Advanced Encryption Standard
Inte l'arte del scrivar sconto, l'AES (Advanced Encryption Stàndar, metodo tradisionałe avansà par scóndar l'informasion) el ze on metodo bazà so i blochi che tradisionalmente el vien doparà dal governo merican par scónder łe informasion.
El ze na costrusion pì spesìfega de un altro metodo, el Rijndael, e visto che'l ze pùblego e retenjùo seguor, A se pensa che pì vanti el venjarà doparà in tuto el mondo cusì come che ze capità par el metodo che A se doparava prima, el DES (Data Encryption Stàndar, metodo tradisionałe par scónder l'informasion); che'l ze 'sta abandonà parché par come che'l gera fato A se ga visto che no'l zera seguro.
El NIST (National Institute of Stàndars and Technoloy, Istituto Nasional dei metodi condivizi e de ła Tecnołozìa) e a US FIPS PUB i ga scumisià a dopararlo inte'l novembre del 2001, dopo sìncue ani pasai a studiar e sełesionar el metodo mejo tra tanti altri prezentài.
El metodo sernìo el ze stà costruìo da do esperti de'l mestier che'l vien dal Belzo, Joan Daemen e Vincent Rijmen, chi ło ga prezentà a łe sełesion par l'AES co'l nome "Rie jndael", un zmisioto tra i só nomi. Rijndael, in fiamingo, A se dize in maniera sìmiłe a "rèin-daal".
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Advanced Encryption Standard