Eduard Wirths
Ten artykuł od 2011-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
SS-Sturmbannführer | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1945 |
Formacja | |
Stanowiska |
lekarz w Dachau, Neuengamme, Auschwitz-Birkenau, Bergen-Belsen |
Odznaczenia | |
Eduard Wirths (ur. 4 września 1909 w Würzburgu, zm. 20 września 1945 w Hövelhof) – zbrodniarz hitlerowski, doktor medycyny, lekarz SS w obozach koncentracyjnych Dachau, Neuengamme, Auschwitz-Birkenau, Mittelbau-Dora i Bergen-Belsen oraz SS-Sturmbannführer.
Według swojego osobistego sekretarza obozowego w Auschwitz:
Wirths nie miał w swym wrodzonym charakterze nic z brutala, ale po przyjęciu do SS uległ zezwierzęceniu.
Kierował selekcjami niezdolnych do pracy więźniów do komór gazowych i nadzorował akcję 14f13. Wybierał również więźniów do pseudoeksperymentów medycznych. Samodzielnie natomiast Wirths prowadził od marca 1943 badania doświadczalne nad rakiem szyjki macicy[1]. Polegały one na wziernikowym badaniu szyjki, przy użyciu płynu Lugola i kwasu octowego, które miało na celu wykrywanie stanów przedrakowych. Jeśli przypadek wydawał się mu podejrzany, Wirths dokonywał rodzaj stożkowej amputacji szyjki, odsyłając materiał do pracowni histopatologicznej w Monachium. Doświadczenia te przeprowadzane były bez żadnego planu naukowego, na chybił trafił. Wirths kazał sobie pomagać niemieckiemu lekarzowi-więźniowi dr Samuelowi, którego polecił później zgładzić na krótko przed ewakuacją obozu. Z drugiej strony wiódł ciągłe spory z wydziałem II – politycznym (Abteilung II – Politische Abteilung) obozu (obozowej ekspozyturze Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy w Auschwitz).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od 1 maja 1933 do 1 sierpnia 1934 członek SA, NSDAP (nr partyjny 3 139 549) oraz SS (nr identyfikacyjny 311 594), z przydziałem do 13. pułku Allgemeine-SS w Stuttgarcie, a następnie 32. pułku tej formacji w Heidelbergu.
W dniu 1 września 1939 wcielono go do czynnej służby w Oddziałach Dyspozycyjnych SS (SS-Verfügungstruppen). Służył w nich do 15 lutego 1940, po czym przeniesiono go na stanowisko naczelnego lekarza 16. pułku SS-Totenkopfverbände, stacjonującego w Dachau. Następnie brał udział w działaniach bojowych różnych jednostek Waffen-SS, m.in. specjalnego pułku SS-Kirkenes, z którym brał udział w walkach na froncie wschodnim.
Wirths był lekarzem obozowym (SS-Lagerarzt) w Dachau od 22 kwietnia 1942 do 14 lipca 1942, a następnie został naczelnym lekarzem garnizonowym (SS-Standortarzt) w Neuengamme. 1 września 1942 – przeniesiono go na takie samo stanowisko do Auschwitz-Birkenau, które piastował do 27 stycznia 1945. Następnie Wirths został naczelnym lekarzem garnizonowym w Mittelbau-Dora (Nordhausen) między 28 stycznia 1945 a kwietniem 1945, po czym objął taką samą funkcję w Bergen-Belsen. Został odznaczony m.in. Krzyżem Żelaznym II Klasy (Eisernes Kreuz II Klasse) oraz Wojennym Krzyżem Zasługi II i I Klasy z Mieczami (Kriegsverdienstkreuz II und I Klasse mit Schwertern).
W 1944 został ostrzeżony o istnieniu na terenie Auschwitz organizacji konspiracyjnej. Wirths oddawał tejże organizacji liczne usługi. Nakazał także zaprzestania selekcji w szpitalu, czym przyczynił się do uratowania jednego z członków kierownictwa ruchu oporu.
W lecie 1945 Wirths oddał się w ręce Brytyjczyków i we wrześniu tego roku popełnił samobójstwo w więzieniu[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eduard Wirths / Eksperymenty / Historia / Auschwitz-Birkenau [online], www.auschwitz.org [dostęp 2023-05-22] .
- ↑ Międzynarodowy Komitet Oświęcimski , Międzynarodowy Komitet Oświęcimski :: Pamięć o wczoraj, odpowiedzialność za jutro [online], www.auschwitz.info [dostęp 2023-05-22] (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Autobiografia Rudolfa Hössa, komendanta obozu oświęcimskiego, Warszawa 1989, s. 322
- Klee Ernst, Auschwitz. Medycyna III Rzeszy i jej ofiary, Kraków 2001, s. 54
- Langbein Hermann, Ludzie w Auschwitz, Oświęcim 1994, passim
- Lasik Aleksander, Eduard Wirths, [w:] „Biuletyn Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem”, nr 17, Warszawa 1993, s. 5–20
- Y. Ternon, S. Helman, Historia medycyny SS, Warszawa 1973
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Członkowie SA
- Lekarze SS
- Niemieccy zbrodniarze wojenni w okresie II wojny światowej
- Odznaczeni Krzyżem Żelaznym
- Politycy NSDAP
- Personel Auschwitz-Birkenau
- Personel Bergen-Belsen
- Personel Dachau
- Personel Mittelbau-Dora
- Personel Neuengamme
- Niemieccy samobójcy
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojennej
- Urodzeni w 1909
- Zmarli w 1945
- Ludzie urodzeni w Würzburgu