მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
| ჰერბერტ სპენსერი |
|---|
|
ინგლ. Herbert Spencer |
 |
| დაბ. თარიღი |
27 აპრილი, 1820(1820-04-27)[[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912.-1">[1] [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11999027x_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] Acton H. B._[http://global.britannica.com/biography/Herbert-Spencer_Encyclopædia_Britannica]-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] Babelio_—_2007.-5">[5] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-6">[6] [[:ru:Лапшин,_Иван_Иванович|И._Лапшин]],_[[:ru:Кареев,_Николай_Иванович|Н._Кареев]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Спенсер,_Герберт|Спенсер,_Герберт]]_//_''[[:d:Q23892968|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1900._—_Т. XXXI._—_С. 177–186.-7">[7] [[:en:s:1911_Encyclopædia_Britannica/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert]]_//_''[[:en:Encyclopædia_Britannica_Eleventh_Edition|Encyclopædia_Britannica]]'':_''a_dictionary_of_arts,_sciences,_literature_and_general_information''_/_[[:en:Hugh_Chisholm|H. Chisholm]]_—_11_—_[[:ნიუ-იორკი|New_York]],_[[:კემბრიჯი|Cambridge,_England]]:_[[:en:Cambridge_University_Press|University_Press]],_1911.-8">[8] [http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0063903.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.-9">[9] [[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]-10">[10] [[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan T.]]_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272 გვრ.-11">[11] www.accademiadellescienze.it-12">[12] ან 28 აპრილი, 1820(1820-04-28)[[:d:Q126722605|Педагоги_и_психологи_мира]]_—_2012.-13">[13] |
|---|
| დაბ. ადგილი |
Derby[[:ru:Лапшин,_Иван_Иванович|И._Лапшин]],_[[:ru:Кареев,_Николай_Иванович|Н._Кареев]]_[[:ru:s:ЭСБЕ/Спенсер,_Герберт|Спенсер,_Герберт]]_//_''[[:d:Q23892968|Энциклопедический_словарь]]''_—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]]:_[[:ru:Брокгауз_—_Ефрон_(издательство)|Брокгауз_—_Ефрон]],_1900._—_Т. XXXI._—_С. 177–186.-7">[7] Спенсер_Герберт_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.-14">[14] [[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912.-1">[1] [[:en:s:1911_Encyclopædia_Britannica/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert]]_//_''[[:en:Encyclopædia_Britannica_Eleventh_Edition|Encyclopædia_Britannica]]'':_''a_dictionary_of_arts,_sciences,_literature_and_general_information''_/_[[:en:Hugh_Chisholm|H. Chisholm]]_—_11_—_[[:ნიუ-იორკი|New_York]],_[[:კემბრიჯი|Cambridge,_England]]:_[[:en:Cambridge_University_Press|University_Press]],_1911.-8">[8] Archivio_Storico_Ricordi_—_1808.-15">[15] www.accademiadellescienze.it-12">[12] |
|---|
| გარდ. თარიღი |
