Het woord literatuur heeft verschillende, dicht bij elkaar liggende betekenissen. De ruimste is dat literatuur de verzameling van alle teksten is, geschreven en in mondelinge vorm. Literatuur wordt ook in een enge betekenis gebruikt, waarbij zij tegenover lectuur is gesteld. In die zin zou literatuur de hoge, artistieke vorm en lectuur de lage, populairdere vorm van teksten aanduiden.
Gedichten en poëzie, toneel- en filmteksten, prozateksten die geheel of gedeeltelijk zijn verzonnen (fictie, bijvoorbeeld de roman) en proza dat waargebeurde verschijnselen en personen beschrijft (non-fictie, onder meer de brief, het essay en de autobiografie) kunnen literaire kenmerken bezitten. De definitie van die kenmerken is geen eenvoudige zaak. Veelal zijn meerduidigheid (poly-interpretabiliteit), originaliteit en complexiteit centrale criteria, alsook de betrokkenheid van de lezer bij het herscheppen van de tekst. Waterdichte instrumenten om te bepalen wat literatuur is, levert dat niet op.
Fjordor DostojevskiFjodor Michajlovitsj Dostojevski (Russisch: Фёдор Михайлович Достоевский) luisterⓘ (Moskou, 11 november [O.S. 30 oktober] 1821 – Sint-Petersburg, 9 februari [O.S. 28 januari] 1881) was een Russischromanschrijver en publicist. Hij is een van de bekendste auteurs uit de Russische literatuur. Hij wordt tot de zogenaamde Realistische School in Rusland gerekend, hoewel zijn werk zich van veel andere realisten onderscheidt door het wijsgerig gehalte en de dominerende dialoogvorm. Dostojevski liet een omvangrijk oeuvre na.
Hij werd onder meer beroemd door zijn romans De gebroeders Karamazov, Misdaad en straf en De idioot. Dostojevski schreef in een typerende gehaaste stijl, met veel nadruk (emfase) en herhalingen. Veel van zijn belangrijkste personages lijden en worden vernederd vanwege hun hartstocht. Dostojevski leed aan epilepsie. Naar eigen zeggen is dit van invloed geweest op zijn werk.
Een literatuurprijs wordt periodiek (vaak jaarlijks) uitgereikt aan een auteur voor een specifiek werk, een serie werken of zijn of haar gehele oeuvre. Enkele voorbeelden van bekende literatuurprijzen:
"Er zijn geen goede schrijvers. Soms ontstaat in ons land een goed boek, dat op het gemiddelde peil geen invloed heeft. De goede boeken zijn meestal afkomstig van zonderlingen, liefhebbers die stiekem schrijven in het holst van de nacht en niets te maken hebben met het literaire leven, met de levende literatuur als geheel."
De reis om de wereld in tachtig dagen (Frans: Le tour du monde en quatre-vingt jours) is een avonturenroman van de Franse schrijver Jules Verne. Het boek werd voor het eerst gepubliceerd in 1873. Het boek is meerdere keren verfilmd, waaronder in een versie met Pierce Brosnan (als Fogg) en Eric Idle (als Passepartout).
De held van het verhaal is Phileas Fogg, die een weddenschap aangaat dat hij in tachtig dagen om de wereld kan reizen. Vergezeld van zijn knecht Passepartout slaagt Phileas Fogg er werkelijk op het nippertje in binnen tachtig dagen op het uitgangspunt terug te zijn.
De reis rond de wereld in tachtig dagen werd geschreven tijdens een lastige periode voor zowel Frankrijk als Verne. Het was tijdens de Frans-Duitse Oorlog (1870-1871), waarin Verne was gerekruteerd als kustwacht. Hij had tevens financiële problemen, en zijn vader was recentelijk overleden. Verne kreeg het idee voor het boek in een café in Parijs, terwijl hij een krant las.
De technologische innovaties van de 19e eeuw maakten het mogelijk steeds sneller te reizen. Verne speelde in zijn verhaal in op deze ontwikkelingen. Hoewel Verne bekendstaat als een sciencefictionschrijver, komen in “De reis om de wereld” geen van de futuristische machines en scenario’s voor die in veel van zijn andere verhalen terug zijn te vinden.
(lees verder)
Auden groeide op in Birmingham en studeerde aan Gresham's School en de Universiteit van Oxford, waar hij tweemaal redacteur was van de bloemlezingen onder de titel Oxford Poetry en zich ontwikkelde tot een van de linksgeoriënteerde dichters van die tijd. Zijn eerste bundel, Poems (1928), werd gedrukt door zijn vriend en collega-dichter Stephen Spender. Na zijn jaren in Oxford woonde hij een jaar in Berlijn, waar hij in de tijd van de Weimar Republiek meer ruimte vond voor het tonen van zijn homoseksualiteit.
Na zijn terugkeer naar Engeland gaf hij les aan twee jongensscholen. Hij vestigde zijn naam als scherp, geestig en maatschappijkritisch dichter met The Orators (1932) en groeide verder in die rol tijdens zijn werk als leraar.
Een stijlfiguur is in taal een afwijking van de "gewone" manier van zeggen. Dit wordt in de literatuur vaak bewust gedaan om een bepaald effect te bereiken. Gebeurt de afwijking onbewust, dan spreekt men ook wel van een stijlfout. Voorbeelden van bekende stijlfiguren zijn: