Populizm

Öz: Çalışmada, popülizmin esasen liberal demokrasinin iç krizi olduğu ve bu krizden çıkmak için türeyen yeni bir konuşma biçimi olduğu teziyle, radikal ya da aşırı-sağ hareketlerin ve partilerin güçlenme nedenleri ve sonuçları anlatılacaktır. Avrupa Parlamentosu veya ülkelerindeki seçimlerde oylarını artıran aşırı-sağ parti örneklerine ve bu partilerin etkisiyle merkez partilerin radikalleşme sürecine değinilecektir. Avrupalılaşma düşüncesinin gerilemesi, anayasa tartışmalarında AB'nin yeni bir aşamaya geçememesi ile birlikte ülkeler kendi iç siyasetlerinin belirleyiciliğine geri dönmektedir. Popülist sağ partiler bu süreçte yeni bir siyaset önerseler de önerilerinin evrensel insan hakları ile temel hak ve özgürlüklerin gerisine düşmeden serbest piyasacı bir versiyonun ötesine geçmesi gerekir. Abstract: The study aims to analyze the reason and results of the radical or extreme-right movement and parties in Europe in the framework of the thought that populism is the inner crisis of liberal democracy. This paper analyzes the extreme political party cases, which raise their voting rate in the European Parliament elections and national or local parliament elections and the radicalization of mainstream parties, which are under the effect of those parties, especially in Poland and Hungary. These countries have got back to domination of domestic politics in the process that declining of Europeanization and the failure of moving European Union to another stage in the constitution debate. Populist radical right has raised its power on this process. While these parties offer a new politics, new democracy have to go beyond free market-based version and not go back to basic universal human rights.

Merkezden destekli İstanbul Büyükşehir Belediyesinin küreselleşme konusunda iki ciddi hata yaptığını ve bu hataların da kentin fiziki mekânını geri dönülmez bir biçimde şekillendirdiğini düşünüyorum. Bunlardan birincisi, çok farklı haller alabilecek küreselleşmenin, bugün itibariyle hâkim olan kapitalist versiyonuna teslimiyet, ikincisi de bu versiyonun gerektirdiği düşünülen bir küresel kent reçetesine uygun aceleci ve noktasal yatırımlar. Bu birbirine bağlı iki ciddi hata İstanbul’u giderek dünya üzerinde aynı iddialara sahip çok sayıda kentin kopyası haline getiriyor...

Pierwsza w Polsce monografia poświęcona problematyce populizmu penalnego. Opisuje przejawy coraz silniejszego uwikłania polityki kryminalnej w grę polityczną. Proponuje zarazem spojrzenie na populizm penalny jako efekt uboczny sprzężenia zwrotnego pomiędzy systemem politycznym i medialnym. W dobie postępującej mediatyzacji polityki oraz zacierania się granic między informacją a rozrywką populizm penalny stał się poręcznym narzędziem marketingu politycznego. Rezultatem jego wykorzystania są dziesiątki wątpliwej jakości zmian w prawie karnym podejmowanych w odpowiedzi na sztucznie wykreowane zagrożenia.
Ze względu na interdyscyplinarny charakter publikacja może zainteresować zarówno prawników, jak i przedstawicieli nauk społecznych. Wykorzystując dorobek nauk penalnych, socjologii prawa, nauki o komunikowaniu i politologii, autorka poddaje jakościowej analizie empirycznej problem tworzenia prawa karnego dla doraźnych politycznych korzyści. Śledząc przebieg dwóch nagłośnionych medialnie inicjatyw ustawodawczych przez pryzmat wypowiedzi polityków i dziennikarzy, demaskuje ich oportunizm i bezrefleksyjność oraz ukazuje samonapędzający się mechanizm potęgowania strachu i represji. 


"Populizm penalny, który w ostatnich latach opanował tzw. klasę polityczną i media w Polsce, uważany jest za podstawową przyczynę procesu gwałtownego „psucia prawa karnego”, jaki zapoczątkowany został wkrótce po wejściu w życie kodyfikacji karnej z 1997 roku. Niniejsza publikacja stanowi pierwsze w literaturze polskiej monograficzne i kompleksowe opracowanie tej problematyki. Jej szczególnie wartościową cechą jest interdyscyplinarny charakter, łączący analizę z zakresu socjologii prawa i kryminologii z analizą politologiczną i medioznawczą. W tym sensie książka adresowana jest do bardzo szerokiego grona odbiorców, którzy często mają jedynie fragmentaryczną wiedzę i znajomość literatury dotyczącej tej kwestii. Książka przekazuje niejako w pigułce obraz funkcjonowania dzisiejszych polityków i współczesnych mediów. Codzienna obserwacja zjawisk związanych z populizmem penalnym może oczywiście budzić sprzeciw, złość, oburzenie, natychmiastową chęć sprostowania itp., dostarcza jednak niejako „rozcieńczonego” obrazu tego problemu. Dopiero kompleksowe przedstawienie zagadnienia przez pryzmat wypowiedzi polityków i mediów, prezentowane w skondensowanej formie, uświadamia całą grozę sytuacji. Czytając dwa ostatnie rozdziały pracy, można zdać sobie sprawę z degrengolady, jakiej doznał w Polsce w ostatnich latach publiczny dyskurs na temat przestępstwa, przestępczości, przestępcy i polityki kontroli tych zjawisk." [Z recenzji prof. dr. hab. Krzysztofa Krajewskiego]

