Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Rikskanslar i Storbritannia frå juli 2019, Robert Buckland.
Rikskanslar i Storbritannia (engelsk Lord High Chancellor , tidlegare Lord Chancellor eller berre Chancellor ), før 1707 rikskanslar i England , er eitt av dei høgaste embeta i regjeringa i Storbritannia . Rikskanslaren er ein høgare statsoffiser , og vert utnemnd av monarken etter råd frå statsministaren . Det skal normalt utnemnast ein adeleg person, men det er ikkje noko lovmessig hinder for at andre vert utnemnde. Jack Straw , som ikkje hadde nokon adelstittel, vart rikskanslar i 2007.
Mellom pliktene til rikskanslaren i Storbritannia finn ein mellom anna presidentskapet i Overhuset , deltaking i regjeringskollegiet, leiing av det juridiske apparatet og oppbevaring av det britiske riksseglet . Ansvarsområdet er blitt innskrenka på 2000-talet.
Embetet har opphavet sitt i det karolingiske monarkiet , der ein kanslar fungerte som vaktar av kongen sitt segl. I England blei dette innført seinast ved normannarane si erobring i 1066 , og kanskje tidlegare. Nokre kjelder hevdar at den første rikskanslaren i England var Angmendus, utnemnd i 605 , det vil sjå lenge før England oppstod som ei samla statsdanning, noko som gjer det til ei tvilsam opplysing. Andre kjelder hevdar at den første som utnemnde ein rikskanslar var Edvard Bekjenneren , som døydde i 1066 ; dette plasserer opprettinga i åra rett før normannarane sin invasjon. Det blei vanleg gjennom mellomalderen at embetet blei gjeve til ein biskop . Fleire av erkebiskopane av Canterbury var òg rikskanslarar.
I staden for ein rikskanslar kan det utnemnast ein «seglvaktar», Lord Keeper of the Great Seal . Ein som held dette embetet har same ansvar og mynde som rikskanslaren har; den einaste skilnaden ligg i korleis ein vert utnemnd. I tillegg er det mogeleg å la ein komité i fellesskap utføre rikskanslaren sine oppgåver. Sidan 1800-talet har ein ikkje brukt desse alternativa.
Tony Blair føreslo i 2003 å avskaffe embetet, fordi det inneber svært stor makt på sida av det folkevalde styret. Eit forslag om dette blei lagt fram av Blair-regjeringa i Underhuset i 2004, vart seinare endra til ei innskrenking av embetsansvaret.
Lista er delt i to: Rikskanslarar i England fram til 1707 , då England og Skottland gjekk i union, og i Storbritannia etter dette. Skottland hadde fram til 1708 eigen rikskanslar.
Rikskanslarar og seglvaktarar i England, 1068–1707 [ endre | endre wikiteksten ]
År
Namn
Andre embete / merknader
1068 –1070
Herfast
1070 –1078
Osmund
Biskop av Salisbury, helgen
1078 –1085
Maurice av Le Mans
Erkediakon i Le Mans
1085 –1092
Gerard av Rouen
Preceptor i Rouen
1092 –1093
Robert Blouet
1093 –1101
William Giffard
1101 –1102
Roger
1102 –1107
Waldric
1107 –1123
Ranulf Flambard
1123 –1133
Geoffrey Rufus
1133 –1135
Robert de Sigilio
1135 –1139
Roger le Poer
1139 –1140
Philip de Harcourt
Dekan i Lincoln
1140 –1141
Robert av Ghent
Dekan i York
1141 –1142
William FitzGerald
1142
William de Vere
1142 –1154
Robert av Ghent
Dekan i York , rikskanslar for andre gong.
1155 –1162
Thomas Becket
Erkediakon (seinare erkebiskop ) i Canterbury .
1162 –1173
Geoffrey Ridel
Erkediakon i Canterbury
1173 –1181
Ralph de Warneville
Skattemeister i York
1181 –1189
Geoffrey av York
Frå Huset Plantagenet .
1189 –1197
William Longchamp
Biskop av Ely .
1197 –1198
Eustace av Salisbury
Dekan i Salisbury
1198 –1199
Eustace av Ely
Biskop av Ely .
