బేరియం సల్ఫైడ్

వికీపీడియా నుండి
(BaS నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
బేరియం సల్ఫైడ్
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య [21109-95-5]
పబ్ కెమ్ 6857597
యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య 244-214-4
సి.హెచ్.ఇ.బి.ఐ CHEBI:32590
SMILES [Ba+2].[S-2]
ధర్మములు
BaS
మోలార్ ద్రవ్యరాశి 169.39 g/mol
సాంద్రత 4.25 g/cm3 [1]
ద్రవీభవన స్థానం 1,200 °C (2,190 °F; 1,470 K)
బాష్పీభవన స్థానం decomposes
2.88 g/100 mL (0 °C)
7.68 g/100 mL (20 °C)
60.3 g/100 mL (100 °C)
ద్రావణీయత insoluble in alcohol
వక్రీభవన గుణకం (nD) 2.155
నిర్మాణం
స్ఫటిక నిర్మాణం
Halite (cubic), cF8
Fm3m, No. 225
కోఆర్డినేషన్ జ్యామితి
Octahedral (Ba2+); octahedral (S2−)
ప్రమాదాలు
ఇ.యు.వర్గీకరణ {{{value}}}
R-పదబంధాలు మూస:R20/22, మూస:R31, R50
S-పదబంధాలు (S2), S28, S61
సంబంధిత సమ్మేళనాలు
ఇతరఅయాన్లు {{{value}}}
ఇతర కాటయాన్లు
Magnesium sulfide
Calcium sulfide
Strontium sulfide
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
checkY verify (what is checkY☒N ?)
Infobox references

బేరియం సల్ఫైడ్ అనునది ఒక రసాయన సంయోగ పదార్థం.బేరియం, సల్ఫర్ అను రెండు మూలకాల సమ్మేళనం వలన బేరియం సల్ఫైడ్ ఏర్పడినది.ఇది ఒక అకర్బన సమ్మేళన పదార్థం. ఈ సమ్మేళన పదార్థం యొక్క రసాయనిక ఫార్ములా BaS.బేరియం కార్బోనైట్ (BaCO3, వర్ణకం లిథోపోన్, జింకు సల్ఫైడ్ (ZnS) బేరియం సల్ఫేట్ (BaSO4) వంటి పలు బేరియం సంయోగ పదార్థాల ఉత్పత్తికి బేరియం సల్ఫైడ్ పుర్వగామి (precursor) గా పనిచేయును[2]. ఇతర క్షార మృత్తిక లోహాల చాకోజేనైడ్‌లవలె బేరియం సల్ఫైడ్ను, ఎలక్ట్రాన్ డిస్ప్లేలలో తక్కువ పొడవుగల కాంతి తరంగధ్యైర్ఘ్య ఏమిటర్ (wavelength emitters) గా ఉపయోగిస్తారు.

భౌతిక లక్షణాలు

[మార్చు]

బేరియం సల్ఫైడ్ రంగులేని ఘన స్థితిలో ఉండు ఒక సంయోగపదార్థం.బేరియం సల్ఫైడ్‌యొక్క అణుభారం 169.39 గ్రాములు/మోల్. ఈ సమ్మేళన పదార్థం యొక్క సాంద్రత 4.25 గ్రాములు/సెం.మీ3. బేరియం సల్ఫైడ్ యొక్క ద్రవీభవన స్థానం 1,200 °C (2,190 °F; 1,470K).ఈ రసాయన పదార్థం బాష్పికరణ కన్న ముందే వియోగం చెందును.నీటిలో కరుగుతుంది.నీటి ఉష్ణోగ్రత పెరిగే కొలది, నీటిలో ద్రావణీయత పెరుగుతుంది.ఆల్కహాల్‌లో కరుగదు.

ఆవిష్కరణ-ఉత్పత్తి

[మార్చు]

విన్సేన్టినస్ కాసియోరోలస్ (Vincentinus Casciorolus1571-1624 ) అనునతడు, బారైట్ (barite) అను ఖనిజంగా లభించు బేరియం సల్ఫేట్ (Baso4) ను క్షయికరించడం ద్వారా బేరియం సల్ఫైడ్ ను మొదటి సారి ఉత్పత్తి చేసాడు.[3]. వర్తమాన కాలంలో కాసియోరోలస్ ప్రక్రియలో మార్పు చేసి గతంలో ఉపయోగిస్తున్నపిండి (flour) కి ప్రత్నామ్యాయంగా కోక్ (coke) ను ఉపయోగిస్తున్నారు.ఈ విధానాన్ని కార్బోథేర్మిక్ చర్య అంటారు

BaSO4 + 2C → BaS + 2CO2

బేరియం సల్ఫేట్ కు ఉన్న ఫాస్పారెసేన్స్ ఈ సమ్మేళనంలో ఉండు స్వాభావిక రాగి మాలిన్యం వలన అని తెలుస్తున్నది.

భద్రత

[మార్చు]

బేరియం సల్ఫైడ్ విషపూరితమైనది.నీటితో సంపర్కం వలన హడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ అను విషయుతమైన వాయువును విడుదల చేయును.

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

బేరియం

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Lide, David R., ed. (2006). CRC Handbook of Chemistry and Physics (87th ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 0-8493-0487-3.
  2. Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry" Academic Press: San Diego, 2001. ISBN 0-12-352651-5.
  3. F. Licetus, Litheosphorus, sive de lapide Bononiensi lucem in se conceptam ab ambiente claro mox in tenebris mire conservante, Utini, ex typ. N. Schiratti, 1640. See http://www.chem.leeds.ac.uk/delights/texts/Demonstration_21.htm Archived 2011-08-13 at the Wayback Machine