Sen kendini mescitte ibrik mi sanıyorsun… Atalar sözü Doğrusu, yazımın başlığı beni de tatmin etmiş değil… 1990'lı yıllar içinde İslami bir duyarlıkla şiire başlayan gençlerin bilhassa şu son on yılda, türlü şekillerle içine düştükleri popülist batağı anlatmaya çalışırken, bunun, sonradan gelen kuşak için kritik bir tercih olduğunu bir başlıkla, tek seferde vurgulamak hayli güç. Bugün Müslüman duyarlıkla şiir yazanların önünde kolaycı, pragmatist, popülist tercihlerden ötürü oluşmuş, üçü de derece derece kitsch üreten üç vasat var. Şiir, edebiyat, düşünce ortamında bu vasatlar, bir avamileşmeye, bayağılığa neden oluyor. Bu tür durumları, Müslümanlara kondurmak benim asla istemeyeceğim bir şey. Ne yazık ki on yıldan fazla bir zamandır bir vakıa var karşımızda. Bunu doğru ifade etmek gerek ki hiç değilse zihni dosdoğru işleyenler meramımızı, niyetimizi doğru anlayabilsin. Vasatın içindekilere karşı zayıf bir umut duyuyorum. Kendileri öyle var ettikleri için içine doğdukları düzeyi terk etmeleri zor. Bu yüzden onları değil de geriden gelenleri düşünerek söylüyorum ne söylüyorsam. Evet, yazımın başlığı beni tatmin etmiyor… Çünkü zaten tatmin olma imkânı olmayan bir vasatı reddetmek adına konuşuyorum. İslamcı, İslamcılık gibi terimler Batı üzerinden Türkiye'yi, dahası tüm Müslümanları kasıtlı bir ayrıştırmaya, bölerek okumaya, anlama çalışmanın türlü sakatlarıyla, dahası hileleriyle dolu. Üstelik çıkış kaynağı itibariyle de buralı olmayan bir hareket olarak İslamcılık, manipüle edilmeye müsait bir vasatın da adı. Bunlar konumuz dışı şu an… Ayrıca kendisi açıkça İslam'dan çıktığını deklare etmedikçe bu topraklarda nefes alan her insan teki tasnife gelmeyecek denli birbirine raptolmuştur. Onun Marksist ya da liberal olması onda mündemiç pathos'u yok edemediği gibi ethos'a ilişkin endişelerini de izale edemez. Hatta bu nevi şeyler onu, belki kendine rağmen yedmeye devam eder. Böyleleri çoktur. Zamanlarının Müslümanlarına ait hayat algısı onları celbedememiştir. İslam'ın adalet düşüncesine vurulan nice benlik kendini sosyalist bulmuştur. Düşünce özgürlüğüne vurulan nicesiyse-eğer hedonistleşmediyse-anarşist de olsa İslami ideallerin yakınlarında dolaşır durur. Tanıdığımız kimi anarşistlerdeki derin etik endişeler ve bilhassa yadsıma gücü, bir Müslümandakinden uzak değildir. Bu bakımdan burada ele alacağım 'hastalık', başlık böyle diye sadece belli bir büyük gruba ait değildir. " Müslümanların kritik tercihi " derken, bugünün Türkiye'sinden iktidarda olan bir partiyi de hesaba katmıyorum. Zira siyaset ve ticaret 'hastalığımız'ın kaynağı oldu geçmişten bugüne. Siyasiler ve tacirler insan tercihlerinde kasıtlı şekilde 'hastalığımız'la malul olanı arayıp bulurlar. Bulmazsalar da yaratırlar… Oysa klasik dönem siyasetimizin insan tercihi, en son Cevdet Paşa örneğinde görüleceği gibi, bunun tam aksiydi. Muamma gibi konuştuğumun farkındayım. Mesele beni çağırmadan da ben ona varamayacağıma göre, biraz daha meselemizin dolaylarında dolaşmamız gerekecek. Aslında şu dediklerim bile bizim 'hastalığımız'ın bir semptomundan başkası değil. Bizler, bugün Türkiye'de yaşayanlar, her şeyin en hafifletilmiş olanına talip olmayı sever oluyoruz. Bilmem farkında mısınız ama artık üç beş sayfadan fazla yazıları kimseler okumuyor. Üniversite yıllarımda Türkiye Günlüğü dergisinin dopdolu sayfalarını dört gözle beklerdik. Şimdi bakın aylık, iki aylık çıkan düşünce, edebiyat dergilerine koca koca başlıklar ama yazılar bomboş. Şimdi bu boş yazıları kaleme alanların kabzettiği bir düşünce irtifasında düşünüp yazıyoruz. 1990'lı yıllarda Türkiye'de Atatürkçü sol olarak adlandırılanlar, rahmetli Ahmet Taner Kışlalı okurdu. Şimdi Yılmaz Özdil'in peşine takılıp anlama engelli haber bültenlerinde eğleşiyorlar. Bir yerde daha söyledim; bu, tam bir yere çakılmadır. Öyle görünüyor ki Türkiye'nin yegâne enerjisine sahip Müslüman duyarlıklı gençlerde de bu yere çakılma günleri yaklaşıyor. 1. Popüler Politik Vasat Nedir bu yaklaşan?.. Müslüman bir duyarlık taşımasam, İslam'ı bu topraklar için tarihsel bir vaka olarak görsem de bahsettiğim bu durumdan endişe duyardım. Ben bu endişeyi 1960'lı yılların ikinci yarısından başlayarak ülkemizde gelişen sosyalist duyarlık için bir üzüntü olarak duymuşumdur hep. O yılların yürekli, yetenekli gençleri, kapıldıkları heyecanlardan ötürü Rusya'nın, sosyalizm üzerinden yürüttüğü, bugün çok açık olan, mistifikasyonu bir türlü göremediler. O yılların şairlerini toplumcu gerçekçiliğin popülizmi kabzetti. Kemal Özer, bunun nefis bir örneğidir. 1959 tarihini taşıyan ilk kitabı Gül Yordamı'ndaki şiirleriyle sonrakiler ile şiirsel kaliteler bakımından kıyas edemeyiz. İşçi eylemleri başta olmak üzere, gündelik politik olgulara gösterilen ilginin niteliği, 1960 ve özellikle de 1970 yıllar boyunca sosyalist duyarlıkla şiire yaklaşan şairleri birbirine benzetmiştir. Popülist ('popülist' kelimesini burada halkçı manasında kullanıyorum) yönelimler, sosyalizmin doğasında olabilir ancak bunun estetik dilini bulma çabası yakışırdı şaire. Ne yazık ki bunun yerine kolaycılık seçilmiş ve birbirine benzeyen onca şair çıkmıştır ortaya. Yakınlarınızdaki bir sahaf dükkânının şiir rafında, eni dar ve uzunca boylu, kırmızı ve beyaz renklerle kapaklanmış Yazko şairlerine bir göz atın… Durukluğu, tutukluğu göreceksiniz. Şimdi bunun bir benzerini Müslüman duyarlıkla şiire yaklaşan 1990 Kuşağı şairlerinde görmek mümkün. Yapılan şundan ibaret: 2000'lerden bugüne zenginleşerek yozlaşan Müslümanların gündelik hayatlarından aksayan yanları, gene günün çağa uygun vokabüleriyle güya eleştirmek. Böylelikle de kendini onların yavan, bayağı

... Popülizm tartışması kurucu iktidar, kurucu özne tartışmasıdır. Eğer toplumların yeniden kurulamayacağı ancak ve ancak verili prosedürel süreçler, kurallar, kurumsal yapı içinde taleplerin karşılanabileceği düşünülüyorsa ki liberal-çoğulcu yaklaşımın iddiası budur, popülizm tehdittir. Bir toplumun kendisini yeniden kurabileceği düşünülüyorsa, popülizm zorunluluktur ve kurucu özne halktır. Ancak yeniden kuruluşun yönü önceden belirlenmiş değildir. Dolayısıyla yeniden kuruluşa demokratik bir yön vermek demokratik talepleri eklemleyecek bir siyasal söylemi ve hareketi gerektirir....

Bu çalışmada 1960’lı yıllar Türk sineması siyaset ve ideoloji açısından değerlendirilecektir. Bunun için de öncelikle ideoloji teorileri ile bu teorilere katkı sunan teorik yaklaşımlar genel bir biçimde özetlenecek ve bu kapsamda Ernesto Laclau’nun bir teorisyen olarak tartışmaya katkısı ortaya konmaya çalışılacaktır. Laclau’nun ideoloji teorilerine eklemlenecek şekilde geliştirdiği “popülist akıl” kavramı çalışmamızın teorik kısmının varış noktasını oluşturacaktır. Daha sonra 1960’lı yıllarda Türkiye’de siyaset, düşünce hayatı ve bunlarla ilişkili olarak Türk sinemasının gelişimi tarihsel bir perspektifle anlaşılmaya çalışılacaktır. Laclau’nun “popülist akıl” kavramı da Türk sinemasında 1960’lı yıllar boyunca geliştirilen farklı söylemleri, bunların hegemonik güçleri, farklı toplumsal tiplerle ilişkileri açısından değerlendirmekte kullanılacaktır. Böylelikle 1960’lı yıllar boyunca Türk sineması çeşitli örnekler üzerinden ideolojik olarak çözümlenecek ve dönemin sinemasına dair bir çerçeve geliştirilmeye çalışılacaktır.
Bu çalışmanın temel önermesi 1960’lı yıllarda Türk sinemasında öncü yönetmenlerin filmlerinin sınırlarını çizdiği popülist bir muhayyilenin geliştirilmiş olduğudur. Bu muhayyile bir yandan 1950’lerden itibaren gelişen “popüler” sinemanın imkanlarını ve toplumla ilişki kurma kanallarını kullanırken bir yandan da kendini ondan ayrıştırmıştır. Bu ayrıştırma “popülist” eğilimin hegemonik bir söylem üretebildiği dönemin sonlarından itibaren popüler sinemayı da bir biçimde etkilemiştir.
Bu çalışmada 1960’lı yıllar boyunca Türk sinemasındaki popülist eğilim dört evrede incelenmiştir. Bunlardan ilkini 1960’lı yılların başında toplumsal sorunlar konusunda hassaslaşmış ve toplumsal plandaki popülizm ihtiyacını gösteren filmler oluşturur. Sonrasında daha çok 27 Mayıs’ın dolaşıma soktuğu ve yaygınlaşmasına imkan tanıdığı bir toplumculuk söylemi popülizm ihtiyacına cevaben filmlerde görünürlük kazanmıştır. Kurumsal siyaset içerisinden üretilen bu tepkide kendine ifade imkanı bulamayan talepler ise Türk sinemasında belirli bir toplumsal söylem arayışı içerisinde olan yönetmenlerin filmlerinin öncülüğünde popülist bir eğilimde karşılık bulmuştur. Bu eğilim dönemin sonunda bir yandan Türk sinemasında kurucu bir mantık haline gelirken bir yandan da kendini politik film olarak sunan örneklerde kısmi ideolojik öznelliklere bölünerek bir tür krize girmiştir.

Popülizm, bir siyasal söylemin "kitleleri kandırması" tehlikesine işaret eden ve "muğlaklık", "geçicilik" gibi arazlarla malul bir kavram olarak tartışılagelmektedir. Ancak kavramın sahip olduğu pejoratif anlam yükünden kurtarılarak yeniden tanımlanması popüler demokratik bir siyasetin olanaklılığa işaret etmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu çalışma anılan olanağı dikkate alarak kavramın yeniden içeriklendirilmesine yönelen literatürden beslenerek Türkiye' de sosyalist hareketin önemli sektelerinden biri olan Devrimci Yol çevresinin siyasal söyleminde popülizmin etkilerini anlamaya çalışmaktadır. Devrimci Yol çevresinin attığı örgütsel, politik ve pratik adımların popüler demokratik bir siyasete meylettiği, ancak reel sosyalist anlayışının etkisinin ve içinde bulunduğu siyasal kültürün bir sonucu olarak bu meylin kesintiye uğradığı iddia edilmektedir.

