سندرم هلندی در منچستریونایتد؛ کار تن‌هاخ چگونه به اینجا رسید؟

فینال جام حذفی انگلیس عصر شنبه (۲۵ مه/۵ خرداد) در شرایط ویژه‌ای برگزار می‌شود؛ وضعیتی کاملا متفاوت در اردوی دو تیم.

از یک سو منچسترسیتی هفته گذشته نخستین تیم در تاریخ فوتبال انگلیس شد که توانسته ۴ بار پیاپی قهرمان بالاترین سطح فوتبال این کشور شود.

به این ترتیب پپ گواردیولا نه تنها جایگاه باثباتی در باشگاه منچسترسیتی دارد، بلکه حالا برخی کارشناسان فوتبال، درباره اینکه او حتی از سرآلکس فرگوسن هم مربی بزرگتری است، صحبت می‌کنند.

درسوی دیگر در اردوی منچستریونایتد اما شایعاتی که درباره برکناری اریک تن‌هاخ حتی در صورت قهرمانی منچستریونایتد در جام حذفی انگلیس شنیده می‌شد، به حقیقت نزدیک شده و دیروز روزنامه گاردین نوشت که «سرمربی هلندی یونایتد پس از برگزاری فینال جام حذفی و فارغ از نتیجه آن برکنار خواهد شد.»

پارسال در همین روزها هم سیتی و یونایتد در فینال جام حذفی مقابل هم قرار گرفتند و هرچند سیتی با پیروزی ۱-۲ قهرمان شد، اما در آن روزها تن‌هاخ فصل نخست کارش در منچستریونایتد را با نتایج نسبتا خوب و کنترل مناسب رختکن پرستاره تیم به پایان رسانده بود و شکست در فینال مقابل سیتی، چندان خدشه‌ای در جایگاه او ایجاد نکرد.

این بار اما حتی پیروزی در فینال مقابل سیتی در ومبلی هم مانع برکناری این مربی هلندی نخواهد شد؛ اتفاقی که ۸ سال پیش برای یک مربی هلندی دیگر هم رخ داده بود.

فان‌خال قهرمان و برکنار شد

منچستر یونایتد در فینال جام حذفی سال ۲۰۱۶ با سرمربیگری لوییس فان‌خال، ۱-۲ هم در وقت اضافه کریستال پالاس را شکست داد و قهرمان شد، اما فان‌خال پس از این بازی از سمت خود برکنار شد.

فان‌خال هم مثل تن‌هاخ در فصل اول حضورش در اولدترافورد، موفق به کسب سهمیه لیگ قهرمانان شد اما در فصل دوم یعنی ۱۶-۲۰۱۵ یونایتد به رتبه پنجم رسید و نتوانست سهمیه کسب کند.

یونایتد البته در پایان فصل در امتیاز ۶۶ با تیم منچسترسیتی برابر شد اما سیتی با تفاضل گل بهتر، در رده چهارم فصل را به پایان رساند.

یک هفته پس از پایان لیگ، یونایتد در فینال جام حذفی پیروز شد اما کمتر از ۴۸ ساعت پس از آنکه فان‌خال جام قهرمانی را در ورزشگاه ومبلی لمس کرد، از سرمربیگری منچستریونایتد برکنار شد.

ترک سالن کنفرانس، پس از پرسش خبرنگار

یونایتد فصل اخیر را در رتبه هشتم به پایان رساند؛ چیزی که بدترین رتبه یونایتد در تمام ادوار لیگ برتر محسوب می‌شود.

چند هفته قبل وقتی یونایتد به رده هشتم سقوط کرد، یکی از خبرنگاران در کنفرانس مطبوعاتی تن‌هاخ، از او پرسید که «نگران نیست که شاید بدترین نتیجه تاریخ یونایتد در لیگ برتر، در این فصل رقم بخورد؟» تن‌هاخ به جای آنکه به این پرسش پاسخ بدهد، اعلام کرد که «قصد پاسخگویی به این پرسش را ندارد» و بعد سالن کنفرانس را ترک کرد.

درواقع این واکنش، از هر پاسخی با هر کلماتی، روشن‌تر نگرانی تن‌هاخ را از ثبت بدترین نتایج یونایتد در ادوار مختلف لیگ برتر را نشان داد.

شروع سقوط؛ چند گام به عقب در نقل و انتقالات

اما چه اتفاقاتی افتاد که کار تن‌هاخ را به اینجا رساند؟ کسی که فصل اول حضورش در یونایتد، با تشویق شدید هواداران منچستریونایتد در آخرین بازی در اولدترافورد همراه بود و این بار وقتی پس از آخرین بازی لیگ در اولدترافورد سخنرانی کرد و درباره تلاش جمعی برای پیروزی در فینال جام حذفی هم صحبت کرد، واکنش چندان پرشوری از سوی تماشاگران حاضر در ورزشگاه دیده نمی‌شد.

