Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook

Gottfried Leibniz

Matematiko at pilosopong Aleman (1646–1716)

Si Gottfried Wilhelm Leibniz (Leibnitz, von Leibniz, o von Leibnitz din) (Hulyo 1 (Hunyo 21 Lumang Istilo) 1646, LeipzigNobyembre 14 1716, Hanover) ay isang Alemang polimata, tinuring bilang isang unibersal na henyo ng kanyang panahon.

Gottfried Leibniz
Si Leibniz, 1695
Kapanganakan1 Hulyo 1646[1]
  • (Sahonya, Alemanya)
Kamatayan14 Nobyembre 1716[1]
NagtaposPamantasan ng Leipzig[3]
Unibersidad ng Jena[3]
Trabahomatematiko,[4] jurist, pisiko,[5] pilosopo,[6] diplomata, historyador, biblyotekaryo,[7] musicologist, tagasalin, music theorist, manunulat, makatà, inhenyero, soologo, artsibero, biyologo, heologo, logician
Asawanone
Pirma

Bilang isang pilosopo, siya ay isang nangungunang kinatawan ng ika-17 siglong rasyonalismo at idealismo. Bilang isang matematiko, ang kanyang pangunahing tagumpay ay ang pagbuo ng mga pangunahing ideya ng diperensiyal at integral na kalkulo, nang independiyente sa mga kasabay na pag-unlad ni Isaac Newton.[8] Ang mga matematiko ay patuloy na pinapaboran ang notasyon ni Leibniz bilang ang kumbensyonal at mas eksaktong pagpapahayag ng kalkulo.[9][10][11]

Sa pilosopiya at teolohiya, si Leibniz ay kilala sa kanyang optimismo, ibig sabihin, ang kanyang konklusyon na ang ating mundo ay, sa isang kwalipikadong kahulugan, ang pinakamahusay na posibleng mundo na maaaring nilikha ng Diyos, isang pananaw na kung minsan ay tinutuligsa ng ibang mga intelektuwal, tulad ni Voltaire sa kanyang nobelang "Candide". Si Leibniz, kasama sina René Descartes at Baruch Spinoza, ay isa sa tatlong maimpluwensyang maagang modernong rasyonalista. Ang kanyang pilosopiya ay tinataglay din ang mga elemento ng tradisyong eskolastiko, lalo na ang pagpapalagay na ang ilang mahalagang kaalaman sa katotohanan ay maaaring makamit sa pamamagitan ng pangangatwiran mula sa mga unang prinsipyo o mga naunang kahulugan. Inaasahan ng gawa ni Leibniz ang modernong lohika at nakakaimpluwensya pa rin sa kontemporaryong analitikong pilosopiya, tulad ng pinagtibay nitong paggamit ng terminong "posibleng mundo" upang tukuyin ang mga nosyong modal.

Mga sanggunian

baguhin
  1. 1.0 1.1 https://cs.isabart.org/person/109974; hinango: 1 Abril 2021.
  2. http://www.gutenberg.org/files/40957/40957-h/40957-h.htm.
  3. 3.0 3.1 https://plato.stanford.edu/entries/leibniz-physics/.
  4. "Book of a lifetime: Cyclopaedia, By Ephraim Chambers". 20 Setyembre 2013.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/978-94-010-0155-7_22.pdf.
  6. "Germany famous native sons and daughters".
  7. http://www.jstor.org/stable/286114.
  8. Russell, Bertrand (15 Abril 2013). History of Western Philosophy: Collectors Edition (ika-revised (na) edisyon). Routledge. p. 469. ISBN 978-1-135-69284-1.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Extract of page 469.
  9. Handley, Lindsey D.; Foster, Stephen R. (2020). Don't Teach Coding: Until You Read This Book. John Wiley & Sons. p. 29. ISBN 9781119602620.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Extract of page 29
  10. Apostol, Tom M. (1991). Calculus, Volume 1 (ika-illustrated (na) edisyon). John Wiley & Sons. p. 172. ISBN 9780471000051.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Extract of page 172
  11. Maor, Eli (2003). The Facts on File Calculus Handbook. The Facts on File Calculus Handbook. p. 58. ISBN 9781438109541.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Extract of page 58

  Ang lathalaing ito na tungkol sa Matematiko ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.