Abstract
In literature, populism has been discussed as a concept of a political discourse which points to the danger of "deceiving masses" and is associated with symptoms like, "ambiguity", "transiency". However, it is important to set the concept free from its pejorative meaning and redefine it as it points to the possibility of a popular democratic policy. Taking this possibility into account and with regard to the literature which intends to redefine the concept, the present study tries to develop an understanding on the effects of populism in the political discourse of the Revolutionary Path (Devrimci Yol), an important socialist movement in Turkey. The paper argues that the organizational, political and practical steps of Revolutionary Path inclined to a popular democratic policy; however, this inclination is interrupted as a result of its actual socialist understanding and political culture.

Bu makale 2008 ekonomik krizi sonrasında dünyanın çeşitli yerlerinde gün geçtikçe yaygınlık kazanan otoriter sağ hareket ve siyasal iktidarların mahiyetini ve bunların yükselişinin arkasındaki dinamikleri anlamaya yönelik yöntemsel ve kavramsal bir tartışma çerçevesi oluşturmayı amaçlıyor. Bu doğrultuda makale öncelikle “sağ popülizm” kavramını bu hareketlerin dünya ölçeğinde sergiledikleri birtakım örüntülerin ortaya konulması için işler kılıyor. Sonrasında ise “popülizm” kavramının bahsettiğimiz sağ yükselişin ülke ölçeğinde sergiledikleri kritik önemdeki özgüllüklerini ortaya sermede yetersiz kaldığı gerekçesiyle faşizm kavramının işlerliğini ve gerekliliğini vurguluyor. Faşizm bahsedilen hareket ve rejimleri hem geriye doğru onun arketipiyle hem de yatay olarak aynı süreçte ortaya çıkmış diğer hareket ve iktidarlarla karşılaştırmanın ve böylelikle de her birinin anlamlı özgül özelliklerini belirli bir soyutlama sistemi içerisinde ortaya koymanın aracı olabilir. Bunun yanında faşizm sağ popülist kategorisi altındaki hareketlerin ve iktidar pratiklerinin nereye doğru evrilebileceğini kestirmeyi sağlamak ve buna göre alınacak siyasal pozisyonu ve stratejiyi belirlemek açısından anlamlıdır. Makale, faşizmin ideolojik düzeyde iki ayrıksı özelliğini merkeze almanın günümüz sağ hareketlerini anlamada ve kıyaslamada kilit önemde olduğunu vurguluyor: eş-zamansızlık (non-contemporaneity) ve karşı-devrimci yıkıcılık. Bu özellikler temelinde makale sağ popülizm ve faşizm üzerine yaptığı çözümlemeyi günümüz Türkiyesine dair rejim tartışmalarına da yansıtmaya çalışıyor.

15 Temmuz 2016’daki darbe girişimini, sonrasında ilan edilen Olağanüstü Hal yönetimini ve 16 Nisan 2017’deki referandumla birlikte hazırlıkları olgunlaşan rejim değişimini nasıl açıklamak gerekir? Devlet ve sermaye arasındaki ilişkilere dair teorilerimiz ve sınıf fraksiyonları gibi kavramsal araçlar, Türkiye tarihinin bu önemli olaylarını açıklamada ne kadar işlevli? Egemen sınıf fraksiyonlarının devletin güncel biçimlenişindeki etkileri neler? 15 Temmuz’un nedenlerini açıklamak için Marksist devlet kuramını bir kenara koymak mı gerekir? Sınıf mücadelesinin olası tek biçimi kapitalistler ile işçiler arasındaki dikey mücadeleler midir? Egemen sınıf içi mücadeleler, hangi durumlarda tayin edici bir nitelik kazanabilir? Devlet ile sermaye fraksiyonları arasındaki ilişkiye dair “devlet odaklı” analiz, “sermaye odaklı” hale gelince daha kapsayıcı olabilir mi? Ya da bu ikisi, “emek odaklı” analizlerle dengelenebilir mi? Dahası, emek rejimi, birikim rejimi ve siyasal rejimler arasındaki bağlantılar nasıl ortaya konabilir?

Kitap İncelemesi: Bu yazı, Çağlar Keyder’in adı geçen eserinin (Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İstanbul: İletişim Yayınları) belli başlı bölümlerinin kısa bir değerlendirmesini yapmaya soyunuyor. Bu yapılırken hem Türkiye’de kapitalizmin gelişmesine dair yazarın devlet-burjuvazi-proletarya arasındaki ilişkiler konusunda temel argümanları tanıtıcı bir şekilde sergilenmeye hem de yer yer bu argümanlar eleştirilmeye çalışılmıştır.

Giriş Türkiye siyasi hayatında popülist söylemin kaynakları cumhuriyetin ilk yıllarına kadar götürülebilir. Cumhuriyet Halk Partisi'nin Halkçılık ilkesi siyasal hayatımızdaki popülist söylemin kaynakları arasında yer almaktadır. Söz konusu ilke, " halka rağmen halk için " anlayışını esnekleştirmeye çalışan ve devlet, parti ve halk arasında her birinin diğerini temsil ettiği bir siyasal algı oluşturma işlevi yüklenir. Ancak söz konusu ilkenin reel politik yaşamda uygulanabilirliği, çok partili yaşama geçişle gerçekleşmiştir. Hükümetin (ya da liderin) halkla bütünleştiği, onun içinden çıktığı ve siyasal partinin halkın uzantısı olarak algılandığı bir siyasal söylem pratiği, 1950'lerle birlikte Türkiye siyasal yaşamının belirleyici bir siyasal söylemi haline gelir. Günümüze kadar da bu tür siyasal söylemlerle karşılaşmak mümkündür. Popülist siyasal söylemin içerikleri dönemsel olarak farklılıklar gösterse de kimi ortak yönleri bulunmaktadır. Bunlar, halkın tecessüs ettiği bir siyasi özne olma iddiası, milli irade ve seçim fetişizmi, çatışmasız, dayanışmacı ve organik bir toplum algısı (solidarizm), kalkınmacılık ve hizmet söylemi, lider kültü gibi içeriklerden oluşmaktadır. Bu tür içerikler, demokrasinin siyasal kültürde yerleşikleşmesini engellemekte ve siyasal hayatın çatışmalı unsurlarını doğal bir kategori olarak görülmemesi sebebiyle tahammülsüz bir siyasal pratiği açığa çıkarmaktadır. Buradaki çalışmada da yakın dönem Türk siyasal yaşamında popülist siyasal söyleme dair izlekler, basın üzerinden incelenmeye çalışılmaktadır. Haberler gündelik siyasal pratiklerin oluşmasında ve genel politik kültürün belirlenmesinde kurucu bir işleve sahiptir. Basın içeriklerinde de siyasal aktörlerin siyasal kültüre olan katkılarını takip etmek mümkündür. Çalışmamızda da son dönemi kapsayan bir periyot üzerinden (yaklaşık 1 hafta) farklı gazetelerde (Milliyet ve Yenişafak Gazeteleri) yer alan siyasal popülizmi yansıtan içeriklere sahip haberler eleştirel söylem analizi yoluyla incelenmektedir.

W poniższej analizie populizmu i konstytucjonalizmu redukcja polega na wyróżnieniu trzech poziomów analizy populizmu. Pierwszy poziom dotyczy sposobów konstruowania opozycji lud/elity w ruchach populistycznych. Ponieważ opozycja ta ma charakter moralny, poziom ten możemy nazwać moralnością populizmu. Drugi poziom obejmuje relacje między populizmem a demokracją i ma charakter polityczny. Trzeci dotyczy warunków społecznych (nierówności) będących podstawą i obiektem ataku dla populizmu. Ma więc charakter ekonomiczny. Poziomy te wzajemnie się warunkują. Wykluczenie i nierówności ekonomiczne mogą stanowić podłoże frustracji społecznej, która znajdzie wyraz w postrzeganiu rządzącej elity jako skorumpowanej. Różne grupy społeczne następnie artykułują swoje żądania wobec systemu politycznego. Jeśli połączy je wspólna symbolika oraz postać przywódcy, mogą przerodzić się w ruch lub partię populistyczną.

POPÜLİZMİN GÖLGESİNDE SİYASETİ VE SİYASAL İLETİŞİMİ ANLAMAK

Öz
Türkiye’de Batı’dakinden farklı bir popülizm anlayışı yaygındır. Dolayısıyla bu çalışma, popülizm hakkında okuyuculara genel bir çerçevede doğru bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, ideoloji-siyasal iletişim ekseninde popülizmin kavramsallaştırması yapılmış ve boyutlandırılmıştır. Ayrıca, bu kavramın uyguladığı stratejiler ile taktikler ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.

