Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Эчтәлеккә күчү

Фиджи

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Фиджи latin yazuında])
Bu mäqäläneñ latin älifbasındağı igezäge bar.
Фиджи
Байрак
Илтамга
Шигарь Fear God and honour the Queen Edit this on Wikidata
Башкала Сува
Халык саны 905 502 (2017) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1970 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC+12:00
Рәсми тел инглиз теле, фиджи теле, Fici hind tele
География
Мәйдан 18,274 км²
Координатлар 18°S 178°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Хөкүмәт башлыгы Sitiveni Rabuka
Карта
Икътисад
ТЭП 4296 миллион US$ (2021), 4943 миллион US$ (2022) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге Фиҗи дуллыры
Эшсезлек дәрәҗәсе 8% (2014)[1]
Туу күрсәткече 2.564 (2014)[2]
КПҮИ 0.730 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 70.269 ел (2016)[4]
Джини коэффициенты 30.7 (2019)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
Автомобил хәрәкәте ягы сул
Челтәр көчәнеше 240 вольт[6]
Телефон коды +679[7]
ISO 3166-1 коды FJ
ХОК коды FIJ
Интернет домены .fj[7]

Фи́джи Җөмһүрияте́[8] (ингл. Republic of Fiji, фидж. Matanitu Tugalala o Viti, фидж. һинди Fidźi Ganaradźja / फ़िजी गणराज्य ) — Фиджи архипелагында урнашкан дәүләт. Тын Океанның көньяк өлешендә урнашкан дәүләт, Меланезиянең өлеше.

Фиджи территориясе 18 274 кв. км алып тора.

Төп шәһәрләр, административ бүленеш.

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Фиджи башкаласы — Сува. Иң эре шәһәрләр: Сува, Лаутока. Илнең административ-территориаль бүленеше: 4 округ.

Фиджи — җөмһүрият. Дәүләтнең башы — президент, хакимият башы - премьер-министр. Канун бирү органы — ике палаталы парламент (Сенат һәм Бирелүчеләр палатасы)

Барлык утрауларның да диярлек ярлары мәрҗән рифлары белән уратып алынган һәм нык киселгән. Утрауларның рельефында платолар хөкем сөрә, алар биеклеге 1000 м га кадәр булган тау сыртлары белән киселгән.

Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Илнең җир эчләрендә алтын, бакыр запаслары бар.

Климат тропик, океаник, дымлы. Уртача ел температурасы +25°С. Җилләрнең юнәлеше һәм утрауларның рельефы явым-төшемнәрдә шактый аерманы билгели (елына 1500 дән алып 4000 мм га кадәр).

Иң эре елгалар: Рева (100 км га кадәр кораб йөри ала), Ваннимбука, Мба, Сингатока (барысы да Леву утравында).

Туфраклар һәм үсемлекләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тауларның көньяк-көнчыгыш җил исә торган өслекләре файдалы агач токымнары белән (сандал, тик, кызыл) дымлы тропик урманнар белән капланган. Фиджида шулай ук пальмалар, икмәк агачы, бата, каучык бирүче үсемлекләр бар.

Хайваннар дөньясы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Утрауларда хайваннар юк диярлек. Кошлар күп.

Халык саны якынча 936 мең кеше.

Кыскача тарихи тасвирлама

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1874 елда Фиджи Бөекбритания колониясе булган һәм бәйсезлекне 1970 елның 10 октябренда яулаган. 1987 елда утрауларда подполковник Рабука җитәкчелегендә ике хәрби борылыш булган, шуның нәтиҗәсендә Фиджи президент җөмһүрияте дип игълан ителгән.

Кыскача икътисади тасвирлама

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Икътисадның нигезе — авыл хуҗалыгы. Төп экспорт авыл хуҗалыгы культуралары: шикәр камышы, һинд чикләвеге пальмасы, бананнар. Мөгезле эре терлек, кәҗәләр, дуңгызлар үрчетәләр. Авыл хуҗалыгы чималы эшкәртү буенча (дөге чистарту, май язу, шикәр, ит) промышленносте, урман кисү һәм цемент предприятиеләре. Алтын чыгару. Чи шикәр, һинд чикләвеге мае, копра, алтын экспорты.

Акча берәмлеге — Фиджи доллары.

Кыскача мәдәният тасвирламасы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Мәдәният һәм архитектура.

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сува. Фиджи музее, анда Тын Океаныннан археологик һәм этнографик экспонатларның бай тупланмалары бар.

  1. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  3. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  4. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  5. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  6. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  7. 7,0 7,1 Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  8. Country is now officially called Republic of Fiji. Fijivillage.com (2011-02-03). “The country is now officially called Republic of Fiji.
    Permanent Secretary at the Prime Minister's Office, Colonel Pio Tikoduadua said the name, Republic of the Fiji Islands, as stated in the 1997 constitution is no longer applicable.”
  • Энциклопедический справочник, "Все страны мира", Издательство "ВЕЧЕ", 2003.