نقطه شروع سقوط یونایتد در فصل جاری، نه در نخستین بازی لیگ و نه حتی در تمرینات پیش از فصل این تیم، بلکه در رویکرد تن‌هاخ در فصل نقل و انتقالات شکل گرفت.

پیش از هر چیز تن‌هاخ تصمیم به جذب دروازه‌بان تازه و در سایه قرار دادن داوید دخیا گرفت؛ تصمیمی که منجر به جدایی دخیا از باشگاه منچستریونایتد شد؛ دروازه‌بان اسپانیایی که در تابستان ۲۰۱۱ توسط فرگوسن جذب شد و به مدت ۱۲ سال یکی از باثبات‌ترین دروازه‌بانان لیگ برتر انگلیس بود.

او تصمیم گرفت قرارداد قرضی مارسل سابیتزر که در میانه فصل اول (زمستان ۲۰۲۳) به یونایتد پیوسته بود را دائمی نکند و به این ترتیب این هافبک اتریشی از یونایتد جدا شد.

فرد هافبک برزیلی دیگر بازیکنی بود که از سوی تن‌هاخ در فهرست فروش قرار گرفت و به فنرباغچه ترکیه پیوست.

ووت وگهورست، مهاجم هلندی، هم بازیکنی بود که در زمستان ۲۰۲۳ به عنوان بازیکن قرضی به یونایتد پیوسته بود و به رغم ضعف تکنیکی و ضعف در تمام کردن حملات یونایتد، عملکرد مناسبی به عنوان یک هافبک هجومی به خصوص در نبردهای فیزیکی در بخش دوم فصل اول حضور تن‌هاخ داشت. تن‌هاخ تصمیم به قطع همکاری با وگهورست گرفت و او هم راهی هوفنهایم آلمان شد.

پیش از تمام اینها، کریستیانو رونالدو هم در میانه فصل ۲۳-۲۰۲۲ از منچستریونایتد جدا شده بود. به این ترتیب هواداران یونایتد در تابستان ۲۰۲۳ منتظر بودند رویکرد و تصمیمات تن‌هاخ برای ترمیم تیم و جذب بازیکنان جدید را ببینند.

وقتی میسون مونت هافبک دفاعی می‌شود

روشن بود که یونایتد پس از جدایی فرد و سابیتزر، نیاز به جذب هافبک دفاعی سطح بالا دارد اما تن‌هاخ تصمیم گرفت جذب میسون مونت را در اولویت کاری خود در تقویت خط میانی قرار دهد.

در همان روزها بحث جذب صوفیان آمرابات از فیورنتینا هم مطرح بود اما به تدریج روشن شد که جذب این هافبک مراکشی زمان‌بر خواهد شد.

مونت یکی از نخستین خریدهای یونایتد بود؛ بازیکنی که در چلسی و تیم ملی انگلیس به عنوان مهاجم کناری و هافبک هجومی بازی کرده بود و روشن نبود که چرا تن‌هاخ روی او به عنوان هافبک میانی حساب باز کرده است.

یونایتد و تن‌هاخ فصل را درحالی آغاز کردند که آمرابات هنوز از فیورنتینا جدا نشده و به یونایتد نپیوسته بود.

تن‌هاخ در همان نخستین بازی فصل لیگ برتر مقابل ولورهمپتون در اولدترافورد، مونت را در آرایش ۱-۳-۲-۴ به عنوان یکی از دو هافبک دفاعی کنار کاسمیرو قرار داد.

مونت نمایشی بسیار ضعیف در این بازی داشت و یونایتد هم درحالی بازی را یک بر صفر برد که در نیمه دوم به شدت تحت فشار قرار گرفت و ولورهمپتون در دقایق پایانی می‌توانست صاحب یک پنالتی هم بشود؛ صحنه‌ای که داور خطای آندره اونانا، دروازه‌بان و دیگر بازیکن تازه وارد یونایتد، را اعلام نکرد و حتی کمک داور ویدئویی این خطا را تشخیص نداد و ۲۴ ساعت پس از بازی، داور بازی به دلیل اشتباه در اعلام نکردن پنالتی برای ولورهمپتون مجبور به عذرخواهی از این باشگاه شد.

