვმუშაობდი, რათა შემემსუბუქებინა ჩემი სტილი - თავი დამეღწია ტერმინების პომპეზურობისაგან, რომელსაც ჩვენ კოლეჯში ვსწავლობთ. მინდოდა წინადადებებით ამომესუნთქა, ადამიანის ხმის ჟღერადობა მქონოდა“. [21] [22] მან ავტობიოგრაფიის ასპექტები ჩართო მის კრიტიკაში. [20]
1955 წელს იგი დაქორწინდა ედვარდ ლენდბერგზე, ბერკლის კინო-გილდიისა და სტუდიის მფლობელზე. [23] მათი ქორწინება მალე განქორწინებით დასრულდა. [18]
ნიუ-იორკერი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კეილმა 1967 წელს დაიწყო ნიუ-იორკერში მუშაობა. თავდაპირველად, ბევრმა მიიჩნია, რომ მისი თავხედური წერის სტილი ნაკლებად შეესაბამებოდა დახვეწილ და ნაზ ნიუ-იორკერს . . [24] New Yorker- ში ყოფნისას მას ჰქონდა საშუალება, დაეწერა გრძელი მიმოხოლვები და მინიმალური სარედაქციო ჩარევით, რითაც მიაღწია უდიდეს პოპულარობას. 1968 წლისთვის, ჟურნალი Time მოიხსენიებდა მას, როგორც „ქვეყნის ერთ-ერთ მთავარ კინოკრიტიკოსს“.
1970 წელს კეილმა მიიღო ჯორჯ პოლკის ჯილდო ნიუ-იორკერში კრიტიკოსად მუშაობისთვის. მისმა მეოთხე კრებულმა, Deeper into Movies (1973), მოიპოვა აშშ-ს წიგნის ეროვნული ჯილდო ხელოვნებისა და წერილების კატეგორიაში . [25] ეს იყო პირველი არამხატვრული წიგნი ფილმის შესახებ, რომელმაც მოიპოვა წიგნის ეროვნული ჯილდო .
1979 წელს კეელმა მიიღო უორენ ბიტის შეთავაზება, რომ ყოფილიყო Paramount Pictures- ის კონსულტანტი, მაგრამ დატოვა თანამდებობა რამდენიმე თვის შემდეგ, რათა დაბრუნებოდა კრიტიკის წერას. [26]
1980-იანი წლების დასაწყისში კეილს დაუდგინეს პარკინსონის დაავადება, რომელსაც ზოგჯერ შემეცნების დაზიანების კომპონენტიც აქვს. თანდათან გაუარესდა მისი მდგომარეობა, ის სულ უფრო და უფრო დეპრესიული ხდებოდა, განიცდიდა ამერიკული ფილმების მდგომარეობას და იმ ფაქტს, რომ „ახალი არაფერი ჰქონდა სათქმელი“. [27] 1991 წლის 11 მარტს გამოქვეყნებულ განცხადებაში, რომელიც ნიუ-იორკ ტაიმზში, კეილმა გამოაცხადა, რომ აღარ მიმოიხილავდა ფილმებს რეგულარულად . [28] იმ დროს კეილმა განმარტა, რომ ის მაინც დაწერდა ესეებს ნიუ-იორკერისთვის, „ზოგიერთ მოსაზრებასთან და ფილმების შესახებ სხვა წერილებთან ერთად“. [28] თუმცა, მომდევნო 10 წლის განმავლობაში მან არ გამოუქვეყნებია ახალი ნაშრომი, გარდა შესავალი მისი 1994 წლის კრებულისათვის - For Keeps .
მიუხედავად იმისა, რომ მას აღარ გამოუქვეყნებია ახალი ნაშრომი, კეილი არ ერიდებოდა ინტერვიუების მიცემას, აფიქსირებდა თავის მოსაზრებას ახალ ფილმებსა და სატელევიზიო შოუებზე. 1998 წელს Modern Maturity-თან ინტერვიუში მან თქვა, რომ ხანდახან ნანობს, რომ ვერ ახერხებს მიმოხილვების გამოქვეყნებას: „რამდენიმე წლის წინ, როცა ვანია 42-ე ქუჩაზე დავინახე, მინდოდა საყვირების ჩაბერვა. საყვირები ქრება, როგორც კი სამსახურიდან წახვალთ." [27] იგი გარდაიცვალა საკუთარ სახლში დიდ ბარინგტონში, მასაჩუსეტსი, 2001 წლის 3 სექტემბერს, 82 წლის ასაკში. [10]
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Taylor, Charles (June 19, 2019). „Happy Birthday, Pauline“. Dissent Magazine.
- (2015) Talking about Pauline Kael : critics, filmmakers, and scholars remember an icon, 1, Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-5460-2. OCLC 906936830.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- პოლინ კეილი კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
- Lerman, Maya. Finding aid: Pauline Kael's papers and correspondence. Indiana University, Bloomington.
- Pauline Kael: Links & Resources. ციტირების თარიღი: February 9, 2021
- Vanneman, Alan (November 2004). „The Pearls of Pauline (Kael, That Is) The little film critic who could — sort of“. Bright Lights Film Journal. Oakland, California (46). დაარქივებულია ორიგინალიდან — July 21, 2012. ციტირების თარიღი: February 9, 2021.
- Rossen, Paul. Pauline Kael (1919–2001). დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 18, 2007. ციტირების თარიღი: February 9, 2021
- Sawhill, Ray; Frost, Polly. Pauline Kael. Google Sites: Ray Sawhill (1989). დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 26, 2016. ციტირების თარიღი: February 9, 2021
- Martin, Rachel. Pauline Kael's Legacy Built By Straying From Herd: interview with Brian Kellow, Kael biographer en (December 4, 2011). ციტირების თარიღი: February 9, 2021
- What She Said: The Art of Pauline Kael on IMDb
- What She Said: The Art of Pauline Kael official site დაარქივებული December 13, 2019, საიტზე Wayback Machine.
- Transcript: What She Said: The Art of Pauline Kael.