په اوکراین باندې د روسیې په برید کې ښځې
په اوکراین باندې د روسیې برید چې د ۲۰۲۲ زکال د فبروري په ۲۴ مه پیل شو په اوکراین او روسیې دواړو کې یې په ښځو پام وړ اغېز درلود؛ هغه که په جګړه کې د جنګیالیو په توګه بوختې وې او یا هم ملکي ښځې وې. دغه برید لامل وګرځېد څو د اوکراین د پوځ په لیکو کې د ښځو ونډه زیاته شي او همدارنګه ګڼ شمېر نورې اړ شوې څو له خپل هېواد څخه نورو هېوادونو ته کډه وکړي. په روسیه کې ښځو بیا د جګړې ضد خوځښت رهبري کړ. [۱][۲][۳][۴][۵]
د اوکراین لومړۍ مېرمنې اولنا زلنسکا څرګنده کړه چې «زموږ مقاومت، زموږ د راتلونکې بریا په توګه په ځانګړې توګه ښځینه څېره خپله کړې» او همدارنګه یې هغه اوکرایني ښځې وستایلي چې په پوځ کې خدمت کوي، د جګړې پر مهال د خپلو ماشومانو په لویولو بوختې دي او اړین خدمتونه وړاندې کوي. ملګرو ملتونو ته اړوند د جنسیتي برابرۍ او د ښځو د پیاوړتیا بنسټ دغه برید د «ښځو او نجونو پر وړاندې کړکېچ» وباله او څرګنده یې کړه «چې د جنسیت پر بنسټ د تاوتریخوالي او قاچاق له زیاتوالي رانیولې د بې وزلۍ تر زیاتوالي او همدارنګه د هوسا ژوند تر له منځه تلو پورې، اوکرایني ښځې او نجونو د جګړې له جدي اغېزو سره مخ دي». [۶][۷]
مخینه
[سمول]په ۲۰۱۴ زکال کې د اوکراین او روسیې ترمنځ د جګړې له پیله د اوکراین په پوځ کې د ښځو ونډې پام وړ پراختیا ومونده، له دې ډلې ګڼ شمېر هغه ځایګي چې وړاندې یوازې نارینه و ترلاسه کولای شول ښځو هم ورته اجازه ومونده او له امله یې د پوځي خدمت کوونکو ښځینه وو شمېر دوه چنده شو. اوکرایني ښځو د لومړۍ نړیوالې جګړې له مهاله د وسله والو ځواکونو په لیکو کې خدمت کړی، خو په ۲۰۱۴ زکال کې په دونباس کې د جګړې د پیلېدو تر مهاله په رسمي توګه د پخوانیو جنګي سرتېرو په توګه نه پېژندل کېدلې او ورته بشپړ حقوق نه ورکول کېدل. د ۲۰۲۱ زکال د ډسمبر له لومړیو څخه ښځې په یو شمېر چارو کې له وړاندې ثبت شوې. له دې سره بیا هم د اوکرایني پوځ په لیکو کې د ښځو پر وړاندې تبعیض، ځورونې او تاوتریخوالي شتون لري. اوکراینۍ ملکي ښځې هم د جګړې په اوږدو کې له ګواښونو او یو شمېر مهمو مسایلو سره مخ شوې. ورته مهال په اوکراین کې رومانیايي ښځې د تبعیض له ځانګړي کچې سره مخ شوې، هغه چې د کورني بې ځایه شوي حالت له منلو ډډه کوي او له شدید نژادي تبعیض سره مخ دي. [۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]
په نړیواله کچه ښځې او نجونې د بې ځایه کېدو او همدارنګه په ټولنه کې د عادي خوندیتوبونو د له منځه تلو له امله له ډېرو ګواښونو سره مخ کېږي او د ډېرو له خوا له جنسي تاوتریخوالو څخه په جګړه، شخصیت وژنه، شکنجې او سیاسي ځپلو کې کار اخیستل کېږي. د جنسیتي برابرۍ او د ښځو د پیاوړتیا اړوند د ملګرو ملتونو د ادارې د څرګندونو پر بنسټ څه باندې ۷۰ سلنه ښځې په کړکېچنو حالاتو کې د جنسیت پر بنسټ له تاوتریخوالي سره مخ کېږي، همدارنګه د لنست طبي ژورنال په خپرو شوو چارو کې موندل شوې چې هغه ښځې او نجونې چې د وسله والو نښتو تر اغېز لاندې راځي د زیان اړونکو تجربو له پراخې کچې سره مخ کېدونې دي. [۱۸]
د اوکراین په پوځ کې ښځې
[سمول]ګڼ شمېر ښځې په دواطلبه بڼه چمتو شوې دي د اوکرایني ځواکونو په لیکو کې د دغه برید پر وړاندې ودرېږي. د جورجیا ایالت له پوهنتون څخه میا بلوم او سوفیا موسکالینکو څرګندوي چې «اوکراینۍ ښځې له تاریخي پلوه له داسې خپلواکیو برخمنې وې چې لا د نړۍ په زیاتو برخو کې یې شتون نه درلود» همدارنګه «اوکراین د ښځو د ونډې اړوند چې کولای شي له خپل ملت څخه یې د دفاع په برخه کې د رهبرانو په توګه ترسره کړي ځانګړی لرلید لري». د الجزیرې شبکې د ۲۰۲۲ زکال په سپټمبر میاشت کې د اوکرایني پوځي چارواکو له قوله راپور خپور کړ چې: «د اوکراین په وسله وال پوځ کې شاوخوا ۵۰ زره ښځې په جګړه ییزو او غیر جګړه ییزو چارو بوختې دي چې له دغې شمېرې څخه ۱۰ زره یې اوس مهال د جګړې په لومړۍ کرښه کې دي یا هم په هغو دندو بوختي دي چې لامل ګرځېدلې دوی د جګړې لومړۍ کرښې ته ولېږل شي. دا په داسې حال کې ده چې له جګړې وړاندې ۳۲ زره ښځو په پوځ کې شتون درلود».[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴]
د ۲۰۲۲ زکال په اکتوبر میاشت کې د روسیې او اوکراین ترمنځ د ښځینه بندیانو تبادله ترسره شوه؛ په دغه تبادله کې ۱۳۸ اوکراینۍ ښځې وسپارل شوې چې ۳۷ یې هغه وې چې د آزوف سټال په جګړه کې یې ونډه لرله.[۲۵]
په جګړه کې فعال نور برخه اخیستونکي
[سمول]د روسیې او د لوهانسک د خلکو د جمهوریت/د دونباس د خلکو د جمهوریت ځواکونه
[سمول]د روسیې په وسله والو ځواکونو کې د پرسونل د اوږد مهاله کمښت اړوند د ۲۰۰۸ زکال د روسیې د پوځي اصلاحاتو را وروسته د روسیې د دفاع وزارت د دغو تشو د ډکولو په موخه ډېرې لږ هڅې وکړې څو هغه د ښځو په ګمارنې ډکې کړي. له ۲۰۱۰ زکال وروسته هغه ښځې چې له پوځ سره یوځای شوې ډېرو یې (۶۷٪) د مالي اړتیاوو له امله او ډېر لږ شمېر یې (۶٪) د مسلکي موخو لپاره پوځ ټاکلی و. په داسې حال کې چې ډېرې ښځې د ۲۰۱۰مې لسیزې پر مهال له پوځ سره د یوځای کېدو په هڅه کې وې (د بېلګې په توګه، ښځو د نارینه و په پرتله په پوځي پوهنتون کې د شاملېدو ډېر غوښتنلیکونه سپارلي و)، هغوی له سیستماتیک تبعیض سره مخ شوې ځکه چې ښځو د جګړې په لومړۍ کرښه کې د جګړه کوونکي رول د لرلو اجازه نه لرله او همدارنګه یې نه شو کولای د ډګروالۍ (په روسي: полковник) له رتبې لوړه رتبه ترلاسه کړي؛ له همدې امله هغوی د «موټر چلونې، میخانیکي، نښه ویشتونکې او توپچي» دندې رد کولې. د روسیې د دفاع وزیر سرګئی شویګو د ۲۰۲۰ زکال په مۍ میاشت کې څرګنده کړه چې نږدې ۴۱ زره ښځې (د فعالې دندې لرونکو ځواکونو شاوخوا ۴.۲۶ سلنه) د روسیې په وسله وال پوځ کې ځای پر ځای شوې دي. ورته مهال په ۲۰۲۰ زکال کې د روسیې د عمومي افکارو د دولتي څېړنیز مرکز (VTsIOM) د نظر پوښتنې له مخې ۶۳ سلنه روسي وګړو ویلي و چې نه غواړي لوڼې یې له پوځ سره یوځای شي (۴۲ سلنه نورو ویلي و چې «پوځي توب د ښځو کار نه دی او یوازې نارینه و ته اړوندېږي»). [۲۶][۲۷]
د ۲۰۲۲ زکال د فبروري په ۲۴ مه پر اوکراین له برید یوه اونۍ وړاندې جلا غوښتونکو د ډونټسک د خلکو جمهوریت او د لوهانسک د خلکو جمهوریت له خپلو سیمو څخه د ۱۸ کلنو څخه تر ۵۵ کلنو نارینه و پر تګ ممنوعیت ولګاوه څو ډاډ ترلاسه کړي چې هغوی جبري خدمت کولو ته د لاسرسي وړ دي. [۲۸][۲۹]
خبریالان
[سمول]ښځو په دغه برید کې د خبریالانو په توګه پام وړ رول لوبولی. د اسوشټیډ پرس خبریالې لین البر څرګنده کړې چې «په اوکراین کې د راپور ورکوونکو ښځو حضور د سنتي تمو او رولونو د بګرونډ پر خلاف تنظیم شوی دی»، او دغه حضور «د جګړې د راپورورکونې طبیعت بدل کړی. دوی د جګړې تاکتیکونه تر پوښښ لاندې راولي، خو د هغو تاوانونو ته هم برابر پام لري». ښځینه خبریالانې د دغه برید په اوږدو کې له ځانګړو ستونزو سره مخ شوې دي. د فارین پالیسي په خبره ښځې د دغه برید اړوندو خبري مقالاتو «د ټولو کارپوهانو، د کیسو د قهرمانانو یا منابعو» ۲۳ سلنه برخه جوړوي. د دغه برید اړوندې اضافه رسنیزې خپرونې او بحثونه په بهر کې د میشتو اوکرایني ښځینه خبریالانو له خوا برابرېږي، دوی د روسي تبلیغاتو سره د مبارزې په موخه هڅې کوې او د دغه وضعیت اړوند خلک خبروي او هغوی مرستې ته هڅوي. [۳۰][۳۱][۳۲][۳۳][۳۴]
د مارچ په ۲۳ مه د هغو پنځو خبریالانو له ډلې چې تائید شوه د دغه برید په اوږدو کې وژل شوي دوه یې د الکساندار کووشینوا او اکسانا باولینا په نومونو ښځینه خبریالانې دي. فارین پالیسي د کووشینوا له مړینې وروسته د اوکراین د راډیو د خبریالې ایرینا اسلاوینسکا له خولې ویلي: «په خواشینۍ سره دغه ډول پېښې په جګړه کې اوکرایني ښځینه خبریالانو ته پېښېږي» د هغې په خبره دوی اړ دي د نښتو په ځای کې د راپور ورکونې په موخه د پاتې کېدو یا هم له خپلو کورنیو سره د تېښتې څخه یو انتخاب کړي، سربېره پر دې دوی د جنسي تاوتریخوالي له ګواښ سره هم مخ دي.[۳۵][۳۶][۳۷]
سرچينې
[سمول]- ↑ (په 2022-03-18 باندې). Russian bombs kills 'heroic, brave and courageous' Ukrainian LGBT+ activist. PinkNews.
- ↑ (په 2022-03-08 باندې). 5 Women To Follow On Social Media For An Insight Into Ukrainian Life Right Now. HuffPost.
- ↑ (په 2022-03-21 باندې). What Germany's turning point means for its feminist foreign policy. Politico.
- ↑ (په 2022-03-15 باندې). Another deeply gendered war is being waged in Ukraine. Al Jazeera.
- ↑ (په 2022-03-03 باندې). How Women Forced Ukraine to Welcome Them Into the Military. Slate.
- ↑ "In Focus: War in Ukraine is a crisis for women and girls". UN Women. 23 February 2023. Retrieved 6 March 2023.
- ↑ (په 2022-03-22 باندې). Olena Zelenska thanks other first ladies for supporting Ukraine. The Guardian.
- ↑ "Women are changing the face of armed forces in Ukraine". UN Women | Europe and Central Asia (په انګليسي). Retrieved 2021-07-17.
- ↑ . Ukrainian women are volunteering to fight — and history shows they always have. NPR.org.
- ↑ "Ministry of Defense obliged women to register for military service. Journalists among them". imi.org.ua (په انګليسي). Retrieved 2022-08-16.