8 დეკემბერი, 1903(1903-12-08)[[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912.-1">[1] [[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11999027x_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები_—_2011.-2">[2] Acton H. B._[http://global.britannica.com/biography/Herbert-Spencer_Encyclopædia_Britannica]-3">[3] SNAC_—_2010.-4">[4] Babelio_—_2007.-5">[5] [[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]-6">[6] [[:en:s:1911_Encyclopædia_Britannica/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert]]_//_''[[:en:Encyclopædia_Britannica_Eleventh_Edition|Encyclopædia_Britannica]]'':_''a_dictionary_of_arts,_sciences,_literature_and_general_information''_/_[[:en:Hugh_Chisholm|H. Chisholm]]_—_11_—_[[:ნიუ-იორკი|New_York]],_[[:კემბრიჯი|Cambridge,_England]]:_[[:en:Cambridge_University_Press|University_Press]],_1911.-8">[8] [[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]-10">[10] Archivio_Storico_Ricordi_—_1808.-15">[15] www.accademiadellescienze.it-12">[12] [[:d:Q126722605|Педагоги_и_психологи_мира]]_—_2012.-13">[13] (83 წლის) |
|---|
| გარდ. ადგილი |
ბრაიტონი[[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912.-1">[1] Спенсер_Герберт_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А. М. Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.-14">[14] Archivio_Storico_Ricordi_—_1808.-15">[15] www.accademiadellescienze.it-12">[12] |
|---|
| დასაფლავებულია |
ჰაიგეიტის სასაფლაო |
|---|
| მოქალაქეობა |
.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg.png) დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო |
|---|
| საქმიანობა |
ფილოსოფოსი[https://cs.isabart.org/person/152611_The_Fine_Art_Archive]_—_2003.-16">[16] , ეკონომისტი, ანთროპოლოგი, ფსიქოლოგი, ჟურნალისტი, სოციოლოგი[https://cs.isabart.org/person/152611_The_Fine_Art_Archive]_—_2003.-16">[16] , მწერალი[https://www.bartleby.com/lit-hub/library_Library_of_the_World's_Best_Literature]_/_[[:d:Q952614|C. D. Warner]]_—_1897.-17">[17] , ბოტანიკოსი და ბიოლოგი |
|---|
| მუშაობის ადგილი |
ეკონომისტი |
|---|
| მეუღლე |
|
|---|
| მამა |
William George Spencer |
|---|
| ხელმოწერა |
 |
|---|
|
ჰერბერტ სპენსერი (დ. 27 აპრილი, 1820 – გ. 8 დეკემბერი, 1903) — ინგლისელი ფილოსოფოსი-პოზიტივისტი, სოციოლოგი, ანთროპოლოგი და ბიოლოგი. ცნობილია თავისი მოსაზრებით სოციალური დარვინიზმის შესახებ. „ევოლუციური ასოციაციონიზმის” მოძღვრების შემქმნელი.
სპენსერი აფართოვებს ასოციაციონისტური ფსიქოლოგიის საგნის გაგებას და მასში მოიაზრებს არამარტო ასოციაციებს შინაგან ფაქტორებს შორის, არამედ კავშირებს ცნობიერებასა და გარე სამყაროს შორის. ფსიქიკური ცხოვრება, როგორც შინაგანის გარეგანთან შეგუების პროცესი, ასოციაციის პრინციპს ემორჩილება. გარეგანი მიმართებები ასოციაციურად იწვევენ შინაგან მიმართებებს. ეს კავშირები სულ უფრო რთულდება და ონტოგენეზში მთელ ინდივიდუალურ გამოცდილებას ქმნის. აგრეთვე არსებობს აგრეთვე მემკვიდრული (სახეობრივი, ფილოგენეზური) გამოცდილება. ასოციაციის კანონების მოქმედება ვრცელდება ფილოგენზზე და ანთროპოგენეზზე. ხშირი გამეორების შედეგად ასოციაციები მემკვიდრეობითი მიდრეკილების სახეს იღებს და მომდევნო თაობათა ნერვულ სისტემაში ფიქსირდება, როგორც თანდაყოლილი ასოციაციები. ასეთებია რეფლექსები, ინსტინქტები, გარკვეული ცოდნა-ჩვევები და უნარ-თვისებები. მათ მიეკუთვნება აგრეთვე ცნობიერების ისეთი აპრიორული ფორმები როგორიცაა სივრცე და დრო.
_1-1">
1.1 [[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912._1-2">
1.2 [[:d:Q15980504|Hugh_Samuel_Roger_Elliot]]_[[:en:s:Dictionary_of_National_Biography,_1912_supplement/Spencer,_Herbert|Spencer,_Herbert_(DNB12)]]_//_''[[:d:Q16014697|Dictionary_of_National_Biography,_second_supplement]]''_/_[[:en:Sidney_Lee|S. Lee]]_—_[[:ლონდონი|London]]:_[[:en:Smith,_Elder_&_Co.|Smith,_Elder_&_Co.]],_1912.
.svg){kind=small}