1199 –1205
Hubert Walter
Erkebiskop av Canterbury
1205 –1214
Walter de Gray
1214 –1226
Richard Marsh
1226 –1240
Ralph Neville
1240 –1242
Richard le Gras
Abbed i Evesham .
1242 –1244
Ralph Neville
Rikskanslar for andre gong.
1244 –1246
Silvester de Everdon
Erkediakon i Chester .
1245 –1247
John Mansell
Profoss i Beverley .
1247 –1248
John Lexington
1248 –1249
John Mansel
1249 –1250
John Lexington
Rikskanslar for andre gong.
1250 –1255
William av Kilkenny
1255 –1260
Henry Wingham
1260 –1261
Nicholas av Ely
Erkediakon i Ely
1261 –1263
Walter de Merton
Erkediakon i Bath
1263
Nicholas av Ely
Rikskanslar for andre gong.
1263 –1264
John Chishull
Erkediakon i London .
1264 –1265
Thomas Cantilupe
Erkediakon i Stafford .
1265
Ralph Sandwich
1265 –1266
Walter Giffard
Biskop av Bath and Wells .
1266 –1268
Godfrey Giffard
Erkediakon i Wells .
1268 –1269
John Chishull
Dekan i St Pauls katedral i London . Rikskanslar for andre gong.
1269 –1272
Richard Middleton
Erkediakon i Northumberland .
1272 –1274
Walter de Merton
Erkediakon i Bath .
1274 –1292
Robert Burnell
Biskop av Bath .
1292 –1302
John Langton
Kannik i Lincoln .
1302 –1305
William Greenfield
Dekan i Chichester .
1305 –1307
Willam Hamilton
Dekan i York .
1307
Ralph Baldock
Biskop av London .
1307 –1310
John Langton
Biskop av Chichester .
1310 –1314
Walter Reynolds
Biskop av Worcester
1314 –1318
John Sandall
Kannik i Lincoln
1318 –1320
John Hotham
Biskop av Ely .
1320 –1323
John Salmon
Biskop av Norwich
1323 –1327
Robert Baldock
Erkediakon i Middlesex .
1327 –1328
William Airmyn
Biskop av Norwich
1328 –1330
Henry Burgersh
Biskop av Lincoln
1330 –1334
John de Stratford
Biskop av Winchester
1334 –1335
Richard Bury
Biskop av Durham
1335 –1337
John de Stratford
Erkebiskop av Canterbury , rikskanslar for andre gong.
1337 –1338
Robert de Stratford
Biskop av Chichester .
1338 –1339
Richard Bintworth
Biskop av London .
1340
John de Stratford
Erkebiskop av Canterbury , rikskanslar for tredje gong.
1340 –1341
Robert Bourchier
1341 –1343
Robert Parving
1343 –1345
Robert Sadington
1345 –1349
John Offord
Dekan i Lincoln .
1349 –1356
John Thoresby
Biskop av Worcester .
1356 –1363
William Edington
Biskop av Winchester .
1363 –1367
Simon Langham
Biskop av Ely .
1367 –1371
William av Wykeham
Biskop av Winchester
1371 –1372
Robert Thorp
1372 –1377
John Knyvet
1377 –1378
Adam Houghton
Biskop av St. Davids .
1378 –1380
Richard Scrope
Baron av Bolton .
1380 –1381
Simon Sudbury
Erkebiskop av Canterbury .
1381
Hugh Segrave
1381
William Courtenay
Biskop av London .
1381 –1382
Richard Scrope
Baron av Bolton , rikskanslar for andre gong.
1382 –1383
Robert Braybrook
Biskop av London
1383 –1386
Michael de la Pole
Jarl av Suffolk .
1386 –1389
Thomas Arundel
Biskop av Ely
1389 –1391
William av Wykeham
Biskop av Winchester , rikskanslar for andre gong.
1391 –1396
Thomas Arundel
Erkebiskop av York
1396 –1399
Edmund Stafford
Biskop av Exeter .
1399
Thomas Arundel
Erkebiskop av Canterbury , rikskanslar for andre gong.
1399 –1401
John Scarle
Erkediakon i Lincoln
1401 –1403
Edmund Stafford
Biskop av Exeter
1403 –1405
Henry Beaufort
Biskop av Lincoln , fra 1404 biskop av Winchester .
1405 –1407
Thomas Langley
Dekan i York .
1407 –1410
Thomas Arundel
Erkebiskop av Canterbury , rikskanslar for tredje gong.
1410 –1412
Thomas Beaufort
1412 –1413
Thomas Arundel
Erkebiskop av Canterbury , rikskanslar for fjerde gong.
1413 –1417
Henry Beaufort
Biskop av Winchester , rikskanslar for andre gong.
1417 –1424
Thomas Langley
Biskop av Durham , rikskanslar for andre gong.
1424 –1426
Henry Beaufort
Biskop av Winchester .
1426 –1432
John Kemp
Erkebiskop av York .
1432 –1450
John Stafford
Biskop av Bath
1450 –1454
John Kemp
Erkebiskop av York .
1454 –1455
Richard Neville
Jarl av Salisbury .
1455 –1456
Thomas Bourchier
Erkebiskop av Canterbury .
1456 –1460
William Waynflete
Biskop av Winchester .
1460 –1467
George Neville
Biskop av Exeter .
1467 –1470
Robert Stillington
Biskop av Bath .
1470 –1471
George Neville
Erkebiskop av York .
1471 –1473
Robert Stillington
Biskop av Bath , rikskanslar for andre gong.
1473 –1475
Laurence Booth
Biskop av Durham .
1475
John Alcock
Biskop av Rochester .
1475 –1483
Thomas Rotherham
Biskop av Lincoln .
1483 –1485
John Russell
Biskop av Lincoln .
1485
Thomas Rotherham
Erkebiskop av York , rikskanslar for andre gong.
1485 –1487
John Alcock
Biskop av Worcester
1487 –1500
John Morton
Erkebiskop av Canterbury .
1500 –1502
Henry Deane
Erkebiskop av Canterbury .
1502 –1515
William Warham
Erkebiskop av Canterbury .
1515 –1529
Thomas Wolsey
Erkebiskop av York og kardinal .
1529 –1532
Thomas More
1532 –1544
Thomas Audley
Baron av Walden .
1544 –1547
Thomas Wriothesley
Jarl av Southampton .
1547
William Paulet
Marki av Winchester
1547 –1551
Richard Rich
Baron Rich.
1552 –1553
Thomas Goodrich
Biskop av Ely
1553 –1555
Stephen Gardiner
Biskop av Winchester
1555 –1558
Nicholas Heath
Erkebiskop av York
1558 –1579
Nicholas Bacon
seglvaktar
1579 –1587
Thomas Bromley
1587 –1591
Christopher Hatton
1591 –1592
Komité
1592 –1596
John Puckering
1596 –1617
Thomas Egerton
1617 –1621
Francis Bacon
Baron Verulam.
1621
Komité
1621 –1625
Biskop John Williams
Biskop av Lincoln .
1625 –1640
Thomas Coventry
Baron Coventry.
1640 –1641
John Finch
Baron Finch.
1641 –1642
Edward Littleton
Baron Lyttleton av Mounslow.
1645 –1653
Richard Lane
1653 –1658
Edward Herbert
1658 –1667
Edward Hyde
Jarl av Clarendon .
1667 –1672
Orlando Bridgeman
seglvaktar
1672 –1673
Anthony Ashley-Cooper
Jarl av Shaftesbury .
1673 –1682
Heneage Finch
Jarl av Nottingham , seglvaktar til 1675 .
1682 –1685
Francis North
Baron Guilford.
1685 –1688
George Jeffreys
Baron Jeffreys.
1689 –1693
Komité
1693 –1700
John Somers
Baron Somers, seglvaktar til 1697 .
1700 –1705
Nathan Wright
seglvaktar.
1705 –1707
William Cowper
Baron Cowper, seglvaktar.
Rikskanslarar og seglvaktarar i Storbritannia frå 1707 [ endre | endre wikiteksten ]