İlgili literatür tarandığında, popülizmin demokrasi içinde büyüyüp geliştiği ancak zaman içinde kanserli bir hücreye dönüştüğü anlaşılır. Demokratik sistem içinde kimi zaman ortaya çıkan siyasal ve ekonomik bunalımlarda bireylerin karşılanamayan gereksinmelerini kullanarak, sistemi yeniden işler hale sokacağını ya da yeni bir sistem getireceğini vaaz eder. Hedefi iktidarda mutlak olabilmek olduğundan çeşitli stratejiler kullanarak temsil sisteminin unsurlarını düşman ilan eder ve kutuplaştırma yoluyla kendine özdeşleşebileceği homojen bir halk üretir. Halk üzerinden kurgulanan milli iradeden aldığı güçle sorumsuz bir yetkiye sahip olduğu inancıyla kendi meşruiyeti için devlet kaynaklarını kullanır. Seçkincilik karşıtlığından nasibini almış medya popülist karizmatiklik ve otoriter eğilimlerin baskınlığı altında parti-devletin ideolojik aygıtlarından birine dönüşerek ona hizmet eder hale gelir. Proto-totaliter bir ortamda işleyen popülizmin oluşturduğu kütle, böylece demokrasi üzerinde karanlık bir gölge oluşturur.
Bu çalışmada olduğu gibi popülizm olgusu boyutlandırıldığında ve kullandığı söylemsel stratejiler belirlendiğinde siyasal iletişime, kamu yönetimine, medyaya etkileri açıklanabilir. Ancak bundan da ötesi, özellikle 1980’lerden itibaren Avrupa’da yükselişteki aşırı sağ/muhafazakar popülizmin Türkiye’deki siyasete yansımaları daha iyi anlaşılabilir.

Anahtar Kelimeler: Popülizm, Popülist Stratejiler, Siyaset, Medya, Popüler Kültür


UNDERSTANDING POLITICS AND POLITICAL COMMUNICATION IN THE SHADOW OF POPULISM

Abstract
A different understanding of populism is widespread in Turkey than in the West. Therefore, this study aims to provide accurate information to the readers about the populism in a general context. In this respect, conceptualization of populism has been made and designed in the axis of ideology-political communication. In addition, strategies and tactics that applied this concept is discussed in more detail.

When scanning the relevant literature, populism is understood that grown and developed in democracy but however, has become cancer over time. it uses to unmet needs of individuals in the political and economic crises that emerged at some time within democratic the system and that could get to work again or a new system that would bring preached. Using a variety of strategies represent the elements of the system proclaimed enemy and produces a homogeneous people can identify through its polarization because of being absolute power target. It uses state resources for their legitimacy with a belief that it is irresponsible authority by the people who fictionalized through the power of national willpower. Media which has taken its share of anti-elitism is transformed into one of the party-state’s ideological apparatuses the dominance of charismatic populism and authoritarian tendencies and serves it. In the proto-totalitarian environment, a mass which is built by the populism creates a dark shadow on democracy.
As in this study, when the populism dimensioned and using rhetorical strategies determined political communication, public administration, can be explained the effects of the media. But more than that, especially since the 1980s in Europe, the rise of the extreme right/conservative populism effects of politics on Turkey can be better understood.

Keywords: Populism, Populist Strategy, Politics, Media, Popular Culture

Gerek Osmanlı Devleti'nde gerekse Türkiye Cumhuriyeti'nde kültür, sanat, bilim, siyaset yoğun biçimde Batı'dan etkilenmiştir. Bu durum, Avrupa'da yaşanan gelişmelere paralel olarak Türkiye'de de benzer gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Tezin Amacı, tüm dünyada hızla yayılan popülizmin, ama özellikle de 1980'lerden itibaren Avrupa'da yükselişe geçen aşırı sağ veya muhafazakar partilerin yaptıkları popülizmin Türkiye'deki yansımalarını, siyasal iletişim açısından ele alıp ampirik yöntemlerle ortaya çıkarmak, böylelikle Türkiye'deki siyasal iletişim pratiklerine ilişkin araştırmalara katkıda bulunmaktır.Bu amaç doğrultusunda nesnelliği korumak adına hükümet başkanlarının vatandaşlarla kurdukları ilişkilere bakılmıştır. Bu ilişkiler içinden de Türkiye'deki önemli döneme damgasını vurmuş olan ve aralarında belli bir devamlılık ilişkisi olduğu zaman zaman iddia edilen iki liderin konuşmaları örnek olay olarak incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, Turgut Özal'ın başbakanlık döneminde (1983-1989) yaptığı ?İcraatın İçinden? konuşmaları ile başbakan Tayyip Erdoğan'ın 2002-2008 döneminde yaptığı ?Ulusa Sesleniş? programlarının konuşma metinleridir.Araştırmada niceliksel içerik analizi uygulanmıştır. Her iki başbakanın, niceliksel içerik analizine dayanarak en yoğun biçimde halka referans yaptıkları belirlenen 10'ar konuşması seçilmiştir. Buluştukları ortak noktaları yakalayabilmek amacıyla niceliksel içerik analizinin yönlendirdiği doğrultuda çerçeveleme yapılmış; popülist söylem tarzlarının benzerliklerini ve farklılıklarını belirleyebilmek için söylem çözümlemesi uygulanmıştır. Böylece, çizilen kuramsal ve kavramsal çerçeve içinde elde edilen bulgular ana hatlarıyla ortaya konulmuştur.Bu araştırma öncelikle siyasal iletişim açısından ama bir yönüyle de siyaset bilimi açısından Türkiye'deki popülizmi ampirik olarak ortaya koymaya çalışan ilk bilimsel çalışma özelliğini taşıması bakımından önemlidir.

Culture, arts, science, politics not only in Ottoman Empire but also in Turkish Republic has been highly influenced from West. Developments in Europe has brought similar advancements in Turkey. The purpose of the thesis is to reveal widespread populism through empirical methods but especially massive Right Wing or conservative parties achievements which has been on the rise since 1980s and its reflection over Turkey in order to contribute to the politic communication practices researches in Turkey.Through this aim in order to protect the objectivity the government ministers? relation with citizens has been observed. Among these relationships the one with the greatest impact on a certain period and with continuity relation and usually claimed conversation of two leaders was studied as an example event. The examples of the research are the texts of Turgut Özal?s speech of ?İcraatın İçinden? (Through the Achievements) during his presidency (1983-1989) and prime minister Tayyip Erdoğan?s ?Ulusa Sesleniş? (Address to the Nation) during 2002-2008 years.Quantitative context analysis has been applied in the research. Referring to quantitative context analysis 10 speeches with massive addressing to community has been chosen. In order to locate mutual points a framework has been done through quantitative context analysis; in order to locate similarities and differences of the populist statement styles a statement resolution has been applied. Thus in a frame of institutional and conceptional evidences have been shown with main sides.This research is very important for not only in terms of political communication but also in terms of political science in Turkey which puts forward the first scientific studies as an empirical attempt.

Türkiye’nin 1980’li yılarla birlikte başlayan yapısal ekonomik değişim programları ile neoliberalizme eklemlenme süreci, formel güvencelerin ortadan kalkmasına neden olarak emek rejiminin istihdam yapısında esnekleşmeye ve toplumun güvencesizleşmesine yol açmıştır. Yine 1980’ler ile birlikte emeğin örgütlü gücünün yasal menfaatlerden yoksun bırakılarak ve zor yoluyla dağıtılarak kırılması toplumun devam eden özelleştirme ve piyasalaştırma politikalarıyla yoksullaşmasına neden olmuştur. Bu doğrultuda neoliberalizmin sürdürülebilirliği bağımlı toplumsal güçler ile hegemonik sınıflar arasındaki çelişkinin görünmez kılınmasına bağlı olmuş, böylece toplumun gerçekleşen ideolojik, politik ve ekonomik dönüşüme hegemonya yoluyla bağlanabilmesi sorunu ortaya çıkmıştır. Neoliberalizmin sürdürülebilirliği sorunu bu yönüyle hak temelli sosyal politika uygulamaları yerine popülist dağıtım politikalarını “hegemonik projenin” programı haline getiren böylece birikim rejiminin çelişkilerini popülizmle örten AKP gibi partilerin güçlenmesine yol açmıştır. Ekonomik faktörlerle olduğu kadar ekonomi dışı faktörlerle de bağımlı sınıfların hegemonik projeye ideolojik ve politik olarak bağlanması noktasında popülizm önemli bir yer işgal etmiştir. Diğer yandan popülizmin kendisinin de tartışmalı bir kavram olması popülizmin ne olduğu sorusunun yanıtlanmasını da gerektirmektedir. Bu çalışmada popülizme ilişkin belirli yaklaşımlar da ortaya koyularak Türkiye’nin 2002-2017 yılları arasındaki Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarı dönemi, uygulanan popülist politikalar ve popülizmin neoliberalizmle ilişkisi temelinde ele alınmaktadır. Popülizm bu anlamda Bob Jessop’on “iki uluslu hegemonik proje” ve Poulantzas’ın “otoriter devletçilik” kavramları ile bir arada değerlendirilerek ele alınmaktadır. Yine iki uluslu hegemonik proje ve otoriter devletçilik kavramları ile belirtilen dönem açıklanmaya çalışılmaktadır.

