1836
rok kalendarzowy w XIX wieku, przestępny
Rządzący państwami w 1836
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 15 lutego – wydano akt prawny w sprawie założenie w klasztorze w Liszkowie domu poprawczego dla księży tzw. „zdrożnych” z terenu Królestwa Polskiego[1].
- 15 maja – ostatnie obrączkowe zaćmienie słońca widoczne w Polsce.
- Okupacja Wolnego Miasta Krakowa.
- Konarszczyzna – partyzantka narodowowyzwoleńcza na ziemiach zabranych przez Rosję.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 23 lutego – rewolucja w Teksasie: rozpoczęła się bitwa o Alamo.
- 1 marca – rewolucja w Teksasie: Teksas ogłosił niezależność od Meksyku.
- 2 marca – rewolucja w Teksasie: powstała efemeryczna Republika Teksasu.
- 6 marca – rewolucja w Teksasie: wojska meksykańskie zdobyły fort Alamo i dokonały rzezi obrońców.
- 17 marca – Republika Południowego Peru ogłosiła niepodległość.
- 23 marca – rozpoczęto bicie monet przez mennicę amerykańską przy użyciu maszyny parowej.
- 27 marca – rewolucja w Teksasie: Meksykanie dokonali masakry ponad 300 wziętych do niewoli obrońców misji Goliad.
- 29 marca – w Magdeburgu odbyła się premiera opery komicznej Zakaz miłości albo nowicjuszka z Palermo Richarda Wagnera.
- 20 kwietnia – Alojzy II został księciem Liechtensteinu.
- 21 kwietnia – w bitwie pod San Jacinto armia amerykańska pod dowództwem Samuela Hustona pokonała wojska meksykańskie generała Antonia Lópeza de Santa Anny.
- 15 maja − brytyjski astronom Francis Baily, podczas obserwacji obrączkowego zaćmienia Słońca, odkrył zjawisko zwane dziś perłami Baily'ego, które ma miejsce gdy światło słoneczne przedostaje się przez nierówności na brzegu Księżyca.
- 16 maja – amerykański poeta i nowelista Edgar Allan Poe poślubił swą 13-letnią kuzynkę Virginię.
- 6 czerwca – Fryderyk August II został królem Saksonii.
- 15 czerwca
- Arkansas zostało przyjęte do USA jako dwudziesty piąty stan.
- William S. Otis zgłosił wniosek patentowy na koparkę parową.
- 29 lipca – odsłonięto Łuk Triumfalny w Paryżu.
- 7 września – cesarz Ferdynand I został koronowany w Pradze na króla Czech.
- 2 października – Charles Darwin powrócił do Anglii po 5-letniej podróży dookoła świata na pokładzie HMS Beagle.
- 22 października – Sam Houston został pierwszym prezydentem Republiki Teksasu.
- 24 października – Amerykanin Alonzo Philips opatentował zapałki.
- 25 października – na paryskim Place de la Concorde odsłonięto 23-metrowy obelisk ze starożytnej świątyni w Luksorze, podarowany Francji w 1831 roku przez kedywa (wicekróla) Egiptu, Muhammada Alego.
- 4 grudnia – członkowie Towarzystwa Demokratycznego Polskiego podpisali w Poitiers we Francji Wielki Manifest.
- 13 grudnia – spłonął Teatro La Fenice w Wenecji.
- 28 grudnia
- Hiszpania uznała niepodległość Meksyku.
- utworzono brytyjską kolonię (późniejszy stan) Australia Południowa ze stolicą w Adelaide.
Urodzili się
edytuj- 2 stycznia – Mendele Mojcher Sforim (jid. מענדעלע מוכר־ספֿרים), żydowski pisarz, ojciec literatury jidysz, pionier nowożytnej literatury hebrajskiej (zm. 1917)
- 6 stycznia - Kazimierz Ruszkiewicz, polski duchowny katolicki, biskup warszawski (zm. 1925)
- 8 stycznia – Lawrence Alma-Tadema, holenderski malarz (zm. 1912)
- 21 lutego – Léo Delibes, francuski kompozytor baletu, opery oraz innych dzieł scenicznych (zm. 1891)
- 24 lutego – Winslow Homer, amerykański malarz, grafik i ilustrator (zm. 1910)
- 16 marca – Andrew Smith Hallidie, amerykański inżynier (zm. 1900)
- 28 marca - Stanisław Janicki, polski inżynier budowlany, hydrolog, wynalazca (zm. 1888)
- 1 kwietnia – Manuel Domingo y Sol, hiszpański duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1909)
- 25 kwietnia - Piotr Wnorowski, polski samorządowiec, prezydent Częstochowy (zm. 1902)
- 17 maja:
- Norman Lockyer, angielski astronom, naukowiec (zm. 1920)
- Wilhelm Steinitz, austriacki szachista (zm. 1900)
- 28 maja – Jan Aleksander Karłowicz, polski etnograf, muzykolog, językoznawca, folklorysta (zm. 1903)
- 30 maja – Aleksander Kotsis, polski malarz (zm. 1877)
- 4 czerwca – Władysław Tarnowski, polski hrabia, pianista, kompozytor, poeta, dramaturg i tłumacz (zm. 1878)
- 23 czerwca - Anna Louisa Walker, brytyjsko-kanadyjska poetka (zm. 1907)
- 24 czerwca:
- Jan Gotlib Bloch, bankier i przedsiębiorca przemysłowy, „król kolei żelaznych” XIX w. (zm. 1902)
- Jakub Glazer, polski duchowny katolicki biskup pomocniczy przemyski (zm. 1898)
- Hermann Karl Rosenbusch, niemiecki petrograf, geolog (zm. 1914)
- 8 sierpnia – Antoni Kocyan, polski leśnik i ornitolog, badacz fauny Tatr (zm. 1916)
- 25 sierpnia - Ludwik Michalski, polsko-szwajcarski przedsiębiorca, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1888)
- 26 września - Edward Likowski, polski duchowny katolicki, arcybiskup poznański, prymas Polski (zm. 1915)
- 20 października – Martin-Luc Huin, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
- 13 listopada – Jarosław Dąbrowski, polski działacz niepodległościowy, generał i naczelny dowódca wojsk Komuny Paryskiej (zm. 1871)
- 14 listopada – Michał Andriolli, polski rysownik, ilustrator książek, malarz (zm. 1893)
- 1 grudnia - Eduard Herrmann, niemiecki duchowny katolicki, biskup pomocniczy warminski (zm. 1916)
- 19 grudnia - Ambroży Towarnicki, polski lekarz, polityk, naczelnik Rzeszowa (zm. 1884)
- 27 grudnia – Walery Antoni Wróblewski, generał polski, uczestnik Komuny Paryskiej (zm. 1908)
- data dzienna nieznana:
Zmarli
edytuj- 31 stycznia – Maria Krystyna Sabaudzka, królowa Obojga Sycylii, błogosławiona katolicka (ur. 1812)
- 7 kwietnia – William Godwin, angielski publicysta polityczny (ur. 1756)
- 20 kwietnia – Jan I, książę Liechtensteinu (ur. 1760)
- 5 maja – Nunzio Sulprizio, włoski święty katolicki (ur. 1817)
- 10 czerwca – André Marie Ampère, francuski fizyk i matematyk (ur. 1775)
- 20 czerwca – Emmanuel-Joseph Sieyès, francuski duchowny i polityk (ur. 1748)
- 26 czerwca – Claude Joseph Rouget de Lisle, francuski kapitan i inżynier wojskowy, autor Marsylianki (ur. 1760)
- 28 czerwca – James Madison, czwarty prezydent USA (ur. 1751)
- 4 lipca – Katarzyna Jarrige, francuska tercjarka dominikańska, błogosławiona katolicka (ur. 1754)
- 21 sierpnia – Claude-Louis Navier, francuski inżynier i fizyk, który głównie specjalizował się w mechanice (ur. 1785)
- 3 września – Daniel Mendoza, angielski bokser z okresu walk na gołe pięści (ur. 1764)
- 6 listopada:
- Karol X Burbon, król Francji (ur. 1757)
- Karel Hynek Mácha, czeski pisarz i poeta (ur. 1810)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 11 lutego
- Ostatki: 16 lutego
- Popielec: 17 lutego
- Niedziela Palmowa: 27 marca
- Wielki Czwartek: 31 marca
- Wielki Piątek: 1 kwietnia
- Wielka Sobota: 2 kwietnia
- Wielkanoc: 3 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 4 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 12 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 22 maja
- Boże Ciało: 2 czerwca
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ biblioteka_instytutu [online], ujk.edu.pl [dostęp 2024-04-27].
