Rubieżewicze

Rubieżewicze
Рубяжэвічы
	; Kościół św. Józefa
Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	stołpecki
Sielsowiet	Rubieżewicze
Populacja (2009); • liczba ludności	; 220
Nr kierunkowy	+375 177
Kod pocztowy	222142
Tablice rejestracyjne	5
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Rubieżewicze
	Położenie na mapie Białorusi Rubieżewicze
	53°41′N 26°52′E/53,683333 26,866667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rubieżewicze (biał. Рубяжэвічы, Rubiażewiczy) – agromiasteczko w rejonie stołpeckim, w obwodzie mińskim na Białorusi, leżąca pomiędzy rzekami Suła i Przekul. Centrum administracyjne rubieżewickiego sielsowietu. Siedziba parafii prawosławnej (pw. św. Mikołaja Cudotwórcy)^[2] i rzymskokatolickiej (pw. św. Józefa).

Historia

Miasto magnackie hrabstwa kojdanowskiego położone było w końcu XVIII wieku w powiecie mińskim województwa mińskiego^[3].

Wiosną 1906 roku rosyjska policja wykryła w majątku Rubieżewicze tajną polską szkołę. Nauczyciele otrzymali kary^[4]. Od 1919 Rubieżewicze znajdowały się pod polską administracją, a w latach 1921–1945 leżały na terytorium II Rzeczypospolitej w pobliżu granicy z Białoruską SRR, były miasteczkiem i siedzibą wiejskiej gminy Rubieżewicze.

W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w w województwie nowogródzkim, w powiecie stołpeckim^[a]^[5]. W 1921 miejscowość liczyła 1509 mieszkańców, zamieszkałych w 240 budynkach, w tym 1115 Polaków, 261 Żydów, 130 Białorusinów i 3 osoby innej narodowości^[b]. 903 mieszkańców było wyznania mojżeszowego, 498 rzymskokatolickiego i 108 prawosławnego^[5].

Od 1 grudnia 1941 do 8 czerwca 1942 istniało tam getto, w którym uwięziono ok. 1,7 tys. osób, także z miejscowości Naliboki. W listopadzie 1942 rozstrzelano ok. 1000 osób. Obecnie w miejscu egzekucji, pod miastem, przy drodze do Dzierżyńska, znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie^[6].

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Zabytki

Kościół św. Józefa, parafialny
Cmentarz żydowski
Drewniany młyn wodny nad Sułą – obecnie w ruinie

Zabytki zniszczone

Cerkiew cmentarna
Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy
Kościół św. Antoniego z Padwy - drewniany, zniszczony w 1972
Synagoga

Inne obiekty

Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z 2000 r., parafialna^[2]

Rubieżewicze w kulturze

Miejscowość pojawia się na kartach powieści Sergiusza Piaseckiego Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy^[7].

Uwagi

↑ do 1920 mińskim
↑ Innej niż polska, białoruska, niemiecka i żydowska. Wśród osób innych narodowości zamieszkujących gminę Rubieżewicze było 14 Rosjan i 4 Litwinów. Skorowidz nie wyszczególnia narodowości osób z grupy inne z podziałem na miejscowości

Przypisy

↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
↑ ^a ^b Приход храма Святителя Николая Чудотворца д. Рубежевичи. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-12]. (ros.).
↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.
↑ Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. s. 34.
↑ ^a ^b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Województwo Nowogródzkie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.
↑ Gmina żydowska przed 1939. Żydowski Instytut Historyczny, 2001-02-17. [dostęp 2009-12-31].
↑ Sergiusz Piasecki: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy. Dziekanów Leśny: LTW, 2020, s. 186. ISBN 978-83-7565-297-0.

Bibliografia

Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211. ISBN 978-83-227-2629-7.

Linki zewnętrzne

Miasteczko Rubieżewicze. radzima.org. [dostęp 2009-12-31]. (biał. • ang. • pol. • ros.).
Rubieżewicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 877 .

[uwaga1-5] 1920 mińskim

[uwaga2-7] Innej niż polska, białoruska, niemiecka i żydowska. Wśród osób innych narodowości zamieszkujących gminę Rubieżewicze było 14 Rosjan i 4 Litwinów. Skorowidz nie wyszczególnia narodowości osób z grupy inne z podziałem na miejscowości

[spis-1] Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).

[epa-2] Приход храма Святителя Николая Чудотворца д. Рубежевичи. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-12]. (ros.).

[3] Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.

[4] Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. s. 34.

[przypis1-6] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Województwo Nowogródzkie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.

[8] Gmina żydowska przed 1939. Żydowski Instytut Historyczny, 2001-02-17. [dostęp 2009-12-31].

[9] Sergiusz Piasecki: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy. Dziekanów Leśny: LTW, 2020, s. 186. ISBN 978-83-7565-297-0.

[2]

[1]

[3]

[4]

[a]

[5]

[b]

[6]

[7]