adder

Vipera berus

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  adder    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ad·der

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘slang’ voor het eerst aangetroffen in 1340
• uit het Middelnederlands

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	adder	adders (adderen)
verkleinwoord	addertje	addertjes

Zelfstandig naamwoord

de adder v / m

1. (reptielen) een bepaalde soort giftige slangen uit de familie van adders, Vipera berus 

   • De adder is zeldzaam in Nederland. 

   ▸ Als ze ons in deze staat zouden zien, dan schaamden ze zich vast en zeker dood. ’Jeroen reageerde als door een adder gebeten.

2. (scheldwoord), (figuurlijk) een gevaarlijk en onbetrouwbaar persoon

   • Pas op voor die adder! 

Hyperoniemen

• echte adders, adders, slangen, schubreptielen, diapsiden, reptielen, viervoeters, gewervelden, chordadieren, dieren

Verwante begrippen

• Arabische zaagschubadder, aspisadder, boomadder, Cantabrische adder, doodsadder, dwergpofadder, Egyptische zaagschubadder, fea-adder, gabonadder, gehoornde pofadder, gewone pofadder, graafadder, groefkopadder, halysadder, hoornadder, kaukasusadder, Klein-Aziatische adder, Levantijnse adder, Mcmahons adder, neushoornpofadder, padadder, pofadder, Russells adder, spitssnuitadder, stekelige bosadder, steppeadder, waterdrogadder, wipneusadder, witlipbamboeadder, zaagschubadder, zandadder, zuidelijke graafadder, zwarte adder

Hyponiemen

• bamboeadder, blackadder, bosadder, klein-aziatische adder, koraaladder, pijladder, ringadder, sluieradder, wateradder, zeeadder

Afgeleide begrippen

• adderringslang
• adderachtig, adderbeet, adderbiotoop, adderblad, adderdans, adderengebroed, addergebroed, addergeslacht, addergif, addergift, adderkleurig, adderkluwen, adderkop, adderkruid, adderlantaarnhaai, adderloof, adderman, addermoes, addernest, adderolie, adderpoel, adderruit, adderslang, adderspog, addertand, addertong, addervaren, addervissen, addervrouw, adderwijf, adderwortel, adderzeenaald

Verwante begrippen

slangen:

•  aardpython  
•  aardslangen  
•  adderringslang  
•  adders  
•  Afrikaanse huisslang  
•  Amerikaanse bladneusslangen  
•  Amerikaanse bruine slang  
•  Amerikaanse stierslang  
•  anaconda  
•  anaconda's  
•  Arabische zaagschubadder  
•  arafurawrattenslang  
•  arizonakoraalslang  
•  arubaratelslang  
•  aspisadder  
•  Australische tijgerslang  
•  Aziatische lanspuntslangen  
•  Aziatische rattenslangen  
•  balkantoornslang  
•  bandy-bandy  
•  Blyths schildstaartslang  
•  boa  
•  boa constrictor  
•  boatandslangen  
•  boomadders  
•  boomslang  
•  bosmeester  
•  bosmeesters  
•  brilslang  
•  bronsslangen  
•  bruine nachtboomslang  
•  Cantabrische adder  
•  cilinderslang  
•  cilinderslangen  
•  cobra  
•  Cubaanse dwergboa  
•  Curaçaose zweepslang  
•  Chinese neusslang  
•  diamantpython  
•  diamantratelslang  
•  dikkopslang  
•  dobbelsteenslang  
•  doodsadder  
•  draadslangen  
•  draadwormslangen  
•  driestreepboa  
•  Dumerils madagaskarboa  
•  dwerganaconda  
•  dwergboa's  
•  dwergpofadder  
•  dwergpython  
•  dwergratelslangen  
•  dwergslangen  
•  echte adders  
•  echte boa's  
•  echte cobra's  
•  echte ratelslangen  
•  echte zwemslangen  
•  Egyptische cobra  
•  Egyptische zaagschubadder  
•  eieretende slang  
•  eieretende slangen  
•  eilandlanspuntslang  
•  esculaapslang  
•  fea-adder  
•  gabonadder  
•  gebandeerde waterslang  
•  geelgroene toornslang  
•  gehoornde pofadder  
•  gevlekte python  
•  gewone koningsslang  
•  gewone kousenbandslang  
•  gewone lanspuntslang  
•  gewone platstaart  
•  gewone pofadder  
•  gewone wormslang  
•  gladde slang  
•  gladde slangen  
•  graafadders  
•  grasslangen  
•  groefkopadders  
•  groefoogslangen  
•  groene boompython  
•  groene hondskopboa  
•  groene mamba  
•  groene spitsneusslang  
•  grote schildstaartslang  
•  haakneusslangen  
•  hagedisslang  
•  halysadder  
•  hardloper  
•  harlekijnkoraalslang  
•  hoefijzerlanspuntslang  
•  hoefijzerslang  
•  hondskopboa's  
•  hondskopwaterslang  
•  hoornadder  
•  hoornadders  
•  hoornratelslang  

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• Indien adder wordt beschouwd als individu van de familie of andere groep adders zie dan Hyponiemen adders

Spreekwoorden

• een addertje onder het gras

een verborgen gevaar of moeilijkheid.

• een adder aan zijn borst koesteren

iemand helpen of van iemand houden die eigenlijk een vijand is

Vertalingen

    1. gifslang   

Afrikaans: adder (af) Albanees: nepërkë (sq) Duits: Viper (de) v Engels: viper (en), adder (en) Esperanto: vipuro (eo) Frans: vipère (fr) v Fries: njirre (fy) Italiaans: vipera (it) v

Latijn: aspis (la) Papiaments: vibora Portugees: vibora (pt) Russisch: гадюка (ru) v Spaans: víbora (es) v Welsh: neidr (cy) v Zweeds: huggorm (sv) g

    2. persoon   

Afrikaans: slang (af) Engels: viper (en) Frans: vipère (fr) v Italiaans: vipera (it) v

Russisch: гадина (ru) m/v Spaans: víbora (es) v Zweeds: orm (sv) g

Gangbaarheid

• Het woord adder staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "adder" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.