Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Przejdź do zawartości

Stanisław Saks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Saks
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1897
Kalisz

Data i miejsce śmierci

23 listopada 1942
Warszawa

docent nauk matematycznych
Specjalność: teoria funkcji, analiza funkcjonalna
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1922

Habilitacja

1926

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski
Politechnika Warszawska
Uniwersytet Lwowski

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II stopnia Medal Niepodległości

Stanisław Saks (ur. 30 grudnia 1897 w Kaliszu, zm. 23 listopada 1942 Warszawie) – polski matematyk zaliczany do lwowskiej szkoły matematyki, docent Uniwersytetu Warszawskiego, autor prac z teorii funkcji i analizy funkcjonalnej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Filipa Saksa i Emmy z domu Bosak, miał siostrę. Początkowo uczył się w kaliskiej Szkole Handlowej. W 1907 rodzina przeniosła się do Warszawy, tam Saks kontynuował naukę w prywatnym gimnazjum Kreczmara, które ukończył w 1915. W tym samym roku zapisał się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie studiował matematykę[1].

Został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, pisywał dla gazety „Robotnik”. Był uczestnikiem powstań śląskich, został odznaczony w 1921 Śląską Wstęgę Waleczności i Zasługi przyznaną przez naczelnego komendanta wojsk powstańczych, w 1922 Krzyżem Walecznych, a w 1938 został odznaczony Medalem Niepodległości[2]. Następnie powrócił na studia doktoranckie na UW, doktorat otrzymał w 1922, tam też habilitował się w 1926. Do czasu rozpoczęcia II wojny światowej (1939) był wykładowcą UW i Politechniki Warszawskiej. Po wybuchu wojny z Niemcami wstąpił do polskiej armii, potem ewakuował się do zajętego przez Sowietów Lwowa, gdzie z innymi słynnymi matematykami uczył na tamtejszym Uniwersytecie. Po zajęciu Lwowa przez Niemców (1941) wrócił do Warszawy, tam został aresztowany i zamordowany[3].

Żonaty z Zofią Karoliną z d. Korzeniowską (1902–1992), z którą miał jednego syna Marka[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Małgorzata Przeniosło. Stanisław Saks wychowanek warszawskiej szkoły matematycznej. „Studia Żydowskie. Almanach”. 1, s. 77-88, 2011. Akademia Zamojska. (pol.). 
  2. Centralne Archiwum Wojskowe, Akta Medalu Niepodległości, sygn. MN 27.VI.1938, Życiorys i przebieg pracy ideowo-niepodległościowej S. Saksa; Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, Akta Studenckie, sygn. RP 411, k. 1–4; A. Zygmund, Stanisław Saks (1897–1942), „Wiadomości Matematyczne” 1982, t. 24, z. 2, s. 145; A. Śródka, Uczeni polscy, t. 4, Warszawa 1998, s. 17
  3. a b publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Stanisław Saks w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam B. Empacher, Zbigniew Sęp, Anna Żakowska, Wojciech Żakowski Mały słownik matematyki, Wiedza powszechna, Warszawa 1975

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]