اشتباهات بزرگ اونانا

جذب اونانا هم انتقالی موفق نبود؛ دروازه‌بانی که قبلا در آژاکس برای تن‌هاخ بازی می‌کرد و با این تیم تا نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان صعود کرده بود و بعد در اینتر به فینال این رقابت‌ها رسیده بود، با این هدف از سوی تن‌هاخ به یونایتد پیوست که با مهارتش در بازی با پا و مشارکت در بازیسازی، مالکیت توپ این تیم را افزایش دهد و در بازیسازی از عقب زمین به مدافعان یونایتد، به خصوص زمانی که تحت فشار پرسینگ حریف هستند، کمک کند.

در عمل اما نه تنها متوسط مالکیت یونایتد نسبت به فصل گذشته افزایش نیافت، بلکه اشتباهات عجیب اونانا در مواجهه با حملات و شوت‌های حریف و نوسان شدید او در بازی‌های مختلف، تبدیل به یکی از ضعف‌های اساسی یونایتد در طول فصل شد.

یونایتد در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا ۱۵ گل خورد و در قعر جدول ۴ تیمی، به کارش پایان داد؛ آماری فاجعه‌بار که بیش از هر چیز، متاثر از اشتباهات متعدد دروازه‌بان کامرونی این تیم بود.

نمایش پرنوسان و اشتباهات متعدد اونانا در طول فصل درحالی رخ می‌داد که دخیا باشگاه را ترک کرده و البته به تیم دیگری هم نپیوسته بود.

ضعف آمرابات و فاجعه‌ای به نام آنتونی

آمرابات هم پس از گذشت چند هفته از شروع لیگ برتر، با قراردادی قرضی از فیورنتینا به منچستریونایتد پیوست اما نه تنها نتوانست یک بازیکن ثابت و باثبات در خط میانی یونایتد شود، بلکه عملکردش نسبت به فرد و سابیتزر، دو هافبک جدا شده یونایتد در تابستان، بسیار ضعیف‌تر بود.

تن‌هاخ در یکی از مصاحبه‌های خود پیش از شروع فصل درباره آنتونی بال چپ پای برزیلی تیمش هم مدعی شده بود که «این فصل او بهتر از فصل اول ظاهر خواهد شد.» اما در عمل آنتونی یکی از ضعیف‌ترین بازیکنان پست خودش در کل لیگ برتر بود.

ثبت تنها یک گل و یک پاس گل در ۲۹ بازی نشان می‌دهد که پرداخت ۹۵ میلیون یورو برای جذب او، به آژاکس چه اشتباه بزرگی بوده؛ اشتباهی که مدیران آژاکس را خوشحال و البته غافلگیر کرد. فقط چند ماه پس از این انتقال، یکی از مدیران آژاکس در مصاحبه‌ای اعتراف کرده بود که «باورش نمی‌شد مدیران یونایتد حاضر به پرداخت چنین مبلغی برای آنتونی باشند.»

به این اشتباهات بزرگ، باید نگه داشتن آنتونی مارسیال را هم اضافه کنیم. بازیکنی که تابستان ۲۰۱۵ با تصمیم فان‌خال به یونایتد پیوست و در آن زمان او را با تیری آنری مقایسه می‌کردند اما مصدومیت‌های پرتعداد و البته شور و شوق پایین او در جریان بازی‌ها به خصوص در فاز دفاع، نشان داد که نگه داشتنش در تیم، یک اشتباه بزرگ بوده است.

در جریان فصل عجیب یونایتد که منجر به بدترین نتایج این تیم در ادوار مختلف لیگ برتر شد، مارکوس رشفورد هم چنان افت کرد که حتی نامش در فهرست ابتدایی گرث ساوتگیت برای یورو ۲۰۲۴ قرار نگرفت.

دو اخراجی‌ یونایتد، در فینال لیگ قهرمانان

از سوی دیگر در همان هفته‌های ابتدایی لیگ انتقاد جیدون سانچو از تن‌هاخ در یکی از شبکه‌های اجتماعی، منجر به جدایی این بازیکن و انتقال قرضی او به دورتموند شد.

تصور عمومی این بود که سانچو پس از این اتفاق، به خصوص با تاکید تن‌هاخ به بی‌نظمی سانچو در حضور به موقع در تمرینات، با ادامه افت این بال تکنیکی در دورتموند همراه شود.

امروز اما سانچو و سابیتزر با درخشش در بازی‌های دورتموند، برای حضور در فینال لیگ قهرمانان اروپا مقابل رئال مادرید آماده می‌شوند.

این یکی شگفتی دیگر در تیم منچستریونایتد است؛ تیمی که در خط میانی و حمله در طول فصل مشکلات فنی زیادی داشت اما دو هافبک و بال هجومی که از سوی تن‌هاخ مجوز ادامه حضور در تیم را پیدا نکردند، حالا در ترکیب تیمی دیگر، برای بازی در فینال لیگ قهرمانان اروپا آماده می‌شوند.

بحران مصدومیت در طول فصل

نکات اشاره شده، همه در بخش انتخاب بازیکنان بود؛ بخش استراتژیک کار سرمربی تیم؛ تن‌هاخ در دومین فصل کارش در یونایتد، در این بخش اشتباهات متعددی مرتکب شد و عملا تیمی که می‌توانست از فصل اول کار با تن‌هاخ متوازن‌تر شود، تبدیل به تیمی کاملا نامتعادل شد.

در جریان بازی‌های فصل هم منچستریونایتد موفق به ایجاد یک سبک بازی متوازن نمی‌شد. البته فقط انتخاب‌های اشتباه در جذب و فروش بازیکنان، در این زمینه موثر نبود، بلکه مصدومیت‌های متعدد و متوالی بازیکنان در پست‌های مختلف هم مانع به ثبات رسیدن تیم می‌شد.

به خصوص در خط دفاع، یونایتد در طول فصل آنقدر مصدوم می‌داد که به ندرت یک خط دفاع ۴ نفره ثابت را در دو بازی پیاپی کنار هم دیدیم.

تیرل مالاسیا، مدافع چپ هلندی، کل فصل را از دست داد و لوک شاو فقط در ۱۲ بازی فصل حضور داشت. به این ترتیب در کل فصل تن‌هاخ در سمت چپ خط دفاع مشکل کمبود بازیکن تخصصی داشت.

لیساندرو مارتینز از بهترین بازیکنان فصل قبل یونایتد هم فقط در ۱۱ بازی فصل این تیم حضور داشت. بحران مصدومیت در کل طول فصل یونایتد را رها نکرد و یکی از عوامل خوردن ۱۴ گل در ۶ بازی لیگ قهرمانان و ۵۸ گل در لیگ برتر و به پایان رساندن لیگ با تفاضل منفی، همین مصدومیت‌های متعدد بود.

امیدواری به ماینو و گارناچو

با نگاه به کارنامه منچستریونایتد در فصل ۲۴-۲۰۲۳ تنها نکته مثبت ظهور و درخشش چند بازیکن جوان این تیم است؛ کوبی ماینو، هافبک میانی ۱۹ ساله، که در نیمه اول فصل مصدوم بود، در بخش دوم فصل چنان در خط میانی میدان‌داری کرد که از سوی ساوتگیت به تیم ملی انگلیس هم دعوت شد و احتمالا در فهرست نهایی یورو هم حضور خواهد داشت.

الخاندرو گارناچو هم به روند رو به رشد خود ادامه داد و ۷ گل و ۴ پاس گل در لیگ برتر ثبت کرد.

آماد دیالو، بال راست ۲۱ ساله، که از آتالانتا جذب شده بود هم در بازی‌های پایانی فصل نمایش‌های خوبی داشت و راسموس هویلوند، مهاجم دانمارکی ۲۱ ساله، هم هرچند در نخستین فصل حضورش در یونایتد عملکردی پرنوسان داشت اما نشانه‌هایی از یک مهاجم درحال پیشرفت را از خود بروز داد.

به این ترتیب این چند بازیکن جوان می‌توانند هسته تیم فصل آینده منچستریونایتد باشند؛ تیمی که مشخص نیست روز یکشنبه یعنی فردای برگزای فینال جام حذفی، همچنان تن‌هاخ سرمربی آن باشد یا نه.

تن‌هاخ منتظر تصمیم رسمی باشگاه

مدیریت جدید باشگاه یونایتد و شخص جیمی رتکلیف اظهارنظر روشنی درباره سرنوشت و آینده کاری تن‌هاخ نداشته‌اند اما احتمالا براساس گزارش گاردین، تصمیم نهایی خود را گرفته‌اند و پس از سوت پایان جام حذفی، فارغ از نتیجه این بازی، باید منتظر انتشار خبر رسمی برکناری تن‌هاخ از سوی باشگاه منچستریونایتد باشیم.

از مائوریتسیو پوچتینو و توماس توخل به عنوان جانشینان احتمالی تن‌هاخ نام برده می‌شود. شروع امیدوارکننده در فصل اول و نتایج ضعیف منجر به برکناری در فصل دوم، در منچستریونایتد تبدیل به یک سندرم هلندی شده؛ ابتدا فان‌خال و حالا تن‌هاخ.