Özet Kabaca 1980-2000 arasını içine alan dönemde, aşırı sağ partilerin yükselişi, yalnızca bu partilere oy veren seçmenler üzerinden anlaşılmaya çalışılmıştır. " Normal patoloji " kavramsallaştırmasının etkisi altında, " talep yönlü açıklamalara " daha fazla önem verilmiştir. Ancak 2000 sonrası dönemde yalnızca " talep yönlü açıklamaların " aşırı sağ partilerin ülkeler arasındaki değişen başarısını açıklayamadığı görülmüştür. " Normal patoloji " tezinin iddialarının geçerliliğinin sorgulandığı bir ortamda, seçmenlerin aşırı sağ partilere yönelik eğilimlerini etkileyen koşullar kadar, aşırı sağ partilerin kendileri ve faaliyet gösterdikleri ülkedeki siyasal sistemin de analiz konusu edildiği " arz yönlü açıklamalara " yönelim gösterilmiştir. Neticede ayrı ayrı değil de, arz ve talep yönlü açıklamaları bir arada ele almanın doğru olacağı yönünde bir fikir birliği oluşmuştur. Bu çalışmada Batı Avrupa'daki aşırı sağ partilerin son 30-40 yıllık süreçteki yükselişi, bahsi geçen teoriler ve yaklaşımlar etrafında tartışılacaktır. Bunun için öncelikle kısaca hangi partilerden bahsedildiği açıklanacak, ardından savaş sonrası dönemde aşırı sağ parti çalışmalarının gelişim evrelerinden kısaca bahsedilecek ve son olarak aşırı sağ partilerin yükselişini açıklayan teorilerin detaylı analizi yapılacaktır. Anahtar Kelimeler: AĢırı Sağ, Popülizm, Radikal Sağ, Batı Avrupa

Özet
Popülizm, son on yıllarda gerek ekonomik gerekse politik analizlerde en fazla referans verilen, fakat anlamsal olarak neyi karşıladığı bir o kadar tartışmalı olan kavramlardan biridir. Genel olarak siyasetin ve özel olarak liberal demok-rasinin içine düştüğü temsil krizi ve ekonomik krizler ile bu krizlerin berabe-rinde getirdiği yapısal dönüşümler, popülizme olan yönelimi güçlendirmiştir. Demokrasinin bir tür gölgesine dönüşen popülizm, önemli ölçüde demokrasi ve liberalizm arasındaki gerilimlerden beslenmektedir.
Bu çalışmada popülizm, iktidarı elde etmek veya mevcut iktidarını korumak isteyen siyasi aktörlerin kitleleri etkilemek adına kullandıkları bir söylem şekli olarak ele alınmış ve Türkiye siyasetine nasıl yansıdığı incelenmiştir. Her siyasi hareketin doğasında var olduğu iddiasından hareketle popülizm, hem ikti-dar/muhalefet temelinde, hem de sağ/sol eksende değerlendirilmiştir. Bu amaçla Türkiye sağını temsil eden iktidar partisi AKP’nin (Adalet ve Kalkınma Partisi) adayı Recep Tayyip Erdoğan ile Türkiye solunu temsil eden ana muha-lefet partisi CHP’nin (Cumhuriyet Halk Partisi) adayı Muharrem İnce’nin 24 Haziran Cumhurbaşkanlığı seçimleri sürecinde yaptıkları konuşmalar Essex Okulu Söylem Analizi yöntemiyle incelemiştir.

......................................................

THE RELATIONSHIP BETWEEN POPULISM – DEMOCRACY in TURKEY: AN EVALUATION ON 24th JUNE PRESIDENTIAL ELECTIONS

Abstract
Populism is one of the most referenced concepts in both economic and polit-ical analysis in the past decades but what is semantically controversial. The representation crisis and economic crises, in which politics in general and lib-eral democracy in particular, and the structural transformations brought along with these crises strengthened the tendency towards populism. Popu-lism, which has turned into a kind of shadow of democracy, is fed by the ten-sions between democracy and liberalism to a great extent.
In this study, Populism was tackled as a form of discourse which enables to political actors to want to obtain power or protect the existing power by mo-bilising masses and the influence on Turkish politics was analysed. Based on the claim that every political movement is inherent, populism has been eval-uated both on the basis of power / opposition and on the right / left axis. For this purpose, speeches during 24th June presidential election that made by Recep Tayyip Erdoğan who was the candidate of the ruling party AKP (Justice and Development Party) that is representing the Turkey’s right-wing political axis and Muharrem İnce who was the candidate of the opposition party CHP (Republican People’s Party) that is representing the Turkey’s left-wing politi-cal axis, was examined by using Essex School Discourse Analysis method.

Bireyler ve/veya gruplar arası iletişim dinamiklerinde ilgili öznelerin oluşturulması, var olan “öteki”nin konumuna göre öz tanımlaması yapılması temeliyle ilişkilendirilebilir. Kimi zaman tekil kimi zaman ise toplumsal olarak yapılan tanımlama, bireysel veya toplumsal kimlik olarak karşımıza çıkmakta ve “öteki” ile ilişkiler de yine bu özneler arasında kurulmaktadır. İlgili öznelerin oluşum süreçleri, yani kimliklerin inşası, biz/onlar dikotomisi çerçevesinde gerçekleşmekte ve noktada söylem büyük önem taşımaktadır.
Eklemlenme teorisi, eklemleyici pratiklerin bütününü oluşturan söylemin varlığıyla, öğeler arasında kimlikleri değiştirecek bir ilişki kurulması süreci olarak açıklanmaktadır. Hem kimliğin hem de söylemin benzer şekilde bir “öteki” üzerinden kurulması ve bununla birlikte söylemsel oluşum dinamiklerinin öznel bir gerçeklik algısı kapsamında ortaya çıktığı göz önünde bulundurularak, araçsalcı kimlik yaklaşımının da benzer özellikleri sergilemesi dikkate alındığında; kimlik ve söylem arasındaki benzerliklerin bu ikisinin arasındaki eklemlenme sürecinin doğal bir sonuç olarak değerlendirilebileceğinin birer göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bireylerin mobilitesinin artması ve bilgi çağı teknolojilerinin sunduğu olanaklarla bireyler ve/veya gruplar arası iletişim ve etkileşim dinamikleri artmış ve farklılıklar daha belirgin hale gelmiştir. Bu kapsamda siyasi partilerin kullandığı halk/elitler ikilemine dayalı popülist söylem hem iç siyaset hem uluslararası siyaset dinamiklerini belirler hale gelmiştir. Bu kapsamda söylem, kimliksel farklılıklarla popülizmi bir araya getirmiş ve eklemlenme süreci kimlik siyaseti ile popülist siyaset arasında kendisini göstermiştir. Bu çalışma ile ilgili eklemlenme sürecinin teorik altyapısı incelenmiş ve bu dinamikler kimlik siyasetinin farklı kategorileri olan etnik, dini, cinsiyet ve kültür temelli kimlikler bazında farklı örnekler üzerinden incelemeye alınmıştır.

Popülizm son dönemde hem muarızlarının hem de taraftarlarının gözünde cazibesini bir kez daha ispat etmiş durumda. Latin Amerika'dan Avrupa'ya sağ ve sol yelpazeden pek çok siyasal hareket ve parti popülist olmakla eleştiriliyor ya da popülist bir siyaset izledikleri için övülüyorlar. Popülizmi liberal demokrasi ile karşıtlık içerisinde anlamlandıranlar ve kavrama olumsuz bir anlam atfedenler genelde onun cazibesini ekonomik krize, merkezin çöküşüne, hayal kırıklığı içindeki alt sınıflara veya liberal demokratik sistemin tıkanıklıklarına göndermede bulunarak açıklıyorlar. Popülist cazibenin yanında konumlananlarsa, onun siyasetin ta kendisi olduğunu hatırlatarak, popülizmin siyaseti hangi yollarla kurucu ve antagonist bir şekilde biz/onlar ikiliği üzerinden tariflediğini, toplumun kısmi bir parçasını nasıl ve hangi yollarla halkın inşasının merkezi haline getirdiğini vurguluyorlar. Muarızları için popülizm ne kadar sakınılması gereken bir siyasal ideoloji olarak görülüyorsa, taraftarları için de o kadar siyasetin ontolojisinin merkezinde yer alıyor. Hiç kuşku yok ki popülizm söz konusu olduğunda sosyal bilimlerdeki tartışmaları bu ikilik içerisinde tüketmek mümkün değil; çünkü bizzat popülist siyasetin kendisi ikili karşıtlıklar üzerinden ilerlediği kadar muğlaklıklar ve belirsizlikler de inşa ediyor. Tam da bu yüzden meseleyi analize yönelen pek çok araştırmacı ve bilim insanı her şeyden önce kavramın sahip olduğu muğlaklığı ortadan kaldırmaya çabalayarak yola koyuluyor. Oysa popülizmin sahip olduğu bu muğlaklık, sadece onun seslendikleri tarafından coşkuyla benimsenmesini sağlamak gibi pragmatik amaçlardan değil aynı zamanda popülizmin çağrısını olanaklı kılan liberal demokrasiye içkin yapısal açmazlardan da kaynaklanıyor. Bu dosyadaki yazıların pek çoğunda belirtildiği gibi popülizm, bir siyasal mantık olarak bizzat mevcut siyasal özneler arasındaki ayrımları hem muğlaklaştıran hem de yeni sınırlar inşa eden stratejileri hayata geçirebildiği ölçüde ve pek tabii ki sabit tanımlardan da kaçınarak başarılı bir siyasal proje haline gelebiliyor. Fakat bu başarıyı olanaklı kılan ve popülizmin çağrısını güçlendiren etmenler liberal demokrasinin tam da kalbinde yatıyorlar ve ona mütemadiyen yeniden ve yeniden musallat oluyorlar.

Batı dillerinde ‘patron-client’ ilişkisi olarak ifade edilen, dilimize patronyanaşma ilişkisi biçiminde tercüme edebileceğimiz ‘durum’ yaygınlaşıyor. Patron-yanaşma ilişkisi, patronaj (patronage) veya klientalizm (clientelism) olarak da nitelenen bir sistem. Etimolojik olarak client sözcüğü clyent ve Latince clientem (cliens) ‘takipçi, uşak’ kökenine dayanıyor. Asıl türediği sözcük muhtemelen clure ‘dinlemek, takip etmek, itaat etmek’ veya clinare ‘eğilmek, çökmek’ anlamındadır; daha eskilere doğru ise klei ‘eğilmek, dayanmak’ kökenine uzanıyor. Sözcük esas olarak Roma’da, patricilerin himayesi altındaki pleplerde olduğu gibi, bir kişinin himaye ve korunma elde etmek için diğer bir kişinin önünde eğilmesini niteliyor. Bu ilişki biçiminde patrici patronus yani patrondur. Kısaca, clientele ‘bağımlı ve hamisi arasındaki ilişki’ veya ‘yandaşlar birliği’ anlamlarına geliyor.

Laki Vingas ile söyleşi:
“İşte bu kadar hukuksuz bir düzen!”

Devletin el koymuş olduğu vakıf mallarının iadesi 2003 ve 2008’de yapılan yasal düzenlemelerle mümkün hale geldi. Yasaya 2011 bir ek yapılarak 1936 beyannamesinde kayıtlı olup "sahip" bölümü açık olan tüm taşınmazların tapu kayıtlarındaki haklarıyla birlikte cemaat vakıflarına iadesinin ve üçüncü şahıslara geçmiş olanlar için tazminat ödenmesinin yolu açıldı. Ancak Kamp Armen örneği gösteriyor ki bu düzenleme de sorunu çözmüyor. Çünkü 1974’te Yargıtay’ın verdiği kararın ardından, vakıfların satın aldığı malların satışı iptal edilerek sahibine geri verilmiş ve bu kişiler bu malları başka şahıslara satmış oluyor. Yasa Kamp Armen’i de içeren bu tür vakıf malları için bir düzenleme öngörmüyor. Sorunun kökenini ve çözümünü, 2008’de yapılan düzenleme ile oluşturulan Vakıflar Genel Meclisi’nde Azınlık Vakıfları’nı iki dönem boyunca temsil eden Laki Vingas ile konuştuk.

Penal populism is a phenomenon that receives a lot of attention in the literature. Most often, however, it is being studied from a legal perspective, whereas political motivations and consequences of its application are frequently disregarded. In the article, I analyse in what way, to what extent, and for what purpose penal populism was utilised in Poland in 2007-2015. I argue that it has proven to be an effective tool for conflict management, agenda-setting, and burying bad news.

Celem artykułu jest omówienie związków populizmu i teorii spiskowych. Główna teza tekstu sprowadza się do twierdzenia, że przekonanie o istnieniu teorii spiskowych prowadzi do poparcia populistycznych programów politycznych. Innymi słowy populizm jest rozumiany jako (anty)ideologia  wyrażająca brak zaufania do podmiotów działających w sferze publicznej.  Artykuł ma charakter teoretyczny i omówione zostały w nim najważniejsze definicje naświetlające kluczowe wymiary tytułowych pojęć - populizmu i teorii spiskowych.

Popülizm hakkında, demokrasilerin otoriterleşmesi tartışmasıyla ilgi kurularak, hem teorik açıdan hem de çeşitli ülke örnekleriyle pek çok çalışma yapıldı. Önceki dönemlerde genellikle Latin Amerika üzerinden anlaşılan bu tartışma, Avrupa kanadında ise aşırı-sağ eğilimlerle birlikte ele alınmaktadır. Bu çalışmada farklı olarak sol-popülist eğilimler sahip Syriza’nın ve Podemos’un partileşme ve hükümet ortağı olma süreçleri aktarılmıştır. Çalışmada öncelikle sağ ve sol-popülizmin teorik zeminleri ve söylemsel farklılıkları, yakın dönem çalışmalara odaklanarak, genel çerçevesiyle analiz edilmiştir. Devamında iki parti üzerinden sol-popülist siyasetin hükümet deneyimi anlatılmıştır. Çalışmanın temel sorusu, sol popülist eğilime sahip hareketlerin partileşme ve hükümet olma sürecinde ne düzeyde değişime uğradığıdır. Gerek Syriza gerekse Podemos ülkelerindeki ana akım siyasetin işleyişini önemli ölçüde değiştirememiştir. Ancak partilerin kendilerini yeniden konumlandırmaları, demokratik tartışmayı yeniden gündeme getirmeleri ve siyasal tartışmaların genel seyrini etkilemeleri açısından belirleyici aktörlere dönüşmüştür. Sonuç olarak yazıya konu olan partilerin radikal öğelerden sıyrılıp merkez siyasetin oyuncusu olsa bile demokratik işleyişte pratik ve normatif dönüşümlere yol açtığı vurgulanabilir.

Avrupa'da 1990 sonrası yükselen sağ popülizmin toplumsal ve ekonomik nedenleri incelendiğinde, 1980 yılından itibaren kapitalist üretim tarzının devamlılığını sağlamak amacıyla ortaya atılan neoliberal ekonomi politikalarının neden olduğu, yoksullaşma ve gelir adaletsizliği gibi olumsuz etkilerle toplumsal ayrışmaya doğru bir eğilim olduğu göze çarpmaktadır. Bu çalışmada Avrupa'da yükselen sağ popülizmin yükselişinin neoliberal ekonomi politikaları ile olan ilişkisi çeşitli yönlerden incelenmektedir. Sağ popülizm, siyasi söylemlerinde her ne kadar neoliberal ekonomi politikalarına karşıt ifadeler barındırsa da, kriz dönemlerinde neoliberal politikaların doğal bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Kamuoyu nezdinde "halkı temsil" iddiası ile ortaya çıkarak halkı mobilize etmeyi amaçlamaktadırlar. Bu sayede sağ popülist liderlerin kimi ülklerde iktidara gelecek kadar halkın desteğini topladıkları görülmektedir. Sağ popülizm ve neoliberalizm ilişkisi, neoliberal ekonomi politikalarının sebep olduğu yoksullaşma ve gelir eşitsizliğinin sağ popülizm aracılığıyla siyasi alana taşındığı en belirgin örnekler olan ABD, Macaristan ve Fransa'daki deneyimler üzerinden ele alınacaktır.

Bu bölümde, Kılıçdaroğlu’nun genel başkan seçilmesi ile birlikte, CHP’nin söylemlerinde toplum ve toplumsal alan farkını göz önünde bulunduran, bu nedenle toplumsal alanın heterojenliğini kabul etmenin yanı sıra, bu alandaki demokratik öznelerin içsel bölünmelerini ve eklemlenmelerini merkeze alan radikal bir kırılmanın meydana geldiği gösterilmeye çalışılacaktır. Bu anlamda CHP’nin söylemlerinde tepede kurgulanan siyasal kimliklere denk gelen bir toplum hedefinden ziyade, toplumu toplumsal alanda işleyen eşdeğer ve fark mantığının bir tezahürü olarak kabul eden bir siyaset anlayışının ve dilin gittikçe egemen olmaya başladığı ileri sürülmektedir. Bu açıdan CHP söylemlerinde geçmişte ele alındığı şekli ile toplumun metafizik temellerini teşkil eden laiklik ve Türklük unsurlarının geri plana itildiği, bunun yerine toplumsal alandaki olumsal eklemlenmeler sonucu meydana gelen eşdeğerler zincirinin çıkış noktası olarak merkeze alındığı görülmektedir.

Türkiye’de Batı’dakinden farklı bir popülizm anlayışı yaygındır. Dolayısıyla bu çalışma, popülizm hakkında okuyuculara genel bir çerçevede doğru bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, ideoloji-siyasal iletişim ekseninde popülizmin kavramsallaştırması yapılmış ve boyutlandırılmıştır. Ayrıca, bu kavramın uyguladığı stratejiler ile taktikler ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.

İlgili literatür tarandığında, popülizmin demokrasi içinde büyüyüp geliştiği ancak zaman içinde kanserli bir hücreye dönüştüğü anlaşılır. Demokratik sistem içinde kimi zaman ortaya çıkan siyasal ve ekonomik bunalımlarda bireylerin karşılanamayan gereksinmelerini kullanarak, sistemi yeniden işler hale sokacağını ya da yeni bir sistem getireceğini vaaz eder. Hedefi iktidarda mutlak olabilmek olduğundan çeşitli stratejiler kullanarak temsil sisteminin unsurlarını düşman ilan eder ve kutuplaştırma yoluyla kendine özdeşleşebileceği homojen bir halk üretir. Halk üzerinden kurgulanan milli iradeden aldığı güçle sorumsuz bir yetkiye sahip olduğu inancıyla kendi meşruiyeti için devlet kaynaklarını kullanır. Seçkincilik karşıtlığından nasibini almış medya popülist karizmatiklik ve otoriter eğilimlerin baskınlığı altında parti-devletin ideolojik aygıtlarından birine dönüşerek ona hizmet eder hale gelir. Proto-totaliter bir ortamda işleyen popülizmin oluşturduğu kütle, böylece demokrasi üzerinde karanlık bir gölge oluşturur.

Bu çalışmada olduğu gibi popülizm olgusu boyutlandırıldığında ve kullandığı söylemsel stratejiler belirlendiğinde siyasal iletişime, kamu yönetimine, medyaya etkileri açıklanabilir. Ancak bundan da ötesi, özellikle 1980’lerden itibaren Avrupa’da yükselişteki aşırı sağ/muhafazakar popülizmin Türkiye’deki siyasete yansımaları daha iyi anlaşılabilir.
----------------------------------------------------------------------
A different understanding of populism is widespread in Turkey than in the West. Therefore, this study aims to provide accurate information to the readers about the populism in a general context. In this respect, conceptualization of populism has been made and designed in the axis of ideology-political communication. In addition, strategies and tactics that applied this concept is discussed in more detail.
When scanning the relevant literature, populism is understood that grown and developed in democracy but however, has become cancer over time. it uses to unmet needs of individuals in the political and economic crises that emerged at some time within democratic the system and that could get to work again or a new system that would bring preached. Using a variety of strategies represent the elements of the system proclaimed enemy and produces a homogeneous people can identify through its polarization because of being absolute power target. It uses state resources for their legitimacy with a belief that it is irresponsible authority by the people who fictionalized through the power of national willpower. Media which has taken its share of anti-elitism is transformed into one of the party-state’s ideological apparatuses the dominance of charismatic populism and authoritarian tendencies and serves it. In the proto-totalitarian environment, a mass which is built by the populism creates a dark shadow on democracy.

As in this study, when the populism dimensioned and using rhetorical strategies determined political communication, public administration, can be explained the effects of the media. But more than that, especially since the 1980s in Europe, the rise of the extreme right/conservative populism effects of politics on Turkey can be better understood.

The rise of populism and post-truth is a wake up call to humanity and modernity to: (1) Recognize that knowledge production, journalism (and life) are value-loaded, and thus, inherently political, (2) Rethink the relationship between journalism and activism, (3) Realize it is not politics but sweeping politics under the carpet and unchecked human power that are existential threats to journalism, democracy and peace on planet Earth in the 21st century.

http://www.agos.com.tr/en/article/21777/the-fly-on-the-wall

Wprowadzenie Czechy, Słowacja, Węgry-te trzy kraje Europy Środkowo-Wschodniej, pomi-mo dzielących je różnic, łączą także pewne wspólne doświadczenia historyczne. Jednym z nich był fakt, że wchodziły w skład Austro-Węgier, następnie przeżyły (wyjąwszy Słowację) okres międzywojennej samodzielności, po to aby stać się satelitami III Rzeszy (dotyczyło to Węgier i powstałej w 1938 r. Słowacji), a kolejnym etapem ich, już powojennej, historii była zależność od Związku Radzieckiego (Czechosłowacja i Węgry), która zakończyła się w trakcie tzw. Jesieni Ludów w 1989 r. Kraje te weszły następnie w okres transformacji ustrojowej, a do tego należy dodać "aksamitny rozwód" czesko-słowacki, który miał miejsce w 1993 r. Można więc przyjąć, że państwa te podążały (pomimo istniejących różnic) podobną ścieżką historii, a ich losy były nierozerwalnie związane z otoczeniem zewnętrz-nym-presją silniejszych podmiotów. Stąd też zasadna wydaje się analiza zjawiska populizmu występującego w tych krajach, przede wszystkim z powodu ich bliskie-go sąsiedztwa, pewnej wspólnej tradycji oraz istniejących powiązań czy zależno-ści. Celem tego tekstu jest też zbadanie elementów łączących ruchy populistyczne w tych państwach. Należy także spróbować odpowiedzieć na pytanie o realną siłę ruchów określanych mianem populistycznych i ich wpływ na tamtejszą politykę. W pierwszej części artykułu znajdzie się skrótowa charakterystyka populizmu i lista czynników, które mogą sprzyjać rozwojowi tego zjawiska w omawianym regionie.

Avrupa’da aşırı sağ popülizmi yükselişine devam ederken, aşırı sağ partilerin liderleri bilhassa Müslümanları ve Türkleri hedef göstermeye başlamıştır. Ancak seçim maratonu söz konusu olduğunda sadece aşırı sağ eğilimli partiler değil, sosyal demokrat parti liderleri de yabancı düşmanlığı ekseninde vaatlerde bulunmaktadırlar. Bu durumun Müslümanları, sığınmacıları, Avrupa’ya ait olmayan unsurları seçim propagandasına malzeme haline getirmekte olduğu görülmektedir. Nitekim gerek parlamento seçimleri gerek başkanlık seçimleri öncesinde benzer popülist söylemlerde bulunarak seçim propagandası yürütülmesi artık Avrupalılar tarafından neredeyse yadırganmamaktadır.

Bu çalışmanın amacı, Koronavirüs krizinin (Covid-19) Avrupa sağ popülizminin politik söylemini nasıl etkilediğini analiz etmektir. Teorik çerçeve olarak Avrupalı popülist sağ partilerin radikalizm, nativizm ve popülizmin kesişim kümesinde konumlandıklarını iddia etmekte ve söylemsel stratejileri inceleyerek Koronavirüs (Covid-19) döneminde bu söylemsel pratiklerin ne ölçüde değiştiğini incelemektedir. Çalışma, Mart 2020 döneminden başlayarak gazeteler, dergiler, haber ajansları ve uluslararası kuruluşlardan alınan veriler de dahil olmak üzere hemerografik bir incelemeye dayanmaktadır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, Koronavirüsün, Avrupalı popülist sağ partilerin söylemlerinde yabancı düşmanlığını teşvik ettiğini, sınır korumacılığını üst düzeyde karakterize ettiğini ve göç(menlik) karşıtı tutumları güçlendirdiğini göstermektedir. Bu çalışma, Almanya, Fransa, İtalya ve Macaristan ülkelerindeki popülist sağ partilere odaklanarak üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Koronavirüs dünya genelini etkisi altına almadan önce, Avrupa'daki göçmen karşıtı, yabancı düşmanı ve sınır söylemlerini incelemektedir. İkinci bölümde, Koronavirüs döneminde Avrupa'daki sağ populist partiler söylemlerini göçmen karşıtı, yabancı düşmanlığı ve sınır korumacılığı çerçevesinde nasıl artırdığı analiz edilmektedir. Burada, pandeminin göçmen politikalarına ve göçmen karşıtı söylemlerde çok önemli bir yeri olduğu vurgulanmaktadır. Üçüncü bölümde ise, popülist sağ partilerin söylemlerinde Koronavirüsün kalıcılık ihtimalleri analiz edilmekle beraber ilerleyen yıllarda göç ve sınır politikalarına dair önemli perspektifler sunulmaktadır.

İtalya'da İkinci Cumhuriyet olarak adlandırılan ve siyasal hayata etki eden çeşitli yasal değişikliklerin hayata geçtiği 1993 sonrası süreçte çok sayıda hükümet ve koalisyon kurulup dağıldı. Geçen 25 yılda ülkeyi, değişim ve yenilenme arzusunu kendinde toplamaya çalışan siyasal aktörlerin mücadelesi şekillendirdi. Bu çalışmada İtalya'da 1990'ların ortasından itibaren yaşanan değişimlerin arka planıyla 2010'larda yaşanan bu gelişmelere odaklanılacaktır. İtalyan demokrasisinde yükselen yeni aktörlerin popülizm ve liberal demokrasi krizi bağlamında değerlendirileceği yazı, M5S (Movimento 5 Stelle-5 Yıldız Hareketi) ile Lega'nın yarattığı etkileri öne çıkarmaktadır. Bununla birlikte İtalya'da sosyal demokrasinin dönüşümü ve toparlanma çabası da ele alınacaktır. Çalışmanın argümanı, İtalya örneğinde demokratik tartışmanın devam ediyor oluşunun demokrasiyi otoriterleşme eğiliminden koruduğudur.

Öz: Modernliğin, demokrasi üzerindeki en pejoratif sonuçlarından biri olarak görülebilecek popülizm, gü-nümüz siyasal tartışma ve analizlerin yapılmasında da kullanılan temel kavramlardan biridir. Popülizmin, bugün bile üzerinde uzlaşılan bir tanımının olmaması, sosyal bilimlerin ve özellikle de siyaset biliminin en tartışmalı ve muğlak kavramlarından biri olmasına yol açmaktadır. Halkın, belli aralıklarla gerçekleştirilen seçimlerden ibaret olan yönetime katılma imkanı olarak demokrasinin popülizmle kesiştiği veya ayrıştığı alanları dünyadaki yakın dönem örnekler üzerinden anlamak faydalı olacaktır. Popülizm, birden fazla bağ-lam üzerinden incelenebilir. Bunlardan biri siyasal iktidarı hedefleyen siyasetçiler için bir fırsat ve kulla-nışlı bir aparat olmasıdır. Bu perspektiften bakıldığında popülizm demokrasinin kendisi olarak da görül-mektedir. Yani demokratik bir siyaset tarzıdır. İkinci bağlam, popülizmin toplumsal bir hareket olarak, belli toplum kesimlerinin hak ve imkan taleplerini sürdürmesidir. Son olarak popülizm, seyreltilmiş de olsa bir ideolojik formasyon üzerinden incelenebilir. Popülizm, çoğulcu demokrasinin yine demokrasi içi imkan ve koşullar yoluyla aşındırılarak yozlaştırılması ve nihayet demokrasi dışı yönetimlerin tahkim edilmesini de beraberinde getirme riski taşıyan bir ideoloji görünümü vermektedir. Bu kapsamda belirgin ve tutarlı bir fikirler bütünü oluşturmasa da hayatta kalmasına yardımı olacak hem sol hem de sağ her türlü fikir ve düşünceyi içine alan seyreltilmiş "mezhebi geniş" bir ideoloji olarak görülebilir. Çalışmada popülizmin demokrasiyi dejenere etme potansiyeli, Donald Trump örneği üzerinden tartışılmaya çalışılacaktır. Bu çer-çevede dünyaya demokrasi ve özgürlük ihracında liderlik ettiği iddiasındaki bir ülkede, Kasım 2020 se-çimlerinde yaşananlar popülizmin demokrasi üzerindeki tehdit durumunu göstermesi bakımından önemli-dir. ABD'de seçim sürecinde yaşananlar, popülizmin demokrasiyi yozlaştırma potansiyelinin, en eski de-mokratik geleneğe sahip ülkelerde dahi demokratik siyasal kurumlara zarar verebileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Demokrasi, Popülizm, İdeoloji, ABD GİRİŞ ve KURAMSAL ÇERÇEVE Abraham Lincoln tarafından 1863'te dile getirilen "Halkın, halk tarafından, halk için yönetimi" ifadesi çoğunlukla üzerinde uzlaşı sağlanan bir demokrasi tanımıdır. Buna rağmen anılan söz bile popülist bir şekilde yorumlanabilir. Halkın büyük çoğunluğu demokrasi dışı bir yönetim talep ederse ne olacak? Demokrasinin kurulduğu yerlerde dahi demokrasinin işlevsel bir kriz yaşadığı pek çok araştırmacı tarafın-dan dile getirilmektedir. Siyaset biliminin tartışmalı kavramlarının biri olan Populizm kavramı bugün tüm dünyada özelikle son zamanlarda Amerika'da etkisi göstererek demokratik sürece zarar vermiştir. Popu-lizm, ideolojik ve söylemsel tarzda ortaya çıkmakta ve sosyolojik ve ekonomik niteliğe bürünmektedir. Bu yüzden net bir tanımı dahi yapılamamaktadır. Çağımızda kendisini demokratik olarak nitelendiren bazı ülkelerde dahi demokrasinin var olup olmadığı tartışılsa da popülizm demokrasinin karşı karşıya kaldığı ciddi sorunlardan biridir. Kalaycıoğlu'nun (2020: 6) dediği gibi "halkın, demokrasinin araçlarını kullana-rak hukukun üstünlüğünü hiçe sayması ve imkânsız şeyleri talep etmesi nasıl önlenebilecektir? Burada halkın duyguları ve duyarlılıkları sömürülerek, halkın hukuk devleti ile bağlantılı bir demokrasinin dışına çıkan taleplerde bulunmasının yarattığı sorunları ve bu demokrasi açmazı" nasıl önlenecek?

The article concerns the issue of direct participation of citizens in
the process of making and amending the constitution. The author explains that the debate concerning the issue of citizens’ constitutional participation has been dominated ‒ on the one hand ‒ by the so-called legal constitutionalism and ‒ on the other hand ‒ by constitutional populism. Both of these tendencies increase the distance between the citizens and the constitution. Therefore, the challenge is to create a mechanism of institutional balance which would be immune to threats related to populism, while enabling deepening the legitimacy of liberal-democratic systems. In the author’s opinion, this challenge is addressed by reflexive constitutionalism, which perceives constitutionalism as a permanent reflection on the identity of a constitutional democratic community. According to the author, the objective of effective inclusion of the citizens in constitutional politics requires creating a model which would guarantee inclusive, pluralistic and deliberative character of the legislative process that would engage citizens, experts, and professional politicians in equal measure. In this context, the author analyses two cases of constitutional reforms (of Iceland in 2010-2013 and of Ireland in 2012-2014), which involved innovative methods of inclusion of the citizens in the process of constitutional change.

Daha önceki yazılarımızda Avrupa Komisyonu Başkan adaylarından Manfred Weber’in çalışmalarında olarak Türkiye’yi hedef alan açıklamalarına yer vermiştik. Açıklamalar, uzun zamandır devam etmektedir. Ancak Kasım ayı içinde yaptığı açıklamalar önceki açıklamalarından daha ayrıntılıdır. Adı geçenin Türkiye’yi AB üyesi olarak görmek istemediği bilinmektedir. Bu defa açıklamalarında Kıbrıs sorununa da yer verdiği görülmektedir.

Türkiye'de yaşanan, bir 'alternatifsizlik' krizidir 11.03.2018 08:42 BİRGÜN PAZAR " Sağ popülist partilerin ekonomide korumacılık ile yatırımları canlandırma ve istihdamı artırma vaatleri, işçi sınıfı ve yoksullar için cezbedici. Bu şartlarda, ancak, neoliberal politikalara eleştirel olan ve en önemlisi net bir hedef ve program ortaya koyan sol partiler gerçek bir alternatif olabilir " TWEET PAYLAŞ + Berkant Gültekin [email protected] Dünyada yükselen popülizm, son olarak İtalya seçimlerinde de kendisini gösterdi. 'Merkez' partilerin gücünü yitirdiği bir sürecin içinde olduğumuz açık. Neoliberal ekonomi politikalarının yarattığı toplumsal çöküntü ve buna bağlı olarak gelişen tepki, özünde sağ içerikte olsun radikal söylem kullanan siyasi hareketlere ilgiyi artırıyor. Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Filiz Zabcı, durumun sınıfsal boyutuna dikkat çekiyor. Türkiye'de de benzer bir durumun yaşandığını işaret eden Zabcı'ya göre, solun toplum gözünde alternatif olabilmesi için, neoliberal politikaları hedef alan bir strateji izlemesi gerekiyor. >>Son birkaç yıldır siyasi popülizm hem dünyanın hem de Türkiye'nin gündeminde. Geçen hafta sonu İtalya'da yapılan parlamento seçimlerinde sağ popülist ittifak, tek başına iktidar kuracak orana ulaşamasa da sandıktan birinci çıktı. Toplam yüzde 37 oy alan sağ ittifak içinde en fazla oyu yüzde 17'yle faşist diye nitelenen Kuzey Ligi adlı oluşum kazandı. Popülizm ve faşizm arasındaki ilişkiyi nasıl açıklarsınız?