emchak
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]em-chak
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]EMCHAK ’onaning sut hosil qilish aʼzosi’. Chaqalogʻi emmay qoʻygani tufayli emchaklari sutga toʻlib ketgan edi. Bu soʻz ’sut soʻr-’ maʼnosini anglatgan em- feʼlidan -chäk qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 272): em- + chäk = emchäk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Ayollar koʻkragidagi har ikki sut bezlari va ularning har biri. ◆ Emchak uchi.
2 Sutemizuvchi hayvonlar sut bezlari-ning emiladigan, sogʻiladigan uchi. ◆ ..tir-sillab turgan oppoq yelini sonlariga shalop-shalop urilar, oʻrta qoʻlday yoʻgʻon-yoʻgʻon tarvaqaylab ketgan emchaklaridan yoʻl-yoʻlakay sut tiz-tiz tirqirardi. S. Anor-boyev, „Oqsoy“ .
- Emchakdan ajratmoq (yoki ayirmoq, chi-qarmoq) Goʻdakni emizmay, boshqa ovqatlar bilan boqa boshlamoq. ◆ Emchakdan ajralgan bir necha bolaga qarab turish uchun.. roʻzgʻor-dan bir xotin chopiqqa chiqmasa hakrshdir. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . ◆ Yoʻq, bu sovliqlar-ning qoʻzilari oʻtga oʻrganishi bilanoq emchakdan ajrataman. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЭМЧАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.