Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Przejdź do zawartości

Lucjan Grabowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucjan Grabowski
Ilustracja
Lucjan Grabowski (1935)
Pełne imię i nazwisko

Lucjan Kazimierz Grabowski

Data i miejsce urodzenia

19 marca 1871
Tarnów

Data i miejsce śmierci

24 października 1941
Lwów

Zawód, zajęcie

astronom, geodeta

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Lucjan Grabowski (ur. 19 marca 1871 w Tarnowie, zm. 24 października 1941 we Lwowie) – polski astronom i geodeta, profesor astronomii sferycznej i geodezji wyższej na Politechnice Lwowskiej, członek Towarzystwa Naukowego Lwowskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Maksymiliana i Teodory z Mayerów. W 1889 ukończył gimnazjum w Tarnowie i po jednorocznej służbie wojskowej zapisał się na studia w Uniwersytecie Jagiellońskim. W czasie studiów (od 1 października 1892 do końca września 1895) pełnił funkcję asystenta w Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1895–1900 studiował astronomię i nauki fizyczne na uniwersytetach w Bonn i Monachium, uzyskując stopień doktora. Zajmował się badaniami fotometrycznymi gwiazdy Nova Persei w Obserwatorium w Pułkowie koło Petersburga. Wiosną 1902 objął stanowisko adiunkta w Obserwatorium Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1907 pracował jako stypendysta na uniwersytecie w Stuttgarcie, a następnie w Instytucie Geodezyjnym w Poczdamie.

W marcu 1909 został powołany na profesora w katedrze miernictwa w Politechnice Lwowskiej. W 1912 dzięki swojemu wkładowi do nauki polskiej został profesorem zwyczajnym i kierownikiem Katedry Astronomii Sferycznej i Geodezji Wyższej na tejże Politechnice, na stanowisku którym pozostał aż do śmierci. W 1938 otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Warszawskiej[1]. Po wrześniu 1939 pozostał na Politechnice Lwowskiej (nazwa okupacyjna: Lwowski Instytut Politechniczny). Po wkroczeniu Niemców do Lwowa wyrzucony z uczelni wraz z innymi profesorami.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem ponad 50 prac z dziedziny astronomii, geodezji i grawimetrii. Opublikował m.in.: „Theorie des Harmonischen Analysators” (Sitzungsber. d. Akad. in Wien, 1898); „Photometrische Beobachtungen der Nova-Persei” (Mem. d. l' Acad. des Sc. de St. Petersbourg, 1902); „O błędach fizjologicznych przy pomiarach astron. za pomocą mikrometrów okultacyjnych” (Rozpr. Pol. Ak. Umiejętności, 1907); „O odwzorowaniu płaskich wiernokątnych elipsoidy obrotowej” (1928)[4].

Pełnione funkcje

[edytuj | edytuj kod]
  • członek Towarzystwa Naukowego we Lwowie
  • członek Akademii Nauk Technicznych w Warszawie (od 1923)
  • członek Międzynarodowej Unii Astronomicznej (od 1925)
  • członek Narodowego Komitetu Astronomicznego (od 1927)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lista doktorów h. c. PW. [dostęp 2012-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2012)]. (pol.).
  2. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905 – 1918”.
  3. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za wyjątkowo gorliwą, owocną i bezinteresowną współpracę z Wojskowym Instytutem Geograficznym”.
  4. L. Grabowski., O odwzorowaniach płaskich wiernokątnych elipsoidy obrotowej, w których pewien wybrany południk odwzorowuje się jako linja prosta : (komunikat drugi) [online], polona.pl [dostęp 2020-05-12].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 225. [dostęp 2020-06-24].
  • Jerzy Krawczyk: Lwowska Szkoła Geodezyjna. Warszawa: Zespół Historii Geodezji PAN, 1991, s. 17–18.
  • URANIA Czasopismo Astronomiczne popularno-naukowe. Rok 1946 nr 03-04, s. 66.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]