Mısırlı yetkililere göre, bu yıl Suudi Arabistan'daki hac ibadeti sırasında binden fazla kişi yüksek sıcaklık nedeniyle öldü.
Gazetecilere bilgi verme yetkileri olmadığı için isimlerinin açıklanmaması koşuluyla konuşan Mısırlı iki yetkiliye göre ölenlerin yarısından fazlasını Mısır'dan gelenler oluşturuyor. Suudi Arabistan ölümler hakkında yorum yapmadı.
Mısır hükümeti bu yılki hac sırasında 31 resmi izinli hacının kronik hastalıklar nedeniyle öldüğünü açıkladı, ancak diğer hacılar için resmi bir sayı vermedi.
Bir kabine yetkilisi, hac sırasında en az 630 Mısırlı’nın daha öldüğünü söyledi. Bu kişilerin çoğunun Mekke'nin el-Muaysem mahallesindeki Acil Durum Tesisi'nde öldüğü belirtiliyor. Sayıyı doğrulayan Mısırlı bir diplomat, ölenlerin çoğunun Suudi Arabistan'da defnedildiğini söyledi.
On binlerce hacı adayı sınırdışı edildi
Suudi yetkililer resmi izinle gelmeyen hacı adaylarına baskı uygulayarak on binlerce kişiyi sınırdışı etti. Ancak çoğunluğu Mısırlı olan pek çok kişi, Mekke ve çevresindeki kutsal mekanlara ulaşmayı başardı. Bazıları yürüyerek gelen bu kişilerin, izinli hacıların aksine, kavurucu sıcaktan kaçacak otelleri de olmuyor.
Hükümet yaptığı açıklamada, 16 seyahat acentesinin hacılara yeterli hizmet sunamadığını söyledi. Hacıların, Mekke'ye seyahat etmelerine izin vermeyen vizeleri kullanarak Suudi Arabistan'a seyahat etmelerini yasadışı bir şekilde kolaylaştıran bu 16 seyahat acentesinin lisansının iptal edildiği duyuruldu. Hükümet, şirket yetkililerinin de soruşturulmak üzere savcılığa sevkedildiğini açıkladı.
Associated Press'e (AP) göre ölenler arasında Endonezya'dan 165, Hindistan'dan 98 ve Ürdün, Tunus, Fas, Cezayir ve Malezya'dan onlarca hacı adayı bulunuyor. İki ABD'li hacı adayının da öldüğü bildirildi.
AP ölüm nedenlerini bağımsız olarak doğrulayamadı ancak Ürdün ve Tunus gibi bazı ülkeler aşırı sıcakları neden gösterdi.
Associated Press muhabirleri, hac sırasında özellikle ikinci ve üçüncü günlerde kavurucu sıcaktan bayılan, kusan ve yere yığılan hacılar gördüklerini bildirdi.
Sayısı 2 milyonu aşan hacı adaylarının Suudi Arabistan'da hayatını kaybetmesi nadir bir durum değil. Geçmiş yıllarda hac yolculuğunda ölümcül izdihamlar ve salgın hastalıklar da görüldü.
Ancak bu yılki ölüm sayısının alışılmadık derecede yüksek olması, olağanüstü koşullara işaret ediyor.
Ölümlerin arttığı yıllar
AP'ye göre, 2015’te hac sırasında Mina'da yaşanan izdihamda 2 bin 400'den fazla hacı hayatını kaybetmişti. Suudi Arabistan izdihamın tam bilançosunu hiçbir zaman kabul etmedi. Aynı yılın başlarında Mekke'deki Ulu Cami'de bir vincin yıkılması nedeniyle 111 kişi hayatını kaybetmişti.
Hacdaki en ölümcül ikinci olay 1990'da yaşanan ve 1426 kişinin ölümüne neden olan izdihamdı.
Suudi Ulusal Meteoroloji Merkezi'ne göre bu yılki hac döneminde Mekke içindeki ve çevresindeki kutsal alanlarda günlük sıcaklık yaklaşık 46- 49 derecede seyretti. Bazı adaylar, sembolik şeytan taşlama törenini gerçekleştirmeye çalışırken bayıldı.
İslam'ın beş şartından biri olan hac, dünyanın en büyük dini toplantılarından biri. Suudi hac yetkililerine göre, 2024’te 22 ülkeden 1,6 milyondan fazla ziyaretçi ve yaklaşık 222 bin Suudi vatandaşı ve sakini olmak üzere 1,83 milyondan fazla Müslüman hac ibadetini yerine getirdi.
Hac ve iklim değişikliği
Suudi Arabistan, her yıl beş gün süren hac ziyaretine katılanlar için kalabalık kontrolü ve güvenlik önlemlerine milyarlarca dolar harcasa da katılımcı sayısının çokluğu güvenliklerinin sağlanmasını zorlaştırıyor.
İklim değişikliği bu riski daha da arttırabiliyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) uzmanları tarafından 2019’da yapılan bir araştırmaya göre, dünya iklim değişikliğinin en kötü etkilerini hafifletmeyi başarsa bile hac, 2047'den 2052'ye ve 2079'dan 2086'ya kadar "aşırı tehlike eşiğini" aşan sıcaklıklarda yapılacak.
İslam dini ay takvimini takip ettiğinden hac her yıl 11 gün önceye denk geliyor. Hac 2029 yılında Nisan ayına denk gelecek ve bundan sonraki birkaç yıl boyunca sıcaklıkların daha ılıman olduğu kış mevsiminde gerçekleştirilecek.
Forum