Polityk niezrzeszony
Polityk niezrzeszony – osoba działająca w sferze polityki, zazwyczaj zajmująca stanowisko podlegające wyborowi przez głosujących, niebędąca członkiem żadnej partii lub ruchu politycznego.
W słownictwie politycznym istnieją także określenia polityk niezależny[1] oraz bezpartyjny[2].
Powody, dla których politycy decydują się nie wstępować do partii politycznych, są różne. Niektórzy głoszą poglądy niezgodne z programami istniejących partii politycznych. Inni politycy niezrzeszeni mogą być powiązani z partią polityczną – czasami jako byli członkowie – lub posiadają poglądy zbliżone do niej, ale decydują się nie kandydować w jej imieniu[3][4] lub nie są w stanie z powodu wyboru przez ową partię innego kandydata[5].
Ubiegając się o urząd politycy niezrzeszeni czasami decydują się utworzyć partię lub koalicję z innymi politykami niezrzeszonymi[6][7].
Polska
[edytuj | edytuj kod]W Sejmie IX kadencji zasiada 12 posłów niezrzeszonych[8][9], natomiast w Senacie X kadencji 2 senatorów[10].
W wyborach w 1989 roku jedynym politykiem niezrzeszonym, któremu udało się zdobyć mandat, był Henryk Stokłosa, przedsiębiorca z ówczesnego województwa pilskiego i kandydat do Senatu. W Senacie I kadencji był on jedynym senatorem niezależnym, niepopieranym przez NSZZ „Solidarność”. Stokłosa zdołał utrzymać mandat senatora w okręgu pilskim, aż do porażki w wyborach w 2005 roku[11].
Ze względu na system wyborczy funkcjonujący w Polsce, uzyskanie mandatu do Sejmu jako polityk niezależny jest możliwe tylko poprzez porozumienie z partią polityczną lub komitetem wyborczym. Przykładem polityczki, która uzyskała mandat, mimo że nie była członkinią partii politycznej, jest Agnieszka Dziemanowicz-Bąk[12], która uzyskała mandat poselski kandydując z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej (obecnie Nowa Lewica) w wyborach parlamentarnych w 2019 roku.
Art. 132. Konstytucji RP zabrania Prezydentowi RP piastowania „żadnego innego urzędu ani pełnienia żadnej funkcji publicznej, z wyjątkiem tych, które są związane ze sprawowanym urzędem.”[13] W związku z tym prezydenci III RP również zwyczajowo (choć nie jest to konieczność) rezygnują z członkostwa w partiach politycznych, do których należeli w momencie wyboru, przed rozpoczęciem pełnienia obowiązków głowy państwa[14][15].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kalka językowa z angielskiego independent.
- ↑ Adam Gędźwiłł , Bezpartyjni prezydenci miast i ich znaczenie dla lokalnej polityki, „Studia Regionalne i Lokalne”, 2010 .
- ↑ Bernie Sanders's most radical move | The Washington Post [online], web.archive.org, 5 lutego 2016 [dostęp 2022-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-05] .
- ↑ Analysis | Bernie Sanders is still borrowing the Democratic Party, „The Washington Post”, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-08-05] (ang.).
- ↑ Los Angeles Times: Archives - Lieberman Is Defeated in Primary [online], web.archive.org, 18 czerwca 2013 [dostęp 2022-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-18] .
- ↑ Independent Group of MPs to become political party - BBC News [online], web.archive.org, 29 marca 2019 [dostęp 2022-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-29] .
- ↑ Ruch Samorządowy „Bezpartyjni” chce być alternatywą dla partii politycznych [online], www.portalsamorzadowy.pl [dostęp 2022-08-05] (pol.).
- ↑ Posłowie niezrzeszeni – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.sejm.gov.pl [dostęp 2022-07-04] .
- ↑ Według indeksów Sejmu RP poseł niezrzeszony jest osobą, która nie należy do żadnego koła lub klubu parlamentarnego. Nie oznacza to jednak braku przynależności do partii lub innej organizacji politycznej.
- ↑ Senatorowie / Kluby i koła / Senat Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.senat.gov.pl [dostęp 2022-07-04] .
- ↑ Wybory 2005 [online], wybory2005.pkw.gov.pl [dostęp 2022-08-05] .
- ↑ W momencie uzyskania mandatu poselskiego w październiku 2019 roku Agnieszka Dziemanowicz-Bąk nie była członkinią partii politycznej. Wcześniej należała do Partii Razem, a w 2021 roku dołączyła do Nowej Lewicy.
- ↑ Rozdział V. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. [online], lexlege.pl [dostęp 2022-07-04] (pol.).
- ↑ PAP/TVN24, Komorowski bezpartyjny, ale z poparciem Platformy [online], Newsweek, 6 lutego 2015 [dostęp 2022-08-05] (pol.).
- ↑ p, Andrzej Duda zrzekł się członkostwa w PiS [online], Newsweek, 26 maja 2015 [dostęp 2022-08-05] (pol.).