mest

vervoeging van
	mesten

Nederlands

Uitspraak

Geluid: mest (hulp, bestand)

Woordafbreking

mest

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘uitwerpselen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240 ^[1].
Verwante vormen zijn Oudsaksisch mist, Oudhoogduits mist (= Duits Mist), Gotisch maihstus ‘mest’, die alle teruggaan op Proto-Germaans ¤mihstu-. Deze formatie is afgeleid van het werkwoord ¤meigan 'urineren' (vgl. Nederlands (verouderd) mijgen, (dial.) miegen), uiteindelijk terug te voeren op Proto-Indoeuropees ¤H₃meiǵh- ‘urineren’[etymologiebank]

Zelfstandig naamwoord

de mest m

uitwerpselen van sommige dieren waarmee men land vruchtbaar maakt
▸ In een straal van 10 kilometer rond het bedrijf is per direct een vervoersverbod ingegaan. 128 pluimveebedrijven mogen geen broed- en consumptie-eieren meer vervoeren en ook mest, gebruikt strooisel en andere dierlijke producten van pluimveebedrijven mogen niet worden vervoerd.^[2]

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Verwante begrippen

fosfor, kalium, magnesium, stikstof

Vertalingen

1. uitwerpselen van sommige dieren waarmee men land vruchtbaar maakt

Aragonees: fiemo ^(an)
Bretons: teil ^(br) m
Deens: gødning ^(da) g, møg ^(da)
Duits: Mist ^(de) m, Dünger ^(de) m
Engels: manure ^(en), dung ^(en), fertilizer ^(en)
Frans: fumier ^(fr) m, (van koeien) bouse ^(fr) v
Fries: dong ^(fy)
IJslands: rusl ^(is) o
Koerdisch: rêx ^(ku)
Maleis: tahi ^(ms)
Noors: møkk ^(no) g
Novial: sterke

Nynorsk: møkk ⁽ⁿⁿ⁾ v
Oekraïens: гній ^(uk) m (gnîĭ)
Quechua: amu ^(qu)
Russisch: удобрение ^(ru) (udobrěniě)
Siciliaans: fumèri ^(scn)
Somalisch: digo ^(so) ; faanto
Spaans: estiercol ^(es) m, abono ^(es) m
Swazi: manyólo ^(ss)
Tataars: aşlama ^(tt)
Turks: gübre ^(tr)
Wolof: neefare ^(wo)

Werkwoord

mest

enkelvoud tegenwoordige tijd van mesten
gebiedende wijs van mesten

Afgeleide begrippen

mestkalf, mestkoe, mestrund, mestschaap, mestvarken, mestvee

Gangbaarheid

Het woord mest staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "mest" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[3]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "mest" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Weblink bron
NOS Nieuws
“Grootste uitbraak vogelgriep tot nu toe: 300.000 vogels gedood in Heythuysen” (20 oktober 2022), NOS
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Deens

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
IPA: /ˈmeˀsd/

Woordafbreking

mest

Bijvoeglijk naamwoord

mest, g / o / mv

onbepaalde vorm enkelvoud en meervoud van de overtreffende trap van megen

Noors

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
IPA: /mest/

Woordafbreking

mest

Woordherkomst en -opbouw

Afkomstig van het Oudnoorse woord mestr

Naar frequentie	548

		stellend	vergrotend	overtreffend
onbepaald (sterk)	m/v enkelvoud	mye	mer	mest
	o enkelvoud	mye
	meervoud	mye
bepaald (zwak)	enkelvoud en meervoud	mye	mer	meste

Bijvoeglijk naamwoord

mest

meest
«Hvem fikk mest fisk?»
Wie kreeg de meeste vis?

Opmerkingen

In het Noors wordt mest meestal gebruikt om de overtreffende trap te formen.
«Hun er mest selvstendig av søsknene.»
Ze is de meest onafhankelijke van hun broers en zussen.