PBL Planbureau voor de Leefomgeving

Zie jij de hoogstactuele vraagstukken rondom de energievoorziening als een uitdaging, zoals: waar halen we onze energie nu en straks vandaan, wat is de toekomstige rol van bijvoorbeeld waterstof en biomassa, hoe kan een waterstofmarkt zich gaan ontwikkelen en hoe blijft de energievoorziening betrouwbaar en schoon? Wil je je verdiepen in de REDIII? Dan is deze vacature bij het PBL team Klimaat, Lucht en Energie misschien iets voor jou!

Het duurt nog even, maar gezien de grote belangstelling afgelopen jaren is het niet gek om alvast tijdig aan te melden voor de Ruimtedialoog 2024. Op 28 november gaan onze onderzoekers onder het thema ‘Hoe verdeelt Nederland de ruimte?’ het gesprek aan over de ruimtestress van dit tijdperk. Want de ruimteclaims van nieuwe woningen, energie, bijbehorende infrastructuur, landbouw en natuur verdringen elkaar in Nederland. Waar kan wat? Net als eerder komen eerst twee rondes workshops (in compacte groepen, voor een goede dialoog) over onderwerpen als de ruimtelijke mogelijkheden voor ‘straatje erbij’, klein wonen inpassen in een beperkte ruimte, de verdeling van windmolens over Nederland of internationale voorbeelden van groenblauwe verstedelijking – alles gebaseerd op recent (deels nog te publiceren) onderzoek, met input vanuit beleid. Daarna volgt de keynote van Kristiaan Borret, bouwmeester van Brussel en zeer bekend met de Nederlandse praktijk. Hij kan vanuit zijn perspectief met gepaste afstand reflecteren op de Nederlandse uitdagingen in de ruimte. Kom ook, het wordt een superinteressante middag! De organisatie in handen van Frans Schilder, Arjan Harbers en Laura Westendorp naar de traditie die met Marc Hanou is uitgezet. Aanmelden kan via deze link ➡️ https://lnkd.in/eY-sJcRd

We moeten extreem veel efficiënter omgaan met grondstoffen. Als we niets veranderen aan ons gebruik, geeft dat enorm veel vervuiling en zijn de gevolgen voor het klimaat en de biodiversiteit groot. Hoe we het grondstofgebruik moeten terugdringen, weet hoogleraar Environmental Governance Hans Bruyninckx. Hij schreef mee aan het pas gepubliceerde VN-rapport over de zorgen rond groeiend grondstoffengebruik, de Global Resources Outlook 2024 van het International Resource Panel. Op 12 juni geeft Bruyninckx daarover een lezing bij het PBL, die je ook online kunt volgen. Daarna praten we door met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Harald Tepper, directeur Duurzaamheid bij Philips, Rob van Tilburg, directeur Programma's bij Natuur & Milieu en met onze eigen Marko Hekkert, directeur PBL. Want wat betekent minder grondstoffengebruik voor Nederland, hoe kunnen we dat organiseren en wat levert het ons op? Welkom bij deze lezing! Aanmelden kan via deze link ➡️ https://lnkd.in/eX8AuJDq

Zoals bekend loopt de biodiversiteit wereldwijd nog steeds hard achteruit. Eind 2022 zijn nieuwe mondiale doelen voor natuurherstel overeengekomen voor 2030 en 2050 in het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework (GBF). Vrijwel alle landen, inclusief Nederland, hebben deze nieuwe VN-doelen onderschreven. Deze GBF overeenkomst verplicht landen een National Biodiversity Strategy and Action Plan (NBSAP) op te stellen. Het Kabinet heeft eerder toegezegd om dit plan tegen de zomer van 2024 te presenteren. De VN doelen zijn niet wettelijk bindend, maar er is wel afgesproken dat landen met aanvullende acties moeten komen. De VN-doelen voor biodiversiteit zijn mede bepalend geweest voor de Europese Biodiversiteitsstrategie en de doelen uit de Green Deal. Deze doelen hebben vaak wel een wettelijk en bindend karakter. Hierdoor wordt verwacht dat met het voldoen aan de EU doelen door Nederland er ook aan de GBF actiedoelen kan worden voldaan. Dit PBL-rapport laat zien hoe het huidige en voorgenomen Nederlandse beleid kan bijdragen aan de mondiale doelstellingen voor bescherming en herstel, duurzaam gebruik, en integratie van natuur in het rijksbrede overheidsbeleid. Om de mondiale doelstellingen ook in Nederland te realiseren, is extra beleidsinspanning nodig, zowel op het vlak van uitvoering, handhaving, opschaling en brede integratie van natuur in besluitvorming. https://lnkd.in/ebamAZBD

De enorme woningbouwopgave waar Nederland voor staat leidt tot grootschalige verstedelijkingslocaties. Hoe gaat dat eruit zien, krijgen we een nieuwe ronde New Towns – steden in het weiland – en Vinex-wijken? Tijdens de Academielezing 2024, op 2 juli bij het PBL in Den Haag, spreekt architectuurhistorica dr. michelle provoost vanuit haar internationale expertise op grootschalige woningbouw. Welkom bij deze lezing! Van welke eerdere ruimtelijke nota’s en projecten kan Nederland leren en wat moet beter in de toekomstige nieuwbouwgebieden? Zijn die nieuwe wijken voor één levensfase of kunnen starters, gezinnen én pensionado’s er terecht? Hoe komt er een wijk voor iedereen, niet alleen voor de welgestelde middenklasse? En welke inspiratie bieden buitenlandse New Towns? Na de keynote volgen reacties van diverse experts, waaronder Hettie Politiek (programmadirecteur grootschalige woningbouw bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), wethouder Froukje de Jonge (wethouder wonen en zorg in Almere) en Christian Lennartz (publiceerde recent over Vinexwijken). Gastheer is Marko Hekkert, directeur PBL, hij leidt de discussie met de zaal. Meer informatie over de Academielezing en de mogelijkheid je in te schrijven vind je hier > https://lnkd.in/e-Qk-Qcq

Het vaststellen van locaties voor nieuwe woningen gaat traag, het landbouw- en natuurdossier zit muurvast, een visie op de ontwikkeling van een circulaire economie ontbreekt. En: er zijn te weinig mensen om de handen uit de mouwen te steken om projecten voor elkaar te krijgen. Dat constateert het PBL na onderzoek – op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken – van de ruimtelijke voorstellen die de provincies hebben opgesteld. Rijk en provincies, samen met gemeenten, waterschappen, bedrijfsleven en samenleving, moeten nog een aanzienlijke inhoudelijke slag maken om tot daadwerkelijke ruimtelijke keuzes te komen. Dat staat in de studie ‘Provinciale voorstellen voor omgevingsbeleid in nationale samenhang – Reflectie van het PBL’ die net is gepubliceerd. Het PBL constateerde dat financiering van noodzakelijke randvoorwaarden voor woningbouw, zoals energie, drinkwater, infrastructuur en de ontwikkeling van groen, tekortschiet, wat de uitvoering belemmert. Daarnaast is de capaciteit bij bouwbedrijven maar ook bij overheden beperkt: om voldoende woningbouw mogelijk te maken, is het nodig dat gemeenten voldoende ambtelijke capaciteit hebben. Ook moeten er voldoende bouwvakkers zijn of worden opgeleid. Tot slot bemoeilijkt de weerstand uit delen van de samenleving en de ruimtelijke en milieubeperkingen de uitvoering van het omgevingsbeleid nog verder. Het PBL raadt Rijk en provincies aan om vanaf nu in samenspraak concrete integrale ruimtelijke keuzes te gaan maken, in plaats van elkaar vragen te blijven stellen. Rienk Kuiper, hoofdauteur van het rapport: “Het is slim om eerst keuzes op hoofdpunten te maken, waar andere keuzes logisch uit kunnen volgen. Zo maak je vaart, en voorkom je dat opeen enkel dossier ineens wordt doorgepakt zonder voldoende oog te hebben voor andere dossiers.” Het PBL beveelt het Rijk aan om de mogelijkheden van een gebiedsgerichte inzet van sectorale middelen te vergroten en vereenvoudigen. Het is zaak vanuit gedeelde waarden en heldere verantwoordelijkheden te gaan handelen als één overheid. Lees hier het hele rapport > https://lnkd.in/efzQ6HC3

Voor ons team zoeken we een gedreven collega die onderzoek wil doen naar de transitie van het landelijk gebied. Ben jij die kwaliteitsbewuste en gedegen onderzoeker en ben je ook in staat een (klein) onderzoeksteam te leiden? Dan hebben wij een interessante baan voor je! Als wetenschappelijk medewerker governance natuur en landelijk gebied ga jij je onder meer bezighouden met vragen als: Welke handelingsperspectieven hebben de diverse actoren? Hoe kunnen in een bepaald gebied het natuur-, klimaat- en waterbeleid op elkaar worden afgestemd om de doelen te halen? Kom bij ons werken en solliciteer! https://lnkd.in/egQ2UDUE

Wat is het nut van ruimtelijke scenario’s en andere vormen van toekomstverkenningen in deze tijd van grote ruimtelijke transities? Hoe kunnen we scenario's het beste gebruiken om het gesprek te voeren met zowel de politiek als de samenleving over de toekomst van Nederland? Samen met het College van Rijksadviseurs, de Vereniging Deltametropool en het Nieuwe Instituut organiseren op dinsdag 28 mei een symposium over de rol van scenario's in ruimtelijke ordening. Gekoppeld aan de tentoonstelling 'Nederland op de tekentafel' verkennen we de rijke traditie van scenario's in de ruimtelijke ordening, en blikken we ook vooruit. Het symposium is in Rotterdam en begint om 13:30 met een keynote van Christian Salewski, auteur van het boek Dutch New Worlds. Daarna volgt een reeks korte presentaties aan de hand van casestudies, zoals 'Nederland Nu als Ontwerp', 'de Ruimtelijke Verkenning' (PBL) en 'Nederland in 2120' (WUR). Tot slot een panelgesprek over de toekomst van scenario's in de ruimtelijke ordening. Inschrijven kan hier > https://lnkd.in/eH9Tubu2

Ondanks alle beleidsinspanningen om natuur te beschermen gaat de biodiversiteit wereldwijd nog steeds hard achteruit. Eind 2022 zijn nieuwe mondiale doelen voor natuurherstel afgesproken voor 2030 en 2050 in het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework (GBF). Vrijwel alle landen, inclusief Nederland, hebben deze nieuwe VN-doelen onderschreven. De VN-doelen zijn belangrijk voor de beweging richting een natuur-inclusieve samenleving in Nederland. De Nederlandse regering heeft eerder aangegeven dat het een belangrijke bijdrage wil leveren aan de realisatie van deze nieuwe VN-doelen voor natuur en biodiversiteit. Dit PBL-rapport laat zien hoe het huidige en voorgenomen Nederlandse beleid kan bijdragen aan de mondiale doelstellingen voor bescherming en herstel, duurzaam gebruik, en integratie van natuur in het rijksbrede overheidsbeleid. Om de mondiale doelstellingen ook in Nederland te realiseren, is op een aantal vlakken extra beleidsinspanning nodig, zowel op het vlak van uitvoering, handhaving, opschaling en brede integratie van natuur in besluitvorming. https://lnkd.in/ebamAZBD

De Vinex-wijken die rond de afgelopen eeuwwisseling zijn gebouwd, worden steeds eenzijdiger: recente nieuwbouw voorziet vooral gezinnen met een hoger inkomen. Slimmere nieuwbouw biedt plaats aan een bredere doelgroep en groeit bovendien mee met de behoeften van de bewoners – zoals plek voor ouderen en ruimte voor starters (de kinderen van de eerste lichting bewoners). Daarover publiceerden we de studie 'Hoe grote nieuwbouwwijken aan de stadsranden veranderen, lessen uit de Vinex-wijken voor de ontwikkeling van toekomstige grootschalige nieuwbouw-gebieden'. Het onderzoek is extra relevant nu veel extra woningen nodig zijn. We maakten ook een #podcast over het onderwerp. Beleidsmakers, projectontwikkelaars en woningcorporaties zouden een duidelijkere visie kunnen formuleren over de functie van de nieuwbouwwijken op de lange termijn, concludeert het PBL. Daarbij dient beter in kaart gebracht te worden hoe zich deze wijken zich verhouden tot andere gebieden in de stadsregio. Daarnaast duidt de studie aan dat beleidsmakers van begin af aan beter rekening moeten houden met verschillende demografische veranderingsprocessen die in de loop van de tijd zullen optreden en dat er meer mogelijkheden open blijven om de wijk aan (veranderende) behoeften te passen. Dat is al nodig bij het intekenen van nieuwe wijken. In de podcast vertelt PBL-onderzoeker Christian Lennartz over zijn onderzoeksconclusies over de Vinex, die hij trok met Pier de Vries, toendertijd PBL-medewerker, inmiddels werkzaam bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit gesprek werd gevoerd door Laura Westendorp en Mieke Berkers, beide PBL-ers. Het is de achttiende aflevering van een serie podcasts over de leefomgeving, vanaf nu onder de naam ‘Studio Leefomgeving’. De podcast luisteren kan hier > https://lnkd.in/eD6YjZqg