2. September
De 2. September is in den Gregoriaanschen Klenner de 245. Dag, man mitünner ok de 246. Dag, wenn wi een Schaltjohr hebt.
| September | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat an dissen Dag passeert is[ännern | Bornkood ännern]
Politik un Gesellschap[ännern | Bornkood ännern]
- 31 v. Chr.: In de Slacht bi Actium winnt Octavian över Antonius un maakt dormit den Weg free för de Röömsch Kaisertiet.
- 1192: End von den Drütten Krüüztog dör een Freedensafkommen twüschen den Sultan Saladin un Richard Lövenhart.
- 1686: De Habsborger Karl V. vun Lothringen erovert mit siene Truppen de Stadt Buda, wat hüdigendags en Deel vun Budapest is, na 145 Johren vun de Osmanen torüch.
- 1752: 200 Johr na de annern europääsch Länner övernimmt Grootbritannien den Gregoriaanschen Klenner: De nächste Dag weer de 14. November.
- 1792: Bi de Franzöösch Revolutschoon fangt de Septembermorden an, de von Jean-Paul Marat un Georges Jacques Danton plaant weern.
- 1870: Na de verloren Slacht von Sedan in’n Düütsch-Franzööschen Krieg begifft sik Napoléon III. mi sien Armee in düütsch Kriegsgefangenschap.
- 1900: In Preußen sien Scholen warrt da niege Fack Sexuell Opklären inführt.
- 1930: Adolf Hitler övernimmt de Befehlsgewalt över de SA.
- 1944: De US-amerikaansch Finanzminister Henry Morgenthau överleggt sik een Plan, wat mit Düütschland na den Krieg passeeren schall.
- 1945: Japan kapituleert op de USS Missouri.
- 1945: Augustrevolution: Hồ Chí Minh verkünnt in Hanoi de Unafhängigkeit von Vietnam.
- 1987: In Moskau fangt de Gerichtsverhanneln gegen den düütschen Sportfleger Mathias Rust an.
Weertschap[ännern | Bornkood ännern]
- 1811: Karl August Fürst von Hardenberg schafft den Zunftzwang af un führt dormit in Preußen de Gewerbefreeheit in.
Kunst, Kultur un Bauwark[ännern | Bornkood ännern]
- 1773: Dat Marionettentheater Philemon und Baucis oder Jupiters Reise auf Erde von Joseph Haydn warrt in Esterház uropführt.
- 1873: In Berlin warrt de Siegessäule inweiht.
- 1922: Dat Leed von de Düütschen warrt Natschoonalhymne von’t Düütsche Riek.
- 1992: De Oper Das Schloss von Aribert Reimann warrt in Berlin uropführt.
Wetenschoppen un Technik[ännern | Bornkood ännern]
- 1811: König Friedrich IV. grünnt de Universität Oslo.
- 1916: De Düütsch Bökeree in Leipzig warrt inweiht.
- 1990: De Sülverpiel von de Köln-Bonner Iesenbahn is to’n lezten mol in Betrieb.
- 2006: Een Lokomotiv von’n Typ Eurosprinter schafft mit 357 km/h en niegen Geschwindigkeitsweltrekord för Elektrolokomotiven.
Katastrophen[ännern | Bornkood ännern]
- 1666: London warrt dör dat Groote Füer von London to’n gröttsten Deel twei maakt.
- 1806: Dör de Goldauer Bargstörken geitt dat swiezer Dörp Goldau twei. Dorbi kommt 457 Minschen to Dood.
- 1935: Bi den Labor Day Hurrikan över de Florida Keys starvt 435 Lüüd.
- 1984: De Taifun Ike verwööst en Deel von de philippinsch Eilannen un köst mehr as 1400 Minschenleven.
Boren[ännern | Bornkood ännern]
- 1750: Pehr Frigel, sweedsch Komponist.
- 1763: Karoline Schlegel, düütsch Schrieverin.
- 1841: Hermann Laurent, franzöösch Mathematiker.
- 1851: August Freudenthal, Heimaatschriever ut Neddersassen († 1898)
- 1861: Hans Rebel, öösterrieksch Entomoloog un Lepidopteroloog († 1940)
- 1870: Marie Ault, britisch Schauspelerin († 1951)
- 1871: Paula Sedana Schiff-Magnussen, düütsch Malerin († 1962)
- 1877: Frederick Soddy, britsch Chemiker un Nobelpriesdräger († 1956)
- 1894: Fritz Szepan, düütsch Footballnatschonalspeler un -trainer († 1974)
- 1913: Bak Seong-cheol, noordkoreaansch Politiker († 2008)
- 1915: Grachan Moncur II, US-amerikaansch Jazzmusiker († 1996)
- 1922: Arthur Ashkin, US-amerikaansch Physiker un Nobelpriesdräger († 2020)
- 1925: Anneliese Kiehne-Tecklenburg, plattdüütsch Schrieverin († 2020)
- 1929: Mario Bertok, kroaatsch Schachspeler († 2008)
- 1929: Rex Hartwig, austraalsch Tennisspeler († 2022)
- 1934: Werner Leimgruber, Swiezer Footballnatschonalspeler
- 1948: Sharon Christa McAuliffe, US-amerikaansch Lehrerin un Astronautin († 1986)
- 1950: Michael Rother, düütsch Musiker.
- 1952: Jimmy Connors, US-amerikaansch Tennisspeler
- 1955: Natalja Anatoljewna Petrusjowa, sowjeetsch Iesflinklöperin
- 1961: Peter Bürger, düütsch Schriever un Publizist
- 1964: Keanu Reeves, US-amerikaansch Schauspeler
- 1965: Anja Schüte, düütsch Schauspelerin
- 1966: Jens Steinigen, düütsch Biathlet
- 1971: Nicolette Krebitz, düütsch Schauspelerin
- 1972: Katarína Studeníková, slowaaksch Tennisspelerin
- 1977: Marek Mintal, slowaksch Footballspeler
Storven[ännern | Bornkood ännern]
- 421: Flavius Constantius, weströömsch Kaiser
- 1274: Prinz Munetaka, japansch Shogun
- 1737: Fabian Graf von Wrangel, kaiserlich-habsborgsch Feldmarschall (* 1651)
- 1764: Nathaniel Bliss, britsch Astronom
- 1832: Franz Xaver von Zach, düütsch-österrieksch Astronom
- 1845: Bernardino Rivadavia, argentinsch Staatsmann un eerste Präsident.
- 1865: William Rowan Hamilton, irisch-engelsch Mathematiker un Physiker.
- 1910: Henri Rousseau, franzöösch Maler.
- 1937: Pierre de Coubertain, franzöösch Pädagoog, Historiker un Sportfunkschoonär
- 1967: Ellen Plessow, düütsch Schauspelerin (* 1891)
- 1973: J. R. R. Tolkien, britsch Schriever un Philoloog (* 1892)
- 1976: Hans Schuberth, düütsch Politiker un Bundsminister (* 1897)
- 1985: Abe Lenstra, nedderlannsch Footballnatschonalspeler (* 1920)
- 1992: Barbara McClintock, US-amerikaansch Genforscherin, hett den Nobelpries kregen.
- 2001: Christiaan Barnard, süüdafrikansch Hartchirurg
- 2005: Fiede Kay, plattdütsch Singer un Ledermaker (* 1941)
- 2013: Ronald Harry Coase, britisch Wertschapswetenschapler un Nobelpriesdräger (* 1910)