Gorgias (Plato)
Gorgias est philosophicum Platonis opus de arte rhetorica, sophistis atque iustitia. Anno incerto compositum est sed quia a vere Socraticis placitis non discedit, inter dialogos iuventutis ponendum est.
Personae
[recensere | fontem recensere]- Socrates
- Chaerephon, amicus Socratis
- Gorgias, sophista
- Polus, discipulus Gorgiae
- Callicles, sophista
Tempus quo sermo habitus est finiri non potest quia variae allusiones ad eventa historica inter se non constant. Quod sine dubio ita voluerat Plato.
Quid sibi proposuerit Plato
[recensere | fontem recensere]Tempore quo Athenienses tam in iudiciiis quam in politicis coetibus per oratores decidebant omnia, quo adulescentes nobili genere nati educationi suae apud rhetores et sophistas ultimam manum imponere solebant, qui magnas pecunias exigendo tum maxime florebant, tempore quo Isocrates novam scholam instituebat mixturam e rhetorica et politica docturus quam ipse philosophiam appellabat, Plato moralem vim et utilitatem politicam artis oratoriae in dubium revocabat, ostendens eam nihil aliud esse quam auditoribus adsentiendi artem quae nec ad virtutem hominum nec ad veritatem quaerendam quicquam conferebat. Simul maxima placita Socratica adfirmabat: iniuriam esse patiendam potius quam faciendam[1], beatiorem esse hominem iustum iniusto. Postremo confidentiam in deorum providentia proclamabat et in praemiorum poenarumque post mortem adsignatione[2], prout cuiusque merita fuerint. Ita mores magistri sui remininiscebatur qui pluribus annis post sermonis diem martyr iustitiae et veritatis ab iniustis hominibus falso accusatus occubuit[3].
Epitoma
[recensere | fontem recensere]Socrates primum loquitur more dialectico cum Polo et Gorgia, in quo artem rhetoriam quae res bene loquenda et saepe false esse, non vera philosophia conclusit. Deinde dialectica cum Callicle, qui dixit ut hominem cum potestate ius superiorius quam homines vulnerabiles sit, apud ius naturale. At Socrates opposuit, ut "non sola a lege sed a natura, maleficentia dare sceleratior est quam haec subicere, et aequalitatem tenere est iustitia."[4] deinde dixit "quis vitam non est mortem, et mortem vitam"[5] apud Euripides et "corpus est sepulcrum nostrum."[6] Et post mortem anima iusta in paradisum et iniusta in infernum sicut Tartarus et Sisyphus mitti a iudicibus, Minos, Rhadamanthys et Aeacus, more eschatologiae cum verbo in "Odyssea" Homeri "sceptrum aurarium" quod Minos tenet [7]affirmavit.
Editiones et commentarii
[recensere | fontem recensere]- Dodds (E. R.). Plato, Gorgias. A Revised Text with Introduction and Commentary, Oxford University press, 1959 Recensio critica Altera recensio critica Tertia recensio critica
- Collection des Universités de France: Platon. Œuvres complètes. 3. 2e partie, Gorgias, Ménon ; texte établi par Alfred Croiset,... ; avec la collaboration de Louis Bodin,... Les Belles Lettres, 1924
- Olympiodorus, Commentary on Plato's Gorgias; translated with full notes by Robin Jackson, Kimon Lycos, and Harold Tarrant ; introduction by Harold Tarrant. Lugduni Batavorum, 2016 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
Plura legere si cupis
[recensere | fontem recensere]
- Jean-Philippe Catonné, "L'art de la persuasion : débat entre Platon et les sophistes", Raison présente, 1998: 63-78
- F. Colin, Gorgias Platonis : thesis philosophica quam..., Argentorati, 1837
- Jacqueline Duchemin, "Remarques sur la composition du « Gorgias »", Revue des Études Grecques, 1943: 265-286
- Claude Gaudin, "Rhétorique et dialectique à propos de l'opposition φύσις - νόμος dans le Gorgias de Platon", Revue des Études Grecques, 1989: 308-330
- Michael Erler et al. (ed.), Gorgias - Menon. Selected Papers from the Seventh Symposium Platonicum, Academia-Verlag, Sankt Augustin 2007 (International Plato Studies 25).
- Tushar Irani, Plato on the value of philosophy : the art of argument in the "Gorgias" and "Phaedrus", Cambridge university Press, 2017 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
- Curtis N. Johnson, "Socrates' Encounter with Polus in Plato's "Gorgias"", Phoenix, 1989: 196-216
- George Klosko, "The Insufficiency of Reason in Plato's Gorgias", The Western Political Quarterly, 1983: 579-595
- Yvon Lafrance, "La problématique morale de l'opinion dans le « Gorgias » de Platon", Revue Philosophique de Louvain, 1969: 5-29
- Ivan M. Linforth, Soul and Sieve in Plato's Gorgias, University of California Press, Berkeleiae 1944 (University of California Publications in Classical Philology).
- Maria Plastirou-Valkanou, "Medicine and Fine Cuisine in Plato's Gorgias", L'Antiquité Classique, 1998: 195-201
- François Renaud, La Justice du dialogue et ses limites. Étude du Gorgias de Platon, Les Belles Lettres, 2022
- André Rivier, Les horizons métaphysiques du "Gorgias" de Platon, Lausannae 1948.
- Dr. Hermann Schmidt, Difficiliores aliquot Gorgiae Platonici loci accuratius explicati, Wittenberg, 1860
- Malcolm Schofield, "Callicles’ return: Gorgias 509-522 reconsidered", Philosophie antique, 2017: 7-30
- Devin Stauffer, The Unity of Plato's Gorgias. Rhetoric, Justice, and the Philosophic Life, Cambridge University Press, Cantabrigiae 2006.
- "Socrates and Callicles: A Reading of Plato's "Gorgias"", The Review of Politics, 2002: 627-657
- Maurice Vanhoutte, La notion de liberté dans le Gorgias de Platon, Léopoldville, 1957 Recensio critica Altera recensio critica
- Michael Vickers, "Alcibiades and Critias in the Gorgias : Plato's "fine satire"", Dialogues d'histoire ancienne, 1994: 85-112
- F. C. White, "The Good in Plato's "Gorgias"", Phronesis, 1990: 117-127
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ 509c: δυοῖν οὖν ὄντοιν, τοῦ ἀδικεῖν τε καὶ ἀδικεῖσθαι, μεῖζον μέν φαμεν κακὸν τὸ ἀδικεῖν, ἔλαττον δὲ τὸ ἀδικεῖσθαι
- ↑ 526d: ἐγὼ μὲν οὖν, ὦ Καλλίκλεις, ὑπό τε τούτων τῶν λόγων (hoc est de iudicibus Inferorum) πέπεισμαι, καὶ σκοπῶ ὅπως ἀποφανοῦμαι τῷ κριτῇ ὡς ὑγιεστάτην τὴν ψυχήν
- ↑ 522b-c: τοιοῦτον μέντοι καὶ ἐγὼ οἶδα ὅτι πάθος πάθοιμι ἂν εἰσελθὼν εἰς δικαστήριον etc.
- ↑ ου νομω αρα μονον εστιν αίσχιον το αδικειν του αδικεισθαι, ουδε δικαιον το ίσον εχειν, αλλα και φυσει.(489, a-b)
- ↑ τις δοδεν, ει το ζην μεν εστι καταθανειν, το καταθαωειν δε ζην(492, e)
- ↑ το μεν σομα εστιν υμιν σημα.(493, a)
- ↑ χρυσευον ακηπτρον εχοντα, θεμιστεευοντα νεκυσσιν, (526, d)