Svoboda | Graniru | BBC Russia | Golosameriki | Facebook
Academia.eduAcademia.edu

Hitit Devleti'nde Siyaset ve Yönetim

Bu kitapta, Hitit Devleti’nde siyaset ve yönetim incelenmektedir. Başlığındaki “siyaset ve yönetim” ifadesi ile her iki kelimenin birbirleriyle iç içe olduğu vurgulanmaktadır. Konuyla ilgili literatürden izlenebildiği üzere, modern kapitalist siyasal yapılarda, uzmanlaşmış bürokratik yapılanmaların etkisiyle, siyaset ve yönetimin birbirlerinden ayrışıp ayrışmadığı yönünde tartışmalar sürmektedir. Buna karşın, modern öncesi siyasal yapılardaki ilişki biçimi daha açıktır ve yönetim siyasetten ayrı bir örgütlenme değildir. Her iki yapılanma birbirleriyle içkindir. • Esma Reyhan Modern öncesi bir siyasal yapı olarak Hitit Devleti’nde siyaset ve yönetimin temel unsurlarını, alt başlıkta ifade edilen üç kelimeyi izleyerek irdeledik: “Direktif”, “yemin” ve “sadakat.” Belirtmemiz gereken husus, bu çalışmada kullanılan direktif metinlerinin, Hitit siyaset ve yönetim geleneğinde yer alan “kral direktif metinleri” ile sınırlı olmadığı, aynı zamanda “ferman”, “vasiyetname”, “antlaşma metinleri” “yıllıklar” ve konuya ilişkin çeşitli belge gruplarını da kapsadığıdır. “Direktif”lerdeki temel vurgu “yemin”dir ve yemin, yöneticilerin kraliyete “sadakat” üretimini sağlama aracıdır. HİTİT DEVLETİ’NDE SİYASET VE YÖNETİM “Büyük kral Tuthaliya şöyle (söyler): Ben kral oldum. Bu yüzden siz yüksek rütbeli görevliler majestemin şahsına şöyle yemin etmelisiniz. Biz Majestemizi (güneşimizi) beylik konusunda koruyacağız. (Bu konuda daima) yanındayız, majestemin oğullarını ve torunlarını da beylik konusunda koruyacağız.” (CTH 255.2) “Beylik konusunda majestemi koruyun, aynı şekilde majestemin neslinden gelenleri de koruyun, başka bir yere bakmayın, bey olarak başka birini talep etmeyin, kim bunu talep ederse, o onun için tanrı yemini altında bulunsun.” (CTH 255.1) Esma Reyhan Hitit Devleti’nde Siyaset ve Yönetim Direktif, Yemin ve Sadakat