Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Hopp til innhald

Adygia

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
(Omdirigert frå Adygeja)
Adygia • Adygeja
Адыгея
republikk
Flagg
Symbol
Land  Russland
Region Nord-Kaukasus
Del av Det sørlige føderale distrikt
Hovudstad Majkop
Areal 7 600 km²
Folketal 463 167 (1. januar 2021)[1]
Språk russisk, adygisk
Tidssone UTC +3 (MSK)
Kart
Adygia
44°39′N 40°00′E / 44.65°N 40°E / 44.65; 40
Kart over Adygia.
Kart over Adygia.
Kart over Adygia.
Wikimedia Commons: Adygea

Adygia eller Adygeja (russisk Республика Адыгея Respublika Adygeja) er ein republikk i Russland og eit av dei føderale subjekta i Den russiske føderasjonen. Hovudstaden er Majkop. Arealet er 7600 km².

Adygia ligg i det nordvestlege Kaukasus, fullstendig omringa av Krasnodar kraj. I nord er det sletteland, i sør startar Kaukasus-fjella. Høgste punkt er fjellet Tsjugusj (3 238 m.o.h.)

Omtrent 61,5 % av innbyggjarane er russarar. Adygar, eit kaukasisk folkeslag, utgjer 24,3 %, armenarar 3,5 %, ukrainarar 1,3 % og kurdarar 1,0 %.[2]

Landskap i Adygia.

Adygane er nært beslekta med dei andre kaukasiske folkeslaga kabardinar og tsjerkessarar. Historisk har alle desse tre folkeslaga vore kjent som tsjerkessarar. Frå 1557 av hadde adygane hatt venlege forbindelsar med Russland. På slutten av 1700-talet starta den russiske ekspansjonen sørover mot Kaukasus. I løpet av dei påfylgjande krigane, spesielt i perioden mellom 1859 og 1864, utvandra store mengder adygar til det osmanske riket eller vart tvangsdeporterte. Byen Majkop vart grunnlagd i 1857 som russisk festning. Etter den russiske revolusjonen var Adygia frå hausten 1918 til mars 1920 i hendene på kontrarevolusjonære styrkar (kvitegardistar). I 1922 vart det adygiske autonome området oppretta. Frå august 1942 til februar 1943 var området okkupert av tyskarane.

Med oppløysinga av Sovjetunionen i 1991 vart Republikken Adygia oppretta som ein del av den russiske føderasjonen. Khazret Sovmen har vore president sidan 2002. Han, og fleirtalet av resten av makteliten i Adygia er adygar. Som reaksjon på dette har det vorte oppretta ein organisasjon som kallar seg Unionen av Slavarar, som hevdar at etniske russarar vert diskriminerte i Adygia. Dei arbeider for at Adygia skal slåast saman med Krasnodar kraj, men har førebels ikkje fått gjennomslag for dette blant makthavarane i Moskva.

Ved parlamentsvalet i Adygia 13. desember 2006 vart Sameint Russland det klart største partiet, medan Kommunistpartiet vart nest størst.

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Adygia