- ↑ (په October 21, 2019 باندې). Invisible in an invisible war.
- ↑ "What It's Like to Be a Female in the Ukrainian Army". en.hromadske.ua. 17 March 2019. Archived from the original on 15 April 2022. Retrieved 15 May 2023.
{{cite web}}
: External link in
(help); Unknown parameter|خونديځ تړی=
|تاريخ الأرشيف=
ignored (help); Unknown parameter|تاريخ الوصول=
ignored (help); Unknown parameter|خونديځ-تړی=
ignored (help); Unknown parameter|مسار الأرشيف=
ignored (help) - ↑ "Ukrainian Women Face Tough Battle for Equality in Military | Voice of America - English". www.voanews.com.
- ↑ "Ukrainian women find themselves bearing the cost of endless war". The World from PRX.
- ↑ Nidzvetska, Svitlana; Rodriguez-Llanes, Jose M.; Aujoulat, Isabelle; Gil Cuesta, Julita; Tappis, Hannah; van Loenhout, Joris A. F.; Guha-Sapir, Debarati (January 9, 2017). "Maternal and Child Health of Internally Displaced Persons in Ukraine: A Qualitative Study". International Journal of Environmental Research and Public Health. 14 (1): 54. doi:10.3390/ijerph14010054. PMC 5295305. PMID 28075363.
- ↑ (په 11 December 2020 باندې). 'Failed By The System': Women In Eastern Ukraine At 'Heightened Risk' Of Gender-Based Violence.
- ↑ "Roma women and girls in war zones need special protection". April 7, 2021.
- ↑ Dastagir, Alia E. (March 20, 2022). "Terrified children, men left behind, sex trafficking: Women in Ukraine fight a different kind of war". USA TODAY (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ "Women in Ukraine Play a Critical Role in the Fight Against Russia". Time (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ (په 2022-03-18 باندې). Ukrainian women stand strong against Russian invaders.
- ↑ These are the women choosing to stay and fight Russian forces - CNN Video, 9 March 2022, retrieved 2022-03-29
- ↑ O'Reilly, Jonathon (2022-02-03). "Female volunteers 'move like angels' in Ukrainian army as Russia tensions escalate". inews.co.uk (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ Bloom, Mia; Moskalenko, Sophia. "Ukraine's women fighters reflect a cultural tradition of feminist independence". The Conversation (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ (په 17 September 2022 باندې). Ukrainian women joining the military amid Russia's invasion. aljazeera.com.
- ↑ . Ukraine Announces Release of 108 Women in First All-Female Prisoner Exchange with Russia.
- ↑ Chesnut, Mary (18 September 2020). "Women in the Russian Military". CSIS.org. Center for Strategic and International Studies. Retrieved 29 September 2022.
- ↑ Chesnut 2020.
- ↑ "Separatists in Ukraine order 'general mobilisation' amid shelling". www.aljazeera.com (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ "Война Двести десятый день. Онлайн "Медузы"". Meduza (په روسي). Archived from the original on 22 September 2022. Retrieved 21 September 2022.
Закон о мобилизации ограничивает выезд из страны для тех, кто состоит на воинском учете
- ↑ "Ukraine: women journalists reporting on the frontline | Media news". www.journalism.co.uk. 2022-03-22. Retrieved 2022-03-29.
- ↑ Moshavi, Sharon. "Ukraine: How Women Journalists Are Covering the War". International Center for Journalists (په انګليسي). Retrieved 2022-03-29.
- ↑ "In Ukraine, female war reporters build on legacy of pioneers". AP NEWS (په انګليسي). 2022-03-14. Retrieved 2022-03-29.
- ↑ (په 2022-03-20 باندې). Ukrainian Women on the Front Lines but Not in the Headlines. Foreign Policy.
- ↑ ""Do Not Try to Interrupt a Ukrainian Woman": Explaining the War to Europe's Skeptics". Vanity Fair (په انګليسي). 2022-04-06. Retrieved 2022-04-25.
- ↑ (په 2022-03-20 باندې). Ukrainian Women on the Front Lines but Not in the Headlines. Foreign Policy.
- ↑ (په 23 March 2022 باندې). Ukraine war: Russian journalist Oksana Baulina killed in Kyiv shelling. BBC News.
- ↑ (په 2022-03-15 باندې). Ukrainian journalist Oleksandra Kuvshynova working as freelancer for Fox when killed.