| უილიამ ლორენს ბრეგი |
|---|
|
ინგლ. William Lawrence Bragg[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]_[http://d-nb.info/gnd/119560275/_Record_#119560275]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი_—_2012—2016.-1">[1] |
 |
| დაბ. თარიღი |
31 მარტი, 1890(1890-03-31)[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12386798j_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] Lonsdale K._[http://global.britannica.com/biography/Lawrence-Bragg_Encyclopædia_Britannica]-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-5">[5] [http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0011997.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.-6">[6] Roglo_—_1997._—_10000000_ეგზ.-7">[7] [[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan T.]]_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272 გვრ.-8">[8] [[:d:Q55740543|Annuaire_prosopographique_:_la_France_savante]]_/_[[:d:Q2926731|B. Delmas]]_—_2009.-9">[9] |
|---|
| დაბ. ადგილი |
ადელაიდაБрэгг_Уильям_Лоренс_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.-10">[10] |
|---|
| გარდ. თარიღი |
1 ივლისი, 1971(1971-07-01)[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12386798j_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] Lonsdale K._[http://global.britannica.com/biography/Lawrence-Bragg_Encyclopædia_Britannica]-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-5">[5] [http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0011997.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.-6">[6] Roglo_—_1997._—_10000000_ეგზ.-7">[7] [[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan T.]]_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272 გვრ.-8">[8] [[:d:Q55740543|Annuaire_prosopographique_:_la_France_savante]]_/_[[:d:Q2926731|B. Delmas]]_—_2009.-9">[9] (81 წლის) |
|---|
| გარდ. ადგილი |
იფსუიჩი |
|---|
| მოქალაქეობა |
.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg.png) გაერთიანებული სამეფო[https://libris.kb.se/katalogisering/xv8b51rg32nx0fp_LIBRIS]_—_2012.-11">[11]
 ავსტრალია |
|---|
| საქმიანობა |
მათემატიკოსი, ფიზიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი, კრისტალოგრაფი და ქიმიკოსი |
|---|
| მუშაობის ადგილი |
მანჩესტერის უნივერსიტეტი, კემბრიჯის უნივერსიტეტი და მანჩესტერის ვიქტორიას უნივერსიტეტი |
|---|
| ალმა-მატერი |
ადელაიდის უნივერსიტეტი, ტრინიტის კოლეჯი, კემბრიჯის უნივერსიტეტი, ავსტრალიის ეროვნული უნივერსიტეტი, ლიდზის უნივერსიტეტიMathematics_Genealogy_Project_—_1997.-12">[12] , დედოფლის კოლეჯი და წმინდა პეტრეს კოლეჯი |
|---|
| განთქმული მოსწავლეები |
ჯონ როჯერსი და ჯონ დესმონდ ბერნალიMathematics_Genealogy_Project_—_1997.-12">[12] |
|---|
| მეუღლე |
ელის გრეის ჯენი ჰოპკინსონი[[:d:Q75653886|Kindred_Britain]]-13">[13] |
|---|
| მამა |
უილიამ ჰენრი ბრეგი_/_[[:en:Steve_Forbes|S. Forbes]]_—_[[:ნიუ-იორკი|NYC]]:_[[:d:Q956568|Forbes]],_2016._—_ISSN_[https://www.worldcat.org/issn/0015-6914_0015-6914]-14">[14] [[:d:Q75653886|Kindred_Britain]]-13">[13] |
|---|
| დედა |
გვენდოლინ ტოდი[[:d:Q75653886|Kindred_Britain]]-13">[13] |
|---|
| შვილ(ებ)ი |
სტივენ ბრეგი და პეიშენს მერი ბრეგი[[:d:Q75653886|Kindred_Britain]]-13">[13] |
|---|
| ჯილდოები |
სამეფო საზოგადოების წევრი, სამხედრო ჯვარი, ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის ოფიცერი, კოპლის მედალი_—_[[:ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება|Royal_Society]].-15">[15] , როებლინგის მედალიMineralogical_Society_of_America_—_1919.-16">[16] , სამეფო მედალი, ნობელის პრემია ფიზიკაში[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1915/summary/_The_Nobel_Prize_in_Physics_1915]_—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]].-17">[17] _—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]],_2019.-18">[18] , ჰიუზის მედალი, მატეუჩის მედალი, რენტგენის მედალი, ავგუსტ ვილჰელმ ჰოფმანის მედალი-19">[19] , ბეიკერის სახელობის ლექცია, ედინბურგის სამეფო საზოგადოების საპატიო წევრი, გატრის ლექცია-20">[20] , რაინდი-ბაკალავრი, დალტონის მედალი, მაქსველის ლექცია, ახალი ზელანდიის სამეფო საზოგადოების საპატიო წევრი-21">[21] და doctor honoris causa from the University of Paris[[:fr:Journal_officiel_de_la_République_française|Journal_officiel_de_la_République_française]],_[[:fr:Journal_officiel_de_la_République_française|Journal_officiel_de_la_République_française._Document_administratif]]_—_1946._—_P. 7930._—_ISSN_[https://www.worldcat.org/issn/0242-6773_0242-6773]-22">[22] |
|---|
|
უილიამ ლორენს ბრეგი (ინგლ. Sir William Lawrence Bragg; დ. 31 მარტი, 1890, ადელაიდა, სამხრეთ ავსტრალია — გ. 1 ივლისი, 1971, ვალდრინგფილდი, იფსუიჩი, ინგლისი) — ავსტრალიაში დაბადებული ბრიტანელი ფიზიკოსი და X-სხივების კრისტალოგრაფი, ბრეგის კანონის (X-სხივების დიფრაქციაზე) აღმომჩენი (ეს კანონი ძირითადად განსაზღვრავს კრისტალების სტრუქტურას). იგი 1915 წელს მამასთან, უილიამ ჰენრი ბრეგთან ერთად გახდა ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიკის დარგში „მათ მიერ გაწეული შრომისთვის რენტგენის სხივებით გაკეთებული კრისტალური სტრუქტურის ანალიზზე“.[23]
უილიამ ლორენს ბრეგი დაიბადა 1890 წლის 31 მარტს ადელაიდაში, სამხრეთ ავსტრალიაში. მან ადრეულ ასაკშივე გამოავლინა მეცნიერებისადმი ინტერესი. მისი მამა, უილიამ ჰენრი ბრეგი იყო უფროსი პროფესორი ადელაიდის უნივერსიტეტში. სკოლაში შესვლიდან მალევე ლორენსი გადმოვარდა საკუთარი ტრიციკლიდან და ხელი მოიტეხა. მისი მამა ამ პერიოდში ეცნობოდა ვილჰელმ რენტგენის ექსპერიმენტებს, რომლებსაც ევროპაში ახორციელებდა. აგრეთვე უილიამ ჰენრი ბრეგი საკუთარ ექსპერიმენტებს აწარმოებდა და სწორედ საკუთარი შვილის მოტეხილ ხელზე ჩაატარა ერთ-ერთი ექსპერიმენტი — ანუ გამოსცადა მის მიერ შექმნილი აღჭურვილობა. ეს ფაქტი იყო ავსტრალიაში X-სხივების პირველი ქირურგიული გამოყენება.
ბრეგიმ წმინდა პიტერის კოლეჯიში სწავლის დაწყების შემდეგ (1905) იგი შევიდა ადელაიდის უნივერსიტეტში ,სადაც სწავლობდა მათემატიკას, ქიმიასა და ფიზიკას. ეს სასწავლებელი მან 1908 წელს დაასრულა. ამავე წელს მისმა მამამ ლიდის უნივერსიტეტში მიიღო ქავენდაშის მდივნის თანამდებობა და ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა ინგლისში. ბრეგი აქ უკვე შევიდა ტრინიტის კოლეჯში (კემბრიჯში) და 1909 წლის შემოდგომაზე მიიღო სტიპენდია მიუხედავად იმისა, რომ მან გამოცდა პნევმონიის გამო მწოლიარემ ჩააბარა. 1914 წელს ბრეგი აირჩიეს ტრინიტის კოლეჯის „ამხანაგად“ — კემბრიჯიში „ამხანაგობა“ გულისხმობდა დისერტაციის წარდგენას და მის დაცვას.[24][25]
უილიამ ლორენს ბრეგის ცოლი იყო ალისი ჰოპკინსონი (1899-1989). მათ ჰყავდათ ოთხი შვილი: სტივენ ლოურენსი (1923–2014), დევიდ უილიამი (1926–2005), მარგარეტ ალისი (დაიბადა 1931 წელს) და მერი (დაიბადა 1935 წელს).
ბრეგის ჰობებში შედიოდა: ხატვა (ოჯახის წერილები ილუსტრირებულია ცოცხალი სკეტჩებით), ლიტერატურა და მებაღეობა, რომლის მიმართაც ინტერესს მთელი ცხოვრების განმავლობაში იჩენდა.[26]
იგი გარდაიცვალა 1971 წლის 1 ივლისს ვალდრინგფილდში, იფსუიჩში. იგი დაკრძალეს ტრინიტის კოლეჯში, კემბრიჯში.
ბრეგი 1921 წელს აირჩიეს სამეფო საზოგადოების წევრად.[27] 1939-1943 წლებში იგი იყო ლონდონის ფიზიკის ინსტიტუტის პრეზიდენტი.[24]
1992 წლიდან ავსტრალიის ფიზიკის ინსტიტუტი გასცემს „ბრეგის ოქროს მედალს“ ფიზიკაში წარმატებისათვის.[28] ეს ხდება ლოურენს ბრეგის და მამის პატივსაცემად.
მისი სხვა ჯილდოებიდან აღსანიშნავია: ნობელის პრემია ფიზიკის დარგში (1915), მატეუჩის მედალი (1915), ჰუგეს მედალი (1931), სამეფო მედალი (1946) და კოპლეის მედალი (1966).
_1-1">
1.1 Deutsche Nationalbibliothek Record #119560275 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
↑ [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12386798j_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
