Lunvan

Lunvan – Xitoy mifologiyasida suv dunyosi hokimi, ajdarholar yetakchisi. Qadimgi rivoyatlarga koʻra, Lunvan uzunlik jihatidan (1 li – tahminan 0,5 km) qolgan ajdarholar orasida eng yirigi hisoblangan. Bir qator tadqiqotchilar, jumladan, fransuz olimi A.Maspero fikricha, Lunvan obrazi milodiy asrda buddizm matnlari taʼsirida vujudga kelgan. Chunki ushbu davrda „ilonlar shohi“ haqida hikoya qiluvchi „Nagaradja“ nomli buddizm sutrasi xitoy tiliga tarjima qilinib, undagi voqealar Lunvan afsonasi voqealariga oʻxshab ketadi. Qadimgi Xitoy „Lunvan kulti“ juda keng tarqalgan boʻlib, unga atab har bir shahar, qishloq, daryo, koʻl va quduq boʻyida ibodatxonalar barpo etilgan. Dengizchi, baliqchi, dehqon va miroblar Lunvan uchun muayyan ibodatlarni bajarishgan va ular hatto buloqlar ham yer osti orqali dengizga bogʻlanadi hamda ularning barchasi Lunvan nazorati qiladi, deb ishonishgan. Qurgʻoqchilik vaqtida Lunvan haykali ibodatxonadan tashqariga chiqarilib, quyosh nurlari ostiga qoʻyilgan boʻlsa, suv toshqini vaqtida uning haykali yuz qismini falokat va vayrongarchiliklar tarafga qaratib qoʻyilgan va bu ishlaridan u uyaladi, deb eʼtiqod qilingan.

Adabiyotlar

• Najmiddinov J., Karimov J., Turdiyeva D.. Dinshunoslik. Qomusiy lugʻat. Imom Buxoriy xalqaro markazi nashriyoti, 2017 — 480-bet. ISBN 978-9943-5105-3-1.