George Fox
George Fox (ur. w lipcu 1624 [jul.][1], zm. 13 stycznia?/23 stycznia 1691[2]) – angielski dysydent i założyciel Religijnego Towarzystwa Przyjaciół, skupiającego chrześcijan powszechnie znanych jako kwakrzy. Żył w czasach wielkiego przewrotu społecznego. Wystąpił przeciwko władzom religijnym i politycznym, zaproponował radykalne i bezkompromisowe podejście do wiary chrześcijańskiej. Jeździł po całej Wielkiej Brytanii jako kaznodzieja, za co był prześladowany przez władze.
Życie i działalność
[edytuj | edytuj kod]Narodził się w purytańskiej wiosce, w Drayton-in-the-Clay (Leicestershire), znanej dziś jako Fenny Drayton. Jego ojciec, Christopher Fox, był tkaczem. George był najstarszym spośród czworga rodzeństwa[3].
W roku 1647 zaczął głosić w miejscach publicznych[4]. Skrytykował decyzję sędziów, którzy skazali na śmierć kobietę przyłapaną na popełnieniu kradzieży[5]. Był przeciwnikiem płacenia dziesięcin, składania przysięgi oraz służby wojskowej. Z tego powodu popadł w konflikt z władzami świeckimi oraz religijnymi. W 1649 roku uwięziony został w Nottingham i było to jego pierwsze uwięzienie[6]. W 1650 roku został uwięziony w Derby za bluźnierstwo. Fox na rozprawie powiedział do sędziego: „Drżyj przed sądem Bożym”. Po tym wydarzeniu zwolenników Foxa nazwano „Quakers” (drżący)[7][8]. W sumie był więziony osiem razy. Ostatnie uwięzienie miało miejsce w roku 1675[9].
Fox kilkakrotnie spotkał się z Cromwellem. Podczas drugiego spotkania, które miało miejsce w 1656 roku, przywitał Cromwella słowami „lay down his crown at the feet of Jesus” (złóż swoją koronę u stóp Jezusa). Fox domagał się od Cromwella wolności religijnej dla swoich zwolenników[10].
W 1654 roku przeprowadził misję, wraz z 60 swoimi zwolennikami, w południowej Anglii. Następnie głosił w Szkocji (1657–1658), Walii (1657), Irlandii (1669), Indiach Zachodnich oraz Ameryce (1671–1673), w Holandii (1677 oraz 1684) i Niemczech (1677). Po roku 1660 Fox słał listy do znaczących polityków oraz osób w różnych krajach świata, m.in. do papieża, tureckiego sułtana, a także do chińskiego cesarza[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ George Fox, Rufus Matthew Jones, George Fox, an autobiography;, Philadelphia : Ferris & Leach, 1903 [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Fox George, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-08-08].
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 1.
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 18-19.
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 66.
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 40-43.
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 52-58.
- ↑ Sekty Luteranie.pl
- ↑ a b George Fox founder of the Society of Friends. [dostęp 2016-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)].
- ↑ Nickalls 1952 ↓, s. 274.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John L. Nickalls: The Journal of George Fox. Cambridge University Press, 1952. ISBN 0-941308-05-7. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
- William Robertson Nicoll: George Fox's Journal. London: 1903.
- George Fox, An Autobiography, wyd. Rufus M. Jones, Philadelphia: 1906.