Trasy pielgrzymkowe po obszarze dzisiejszej Turcji to, oczywiście, w pierwszej kolejności miejsca związane z działalnością Apostołów: Piotra, Pawła, Jana i Filipa, a następnie miejsca, gdzie tworzyły się pierwsze wspólnoty chrześcijańskie i w kolejnych wiekach powstawały centra teologiczne oraz ośrodki życia monastycznego, które wnosiły bogaty wkład w rozwój myśli i duchowości chrześcijańskiej. Równie ważnym etapem śledzenia rozwoju dziejów chrześcijaństwa powinno być także zatrzymanie się na chwilę kontemplacji sztuki bizantyjskiej.

Konstantynopol – kolebka nowej sztuki

Oficjalny początek sztuki bizantyjskiej łączony jest z 330 r., czyli datą powstania Konstantynopola. Założyciel miasta – Konstantyn Wielki był pierwszym cesarzem, który zaprzestał prześladowania chrześcijan za wyznawaną wiarę, a wraz z podpisaniem edyktu mediolańskiego w 313 r. zapewnił tolerancję religijną na obszarze całego cesarstwa rzymskiego. Konstantynopol stał się centrum chrześcijaństwa w sensie walki z herezjami i czuwania nad ortodoksją wiary. Tu zapraszano biskupów Kościoła powszechnego do udziału w soborach, podczas których doprecyzowywano Wyznanie wiary chrześcijańskiej (Credo) oraz brzmienie jej najważniejszych dogmatów. Tutaj też zrodził się pomysł na sztukę w pełni inspirowaną myślą chrześcijańską. Badacze w kolejnych wiekach nazwą ten fenomen sztuką bizantyjską